معاون وزير راه خبر داد
تاسيس ۶ بندر خشك تا پايان برنامه ششم توسعه
معاونت برنامهريزي و مديريت منابع وزارت راهوشهرسازي از جديدترين اقدام وزارت راهوشهرسازي براي توسعه و تاسيس بنادر خشك خبرداد و گفت: مطالعات ما براي شناسايي مكانهاي احداث بنادر خشك تمام شده است و بر اساس برنامه ششم بايد حداقل ۶ بندر خشك را با سرمايهگذاري بخش خصوصي ايجاد كنيم. بر اساس آييننامه اجرايي ايجاد و فعاليت بنادر خشك در كشور مصوبه سال ۹۳، بندر خشك به پايانهاي تركيبي در داخل كشور و مجاور خطوط اصلي ريلي و جادهاي مبادلاتي مانند ايستگاههاي ريلي و پايانههاي جادهاي گفته ميشود كه در نزديكي مراكز تجمع كالا (توليد يا مصرف) بوده و حداقل به وسيله دو شيوه ريل و جاده به بنادر ساحلي يا مرزهاي فعال تجاري متصل است. افزايش استفاده از كانتينر حملونقل دريايي از يك سو و رشد قابل توجه كشتيهاي بسيار بزرگ حامل كانتينر باعث افزايش قابل توجه ميزان كالا در بنادر و در نتيجه تراكم تردد در بنادر و مسيرهاي منتهي به بنادر، همچنين كمبود فضاي مناسب براي تخليه، بارگيري و انبارسازي كانتينرها شده است. كشورهاي مختلف براي مقابله با اين چالش، بنادر خشك را تاسيس كردند تا از اين طريق ضمن كاهش تراكم كالا در بنادر ساحلي، تحويل و ارسال محمولهها را سريعتر و آسانتر انجام دهند. تا پيش از اين در كشور ما ايجاد بنادر خشك ساليان درازي در حد شعار باقي مانده بود و از سوي مسوولان مطرح ميشد اما كار اجرايي موثري صورت نگرفته بود؛ در سال ۹۳ و با توجه جدي اين دولت به موضوع تاسيس بنادر خشك، مجوز احداث بندر خشك يزد با سرمايهگذاري ۴هزار ميليارد در سال ۹۳ صادر شد و ارديبهشت ۱۳۹۵ نيز ساخت بندر خشك «اينچهبرون» با حضور معاون رييسجمهوري و رييس سازمان مديريت و برنامهريزي كشور در استان گلستان آغاز شد و به گفته اميني معاونت برنامهريزي وزارت راه و شهرسازي اكنون مطالعات وزارت راهوشهرسازي براي شناسايي بنادر خشك تمام شده است و بر اساس برنامه ششم بايد حداقل ۶ بندر خشك را با سرمايهگذاري بخش خصوصي ايجاد كنيم. اميني در خصوص اهميت ايجاد بنادر خشك و آخرين برنامهريزي براي اجراي اين مهم در كشور گفت: مطالعات ما براي شناسايي بنادر خشك تمام شده است و بر اساس برنامه ششم بايد حداقل ۶ بندر خشك را با سرمايهگذاري بخش خصوصي ايجاد كنيم. وي ادامه داد: دولت در اين دو سال مطالعات جامعي روي بنادر خشك انجام داده است و به دنبال استعداد بخش خصوصي براي سرمايهگذاري در بنادر خشك است؛ زمينهاي زيادي در قزوين، كرمانشاه، مشهد، اصفهان و كرمان وجود دارد كه مستعد احداث بنادر خشك هستند و بعد از اتمام مطالعات براي جذب سرمايهگذار در اين مناطق ورود ميكنيم. به گفته اميني هر بندر خشك به قيمت ۴۰ تا ۱۰۰ ميليارد تومان بستگي به نوع آن نيازمند سرمايهگذاري است و براي تاسيس ۷ بندر خشك (مورد تاييد سازمان ملل) حدود ۳۰۰ تا ۷۰۰ ميليارد تومان سرمايهگذاري نيازمنديم. معاونت برنامهريزي