سود 90 هزار توماني طرح عدالت
مشاور رييس سازمان خصوصيسازي
به موجب قانون، سازمان خصوصيسازي مكلف بود تا پايان سال 1395 براي همه مشمولين سهام عدالت صورت حساب باز كند تا مشخص باشد در سالهاي 1385 تا 1394 وضعيت سود شركتهايي كه به خزانه واريز شده براي هر يك از مشمولين چه عددي است. خوشبختانه سازمان خصوصيسازي به تعهد قانوني خود عمل كرد و در 17 اسفند سال 1395 با حضور معاون اول رييسجمهور و مشمولان سامانه سهام عدالت بازگشايي شد.
در صورتحساب دو سه نكته مطرح است. نخست اينكه براي همه مشمولان دارايي و سود 10 ساله كه از محل شركتهاي سرمايهپذير به خزانه واريز شده همچنين اضافه اقساط يك ميليون تومان سهام عدالت، ثابت بوده و عدد 532 هزار تومان اعلام شده است. نكته دوم اينكه بعضي از مشمولان در طول سنوات گذشته سود دريافت كردهاند. برخي يك مرحله يعني 40 هزار تومان، برخي دو مرحله 80 هزار تومان و برخي هر دو مرحله را با هم يعني 120 هزار تومان سود. برخي هم اصلا سودي دريافت نگرفتهاند كه در هر صورت اين عملكرد در صورتحساب آنها نشان داده شده است.
دو دهك اول جامعه مشمول تخفيف بوده كه افراد تحت پوشش كميته امداد و بهزيستي هستند. با توجه به اينكه 50 درصد از مبلغ سهام جزو تخفيف اين افراد محسوب ميشود و 50 درصد باقي تا سال 1395 به حساب خزانه واريز شده است؛ اين افراد تمامي سهم را در اختيار دارند و نياز به آورده ديگري ندارند. اما چهار دهك ديگر هنوز نيمي از مبلغ سهام را پرداخت نشده در صورتحساب خود دارند. طبق قانون سازمان خصوصيسازي مكلف بود در طول 10 سال سود سهام اين شركتها را دريافت و به حساب خزانه واريز كند تا مشخص شود در پايان اين 10 سال چه ميزان سود توليد و چه درصدي از اين سهام آزاد شده است. قانون تاكيد كرده است در صورتي كه در پايان سال دهم رقم سود تا سقف يك ميليون تومان قيمت سهام برآورد شد؛ كل سهام مشمولان آزاد شده ولي اگر اين سود كمتر از يك ميليون تومان قيمت سهام باشد؛ مابقي را متقاضيان ميتوانند تحت عنوان آورده خود اضافه كنند.
اين مرحله اول آزادسازي سهام عدالت بود كه در اين مرحله نزديك به 37 ميليون نفر به سامانه مراجعه كرده و صورتحساب خود را ملاحظه كردهاند. مرحله دوم از 30 فروردين ماه آغاز شد كه گرفتن شماره شبا از مشمولين در مرحله دوم تعريف شده است. در سال 1395 عملكرد مالي شركتهاي سرمايهپذير نبايد ديگر به خزانه واريز شود و بنابراين سود شركتهاي مزبور بايد به حساب صاحب سهام واريز شود. همانطور كه مطلع هستيد عملكرد مالي سال 1395 را در سال 1396 ميبينيم و پس از برگزاري مجامع و اعلام سود موضوع واريز سود در دستور كار قرار ميگيرد.
قانون سهام عدالت سال 1385 آغاز شده است. لذا سود سال 1385 در سال بعد محاسبه، اعلام و به خزانه واريز شده است. اكنون ما براي اينكه سود سال 1395 را بتوانيم در سال 1396 به مشمولين بدهيم لازم بود شماره شبايي از مشمولين داشته باشيم. بنابراين در مرحله دوم ثبت شماره شبا پيشبيني شد و تاكنون بيش از 26 ميليون نفر شماره شباي خود را در سامانه ثبت كردهاند. مشمولان بعد از 15 روز ميتوانند به سامانه مراجعه كنند و وضعيت تاييد شماره شباي خود را ملاحظه كنند. در صورتي كه شماره آنها از سوي سازمان خصوصيسازي تاييد شده بود، ديگر نيازي به اقدام جديدي ندارند و به حساب آنها سود واريز ميشود. اما اگر تاييد انجام نشد بايد نسبت به اصلاح حساب خود اقدام كنند. معمولا يكي از اين دو ايراد به حسابها وارد شده است. يا حساب شبا به نام مشمول نبوده يا شماره شبا فعال نبوده و مسدود است. در اين صورت هم در سامانه به مشمول اطلاع داده خواهد شد كه شماره شباي او مورد تاييد نيست و هم از طريق ارسال پيامك اين اطلاعرساني صورت خواهد گرفت. خوشبختانه تاكنون از بين شمارههاي ثبت شده بيش از 97 درصد از شمارهها تاييد شده است. ديگر مشمولان سهام عدالت نيز كه تاكنون شماره خود را اعلام نكردهاند، ميتوانند شماره شباي خود را از تمام بانكها و موسسات مالي و اعتباري داراي مجوز بانك مركزي گرفته و در سامانه سهام عدالت ثبت كنند.
واريز سود لازم به توضيح است كه هنوز سود سال 1395 مشخص نيست چرا كه مجمع شركتها برگزار نشده است. اگرچه شركتهاي سرمايهپذير متفاوتي در سبد سهام عدالت وجود دارند اما سود آنها براي مشمولان در اين مرحله تفاوتي نميكند. همانطور كه در گذشته سود اين 60 شركت را ميگرفتيم و به خزانه واريز ميكرديم سپس به تعداد مشمولان تقسيم ميكرديم در اين مرحله نيز همين گونه عمل خواهيم كرد. اما اينكه آيا سود همه مشمولين را با هم پرداخت كنيم يا خير، هنوز مشخص نيست.
براي اعلام شماره شبا نيز محدوديت زماني نگذاشتيم ولي زمان واريز سود انتهاي تابستان است. اما به صورت تقريبي و با توجه به ميانگين سود سه سال گذشته اين شركتها حدود 90 هزار تومان سود براي هر مشمول در سال واريز خواهد شد.
بر اين اساس هر يك از مشمولان سهام عدالت كه داراي شماره حساب معتبر نزد يكي از بانكها يا موسسات مالي و اعتباري مورد تاييد بانك مركزي (عضو شبكه شتاب بانكي) هستند؛ بايد با مراجعه به شعب بانك يا موسسه مزبور يا از طريق سايت اينترنتي و دستگاههاي خودپرداز (دستگاههاي ATM) و ساير امكانات بانكها نسبت به دريافت شناسه حساب بانكي ايران (شبا) 24 رقمي مربوط به حساب بانكي خود اقدام كنند و اين شناسه را به شيوهاي كه به زودي در همين سامانه توسط سازمان خصوصيسازي اطلاعرساني خواهد شد، به اين سازمان ارايه كنند تا از طريق آن در آيندهاي نزديك سود سهام عدالت به حساب بانكي هر يك از مشمولين (مطابق شماره شِبا اعلام شده) واريز شود.
همچنين مشمولين سهام عدالت كه شخصا داراي حساب معتبر بانكي نيستند، بايد با مراجعه به يكي از بانكها يا موسسات مالي و اعتباري نسبت به افتتاح حساب و سپس اخذ شناسه حساب بانكي ايران (شبا) 24 رقمي آن حساب اقدام كنند.