تعرض شبانه به خانه يك روحاني و خطر تغيير بافت فرهنگي حوزوي مركزيت قم!
مرتضي نجفي قدسي /
قُلْ هلْ نُنبِّئُكمْ بِالاْ خْسرِين أعْمالاً ٭ الذِين ضل سعْيهُمْ فِي الْحياةِ الدُّنْيا و هُمْ يحْسبُون أنهُمْ يحْسِنُون صُنْعاً (سوره كهف، آيات 103 و 104)
در اين آيه شريفه ميفرمايد آيا شما را از زيانبارترين كارها آگاه كنم؟! سپس ميفرمايد كساني كه تلاش و كوششان در گمراهي است و حال آنكه خودشان فكر ميكنند كار خوب و نيكويي انجام ميدهند. الغرض، مدتي است شهرداري قم در پي احداث يك مجموعه تجاري بزرگ در حد فاصل پل مقابل نيروگاه تا خيابان صفاييه قم است و براي اين منظور منازل بسياري را به هر شكل تملك و تصرف كرده و نام پروژه را هم «شهيد كاظمي» گذارده است كه خود اين وجه نامگذاري هم نوعي سوءاستفاده از اعتبار و نام اين شهيد بزرگوار است. گر چه بسياري از فروشندگان اين منازل از نحوه تعامل خود با شهرداري و شركت مجري طرح (باريابان مطمئن) راضي نيستند و معتقدند كه شهرداري املاك آنها را به «ثمن بخس» ميخرد و كلي حرفهاي حاشيهيي ديگر كه فعلاً قصد طرح آنها را نداريم، گرچه پردازش اين مسائل، خود مثنوي هفتاد من ميشود وليكن در شب جمعه گذشته اتفاق عجيبي افتاد و مامورين شهرداري منطقه هفت قم كه وانمود ميكردند نماينده دادستان هم در آنجا وجود دارد، اقدام به تخريب منزل جناب حجتالاسلام والمسلمين محمد عبداللهيان، خادم قرآن كريم، قرآنپژوه و مدير موسسه معارف اسلامي امام رضا (ع) كردند كه البته در طبقاتي از اين منزل، مركز فرهنگي بانوان قرآنپژوه نيز فعاليت داشتند. منزل جناب حجتالاسلام عبداللهيان مانند بسياري از طلاب و روحانيون ديگر در همين محدوده مكاني طرح پروژه شهيد كاظمي است كه در قلب خيابان صفاييه قم قرار گرفته است. در شهريورماه گذشته براي تملك ملك ايشان جلسهيي در شهرداري با حضور ايشان و مسوولان شهرداري و نمايندگان «شركت باريابان مطمئن» برگزار ميشود و پس از بحث و بررسي معمول، صورتجلسهيي تنظيم ميشود و به امضاي بيش از 10 نفر مسوولان ذيربط ميرسد مبني بر اينكه منزل ايشان را طبق نظر كارشناسان خريداري و ابتدا 80 درصد ثمن آن پرداخت شود و پس از دو ماه از اين پرداخت، ملك تخليه شود. در عين حال، در آذرماه گذشته نيز مجددا جلسهيي با حضور استاندار قم و مسوولان شهرداري و شركت مذكور در دفتر استانداري تشكيل ميشود و مجدداً بر همان توافقنامه قبلي تاكيد ميشود و اين بار قيمت ملك را هم معين ميكنند تا همهچيز روشن و شفاف باشد و اين موضوع طي يك نامهيي رسمي از سوي استانداري به شهرداري نيز ابلاغ ميشود اما برخلاف همه اين سوابق و توافقنامهها مسوولان شهرداري يا شركت «باريابان مطمئن» كه مجري پروژه طرح شهيد كاظمي هستند، از پرداخت اين مبلغ خودداري كردهاند و صرفاً اصرار بر تخليه منزل داشتهاند تا اينكه نامه اخطاريهيي به ايشان ميدهند كه ظرف مدت 48 ساعت ملك خود را تخليه كند و در غير اينصورت مسووليت عواقب آن بر عهده ايشان خواهد بود. جناب حجتالاسلام عبداللهيان از اين اخطاريه تعجب ميكند و با وجود محدوديت فرصت ابلاغ، بلافاصله به مسوولان مربوط در شهرداري و دادستاني مراجعه ميكند و پيگير مصوبات پيشين ميشود و ليكن تخريبكنندگان بدون توجه به اين همه تلاش و توافقنامههاي چندجانبه در شب جمعه گذشته به منزل ايشان حمله ميكنند و درها و پيكرها را از جا ميكنند و به تخريب منزل مشغول ميشوند. علامه بزرگوار استاد محمدرضا حكيمي در آن شب، ميهمان جناب حجتالاسلام عبداللهيان بودند و قصد داشتند تا چند روزي را در قم در منزل ايشان اقامت كنند كه با اين وضع شبانه به موسسه امام رضا(ع) منتقل شده و با تاثر فراوان از اين نحوه اقدام، فرداي آن روز به تهران بازميگردند و به استاندار كه روز قبل به ديدن ايشان آمده و از تشرف ايشان به قم شادمان شده بود، پيغام ميدهند كه«خيلي خوب مهماننوازي كرديد!!»