و مديريت منابع وزارت راهوشهرسازي در خصوص چرايي توجه دولتها به احداث بنادر خشك، گفت: سازمان ملل به دنبال مجرايي بود كه به اقتصاد كشورهاي محصور در خشكي و كشورهايي كه به آب راه ندارند كمك شود و امكان صادرات كالاهاي آنها وجود داشته باشد. بر اساس اين تعريف لندلاكها بايد جايي براي واردات و صادرات كالا داشته باشند و بر همين اساس مفهوم بنادر خشك از سوي سازمان ملل شكل گرفت و موافقتنامه بينالمللي بنادر خشك در ايران نيز از سوي آقاي آخوندي در دولت يازدهم در سازمان ملل امضا شد و ۷ بندر خشك براي ايران با هدف سرويس دادن به كشورهاي محصور در خشكي كانديدا شد. اميني اضافه كرد: با اين حال ايران از اين ظرفيت براي توسعه داخلي و كمك به توسعه استانها استفاده كرد و در حال حاضر در تلاش براي شناسايي استانهايي هستيم كه مستعد ايجاد بنادر خشك هستند؛ هدف نهايي هم توسعه اين استانها است چرا كه در صورت تاسيس بنادر خشك در استانهاي مستعد، توليد، اشتغال و حملونقل بينالمللي فراهم ميشود. به گفته اميني مشهد، سيستان و بلوچستان، فرودگاه امام خميني، تبريز و بندر خشك آپرين تهران جزو مكانهايي هستند كه كانديداي بينالمللي ايجاد بنادر خشك هستند و علاوه بر آنها يزد، اصفهان، و كرمان مكانهايي هستند كه در طرح شناسايي استانهاي مستعد ايجاد بندر خشك معرفي شدهاند. معاونت برنامهريزي و مديريت منابع وزارت راه و شهرسازي با بيان اينكه در اطراف ايران ۱۷ كشور محصور در خشكي وجود دارد، گفت: همچنين ايران ميتواند با قرقيزستان و ازبكستان توافق كند تا با هدف ايجاد بندر خشك در داخل ايران تجارت بينالمللي و رسيدن به آبهاي آزاد براي اين كشورها ميسر شود. وي تشريح كرد: يكي از مسيرهاي ورود به حملونقل بينالمللي تاسيس بنادر خشك است و مفهوم لجستيك پاركها مفهوم جديدي براي ايجاد ارزش افزوده در مودهاي حملونقل است. در واقع در داخل بنادر خشك زنجيره ارزشي خاصي اتفاق ميافتد و مجموعهاي از فعاليتها و مشاغل شكل ميگيرد و خدمات لجستيك، مسائل گمركي، خدمات بستهبندي برخي صنايع در پاركهاي لجستيك ايجاد ميشود. وي در خصوصص مشوقهاي موجود براي جذب سرمايهگذار در بندر خشك توضيح داد: در قانون برنامه پنجم اين ظرفيت ايجاد شد كه اگر سرمايهگذار بخش خصوصي براي توسعه بنادر خشك اعلام آمادگي كرد دولت با تسهيل فرآيند سرمايهگذاري كمكدهنده بخش خصوصي باشد؛ ضمن اينكه ما در شوراي عالي ترابري كشور مصوبهاي را نهايي كرديم كه با حفظ مالكيت دولت اجازه سرمايهگذاري در مولفههاي بندر را به سرمايهگذار بدهيم. اميني از جديدترين اقدام وزارت راه و شهرسازي براي توسعه بنادر خشك خبر داد و گفت: در حال حاضر شرح خدماتي براي استانهاي هدف تعريف كردهايم تا بر اساس آن شرح خدمات مشاوراني بگيرند و مطالعه داشته باشند كه كدام مناطق مستعد ايجاد بنادر خشك و لجستيك پاركها هستند. اين مطالعات بسيار مهم با همكاري مركز تحقيقات در ارتباط با مكانيابي بنادر خشك آغاز شده است.