مجلس كجاي كار ايستاده است؟
محمدجواد حق‌شناس
فعال سياسي
بيش از چند دهه است كه تكنولوژي اطلاعات سخن اول را در حوزه اقتدار ملي كشورها بر زبان مي‌راند. بخش مهمي از قدرت تمدن‌هاي بزرگ امروز از پيشرفت حيرت‌انگيز در تكنولوژي نشات گرفته است. سبقت جهان غرب از دنياي شرق و از افزايش شكاف در به كار‌گيري تكنولوژي نوين آغاز شده است.
امروز تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات پيشرفته‌ترين و كارآمدترين ابزار بشري براي توليد علم، ثروت، قدرت و تمدن‌سازي است. در حالي كه حتي برخي از كشورهاي دست چندم منطقه‌اي كه درآن زندگي مي‌كنيم همچون قطر و امارات به سرعت در حال زيرسازي و بهره‌برداري از تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات هستند، شوربختانه ايران در اين زمينه با وجود استعدادهاي فراوان نيروي انساني و متخصص و ثروت بيكران الهي به‌شدت عقب مانده و ضعيف عمل كرده است و انگار با خود دشمني دارد.
در اين ميان هر آنكس كه گسترش تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات را با منافع خود سازگار نمي‌بيند به نحوي پرچم مخالفت با آن را برمي‌دارد و اين درحالي است كه هم او نيز مي‌تواند از اين فرصت و از اين امكان براي منافع خود كمال استفاده را ببرد اما مي‌خواهد تنبلي و عقب‌ماندگي خود را با حمله به اين دستاورد ارزشمند و اين ضرورت اجتناب‌ناپذير دنياي امروز جبران كند. در حالي كه صرفا با به كار‌گيري هوش و عمل به قانون و بهره‌گيري از متخصصان اين فن مي‌تواند خود پيشتاز اين مرز جديد باشد. زمزمه‌ها و اقدام‌هايي كه در روزهاي پيشين براي محدودسازي و مقابله با تجارت الكترونيك شبكه‌هاي اجتماعي و اسنپ‌ها و استارتاپ‌ها (كسب و كارهاي نوپا در حوزه اطلاعات و ارتباطات) در جامعه شروع شده است پيش از هرچيز تلاشي آگاهانه يا ناآگاهانه براي تداوم عقب‌ماندگي و جلوگيري از پيشرفت علم و دانش و تكنولوزي در كشوربه شمار مي‌آيد. شبكه‌هاي اجتماعي مي‌توانند اطلاع‌رساني و اجتماعي شدن و نظارت مردم بر امور جامعه و شفافيت را تقويت كنند. تجارت الكترونيك مي‌تواند دنياي تجارت كشور را با پيشرفت‌هاي جهاني همساز كند. و بسياري از مصاديق تجارت الكترونيك مي‌تواند بازار كار و تلاش و توليد علم و ثروت و كاهش هزينه‌ها و مديريت كشور و شهر‌ها را بهبود داده و رونق بخشد. استارتاپ‌ها مي‌توانند ميدان خلاقيت و نوآوري و شكوفايي جوانان اين مرز و بوم به حساب آيند، اسنپ‌ها و فروشگاه‌هاي مجازي مي‌توانند حلقه اتصال اقتصاد كشور به قرن بيست و يك شوند كه اثرات بسيار مهم و مفيدي براي بومي كردن دانش و تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات و ايجاد اشتغال خواهند داشت. مهم‌تر از همه حل برخي از گره‌هاي كليدي كشور و كلانشهرها همچون ترافيك و آلودگي هوا در گرو حمايت و گسترش آنهاست.
با آنكه دركشور ما در زمينه فناوري اطلاعات و تجارت الكترونيك نوآوري‌هايي قابل قياس با دنيا رخ نمي‌دهد، اما هرازگاهي كه كارآفريني با استفاده از فناوري وارداتي يا حتي كپي‌برداري موفق به توليد ثروت و اشتغال‌زايي مي‌شود با تهديدات، مقاومت‌ها و سنگ‌اندازي‌هاي عجيب و غريب مواجه مي‌شود. اخيرا با اظهاراتي از اين دست مخالفت‌ها در خصوص خدمات و تاكسي‌هاي اينترنتي و فروشگاهاي آنلاين در ميان برخي مسوولان شهري و صنفي مواجه شديم كه بسيار نگران‌كننده است. برخي از اين ايده‌ها هيچگاه موفق به خروج از هزارتوي سازمان‌ها و آيين‌نامه‌هاي آنها نمي‌شوند و در نطفه مي‌ميرند. اينها نشان از نبود استراتژي و حمايت مشخص و منسجم از نوآوري و استعدادهاي نوين در عرصه كار وتلاش دارد. و اين سوال را مطرح مي‌كند كه آيا قرار است ايران از نظر فناوري اطلاعات پيشرفت كند؟ يا همچنان ايده‌هاي موفق با ديوار مخالفت‌ها و سنگ‌اندازي‌هاي غيرضرور و زيان‌آور مواجه خواهند شد؟
ايجاد زيرساخت اساسي براي بهره‌مندي از سريع‌ترين اينترنت دنيا در كشور، تسهيل قوانين و بروكراسي اداري در جهت توسعه صنعت اطلاعات و ارتباطات در كشور، اهتمام ويژه در جهت گسترش تجارت الكترونيك، به كار‌گيري تجارب كشورهايي همچون امريكا، ژاپن، چين و مالزي در بهره‌مندي از دستاوردهاي اين صنعت و در نهايت اختصاص ميلياردها تومان پولي كه براي سانسور و محدودسازي محصولات وارداتي اين تكنولوژي مي‌شود به جوانان و دانشگاه‌ها براي بومي كردن اين صنعت و استفاده از آن براي رونق اقتصادي؛ توليد ثروت و مصالح و منافع اين كشور نيازهاي جدي و ناگزير جامعه امروز ما است.
امروز دولت و وزارت ارتباطات با درك اهميت اين موضوع تلاش دارد كه در حد مقدورات خود زمينه‌هاي لازم براي گسترش اين تكنولوژي را در جامعه فراهم كند و اميد و انتظار اين است كه نمايندگان محترم مجلس نيز در اين خصوص اهتمام جدي و عزمي راسخ داشته و در حوزه وظايف و مسووليت‌هاي خود دستور كارروشن، صريح و مشخصي براي خود داشته باشند.
به ويژه از نمايندگان محترم تهران در مجلس شوراي اسلامي انتظارت جدي وجود دارد كه با توجه به معضلاتي همچون آلودگي‌هاي زيست‌محيطي و به ويژه آلودگي هوا، معضل ترافيك دست‌كم براي كاهش هزينه‌هاي زندگي در تهران، افزايش اشتغال براي جوانان تحصيل كرده و ايجاد مشاغل جديد و روزآمد برنامه داشته باشند. از تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات و از جمله دنياي تجارت الكترونيك حمايت خاص داشته باشند. بنابراين با توجه به اهميت موضوع شايسته است با آينده‌نگري لازم توجه ويژه‌اي به مقوله تكنولوژي اطلاعات و ارتباطات داشته و اجازه ندهند اين فرصت عظيم و ارزشمند همچون يك تهديد به جامعه و مسوولان نشان داده شود.