شايد بگويند در اجراي مقررات فرقي بين مردم وجود ندارد و روحاني و عالم و مردم عادي يكسان هستند، اين مطلب، سخن درستي است وليكن بحث در اين نيست كه چرا منزل يك روحاني ارجمند را تخريب كردهاند، فرض را بر آن بگذاريد كه آقاي عبداللهيان يك فردي عادي و شهروندي معمولي باشد، يا حتي خارج از دين و آيين، يا اصلا كافر است، آيا در نظام اسلامي اين اجازه را ميدهند كه منزلي را برخلاف تعهدات و توافقات طرفين و بدون پرداخت مبلغ آن تصرف كنند؟!حالا از رضايت داشتن فروشنده صرفنظر ميكنيم، اما اينكه بدون پرداخت حتي يك ريال در تصرف ملكي برآيند و آن را شبانه و با عجله تخريب كنند، چه معنا و مفهومي دارد؟! هدف چيست؟!جاي تعجب نيز هست كه چرا دستور استانداري در اين زمينه عملي نشده است و مقصران اين ماجرا چه كساني هستند؟ شهردار منطقه يا مديران مجري طرح! و بالاخره اين عمل ناشايست در شأن نظام جمهوري اسلامي و آن هم در شهر مقدس قم نيست. در همان شب جمعه گذشته كه اين تخريب انجام شد، حضرت آيتالله جواديآملي در ديدار با وزير اقتصاد فرمودند كه در نظام جمهوري اسلامي بايستي حتي يك كافر هم بتواند با آبرومندي زندگي كند، يعني بداند كه حقوق انساني او هيچگاه تضييع نخواهد شد، وليكن متاسفانه چند ساعت بعد چنين حادثهيي اتفاق ميافتد، وقتي با روحاني سرشناسي مانند حجتالاسلام عبداللهيان چنين رفتار ميشود، با ضعفا و بينوايان و كساني كه هيچ پشت و پناهي جز خداوند ندارند، چگونه رفتار ميشود؟!و بالاخره سخن آخر با شهرداري قم است كه براي كسب درآمد تا كجا پيش خواهد رفت و تن به چه كاري خواهد داد، بافت بومي و فرهنگي مذهبي قم در حال تغيير است و متاسفانه خيابان صفاييه در مركز قم و در جوار حرم مطهر حضرت فاطمه معصومه(س) پر شده است از پاساژهاي چندطبقه و رنگارنگ و متعدد و اين خيابان قديمي و باريك ظرفيت اينقدر پاساژ سازي را ندارد و همواره با ترافيك سنگين رفت و آمد روبهرو است گرچه توجه به اين مساله را هم بايد داشته باشيم كه حفظ هويت اين شهر اين دغدغه را ايجاد ميكند كه در كنار مدارس علميه و محل رفت و آمد هزاران طلبه و روحاني، ساخت بيرويه اين همه پاساژ و مجتمع تجاري و حذف نشانههاي هويتي چه معنا دارد! آيا با اين اقدام خودآگاه يا ناخودآگاه بافت علمي، حوزوي شهر مقدس قم، مخصوصاً منطقه مركزي را تغيير نميدهيم، اين كار به نفع چه كساني است؟! به نفع مردم، به نفع آينده حوزه علميه، به نفع شهرداري يا شركتهايي كه متصدي اين پروژههاي تخريب هستند و به فكر درآمدزايي به نفع خودشاناند؟! يعني توجيهات و افكاري كه پول حرف اول را ميزند!متاسفانه شهرداري قم در مسائل شهري برخلاف تبليغاتي كه ميكند، درك فرهنگي عميقي ندارد و نمونه آن تخريب بيت نوراني مرجع علم و عرفان، حضرت آيتالله بهجت است كه حتي مانعي بر اجراي طرحهاي توسعه شهري نبود و هم اكنون نيز كه اين طرح ايجاد خيابان حرم تا حرم اجرا شده است، منزل آيتالله بهجت در اطراف آن مخروبه مانده است.
همچنين به ياد دارم منزل مرحوم علامه طباطبايي صاحب تفسير گرانقدر الميزان را كه خوشبختانه خيرين بازسازي كردهاند، چندين بار در همان زمان بازسازي عوامل شهرداري به قصد تخريب آن آمدند وليكن از خوف مراجع معظم تقليد و با وساطت جناب حجتالاسلام آتشزر رييس شوراي وقت شهر عقبنشيني كردند. در اينجا لازم است به مردم عزيز قم هم عرض كنم هنگامي كه اعضاي شوراي شهر را انتخاب ميكنند به ديدگاهها و درك فرهنگي آنها نسبت به اين شهر كه حرم اهلبيت عليهمالسلام است، نيز توجه كنند و در پايان اميدوارم همه دلسوزان و به ويژه مسوولان حوزههاي علميه نيز نسبت به حفظ هويت ديني اين شهر حساسيت لازم را داشته باشند تا رويكرد فرهنگي اجتماعي و حوزوي اين شهر مقدس حفظ شود. از خداي متعال مسالت داريم كه ما را از خواب غفلت بيدار كند. منبع: ايبنا