بانك مركزي از وظايفش عدول ميكند
عبدالحميد انصاري
كارشناس بانكي
صحبتهاي روز گذشته وليالله سيف، رييس كل بانك مركزي صحبتهاي درستي بود زيرا بانك مركزي تنها متولي بخش پولي اقتصاد كشور است و تورم ماحصل بيانضباطي در بخشهاي گوناگون است. در نتيجه تكرقمي كردن تورم تنها ناشي از زحمات اين نهاد نيست. اما مساله در اين است كه بانك مركزي از وظايف رسمي و قانوني خويش نيز عدول ميكند و اين رويه نگرانيها را ميافزايد. رييس كل بانك مركزي در همايش سالانه سياستهاي پولي و ارزي، مديريت بهينه انتظارات در چارچوب يك سياست ارتباطي منسجم و نيز مديريت مناسب نقدينگي و ارتقاي انضباط پولي را در زمره مهمترين اهداف بانك مركزي در حوزه ثبات پولي و كنترل تورم دانست و عنوان كرد: حصول به موفقيت كامل در اين زمينه مستلزم ارتقاي انضباط مالي و بودجهاي دولت خواهد بود و مقاومتهاي بانك مركزي در اين زمينه به تنهايي نميتواند ثمربخش باشد. اين گفتهها درست هستند و از نظر منطقي هم ايرادي به آن وارد نيست. دستگاههاي ذينفوذ و ذينقش متعددي در ايران وجود دارند كه عدم هماهنگي ميان آنها بيانضباطي را به شكل فرابخشي در اقتصاد ايران افزايش داده و قطعا بدون نظمپذيري تمام اركان اقتصادي، دستيابي به رشد، توسعه و تورم تكرقمي ناممكن ميشود. با اين وجود مساله اصلي آن است كه بانك مركزي از وظايف خودش عدول ميكند. در بحث ساماندهي موسسات مالي و اعتباري و بانكهاي غيرمجاز به وضوح ميتوان بيتفاوتي اين نهاد را مشاهده كرد. از سالها پيش آگاهان و كارشناسان بانك مركزي نسبت به اين موسسات هشدارهاي لازم را دادند اما كسي حرف آنها را جدي نگرفت و سرانجام كه مشكل همهگير شد و پاي مردم به ميان آمد، بانك مركزي به لفاظي بسنده كرد. علاوه بر اين زمزمههايي شنيده ميشوند كه بانك مركزي قصد دارد از طريق منابع خود مشكلاتي كه عدهاي قانونشكن پيش آوردند را جبران كند. اين اقدام در صورتي كه عملي شود مشكلاتي از جمله رشد پايه پولي، نقدينگي و تورم را به همراه خواهد داشت. در رابطه با اميدواري رييس بانك مركزي نسبت به تكرقمي شدن تورم نيز نميتوان چندان اميدوار بود. اغلب كارشناسان باور دارند تداوم روند فعلي دولت و بانك مركزي تورم دو رقمي را باقي ميگذارد و اين امر سبب ميشود دولت مهمترين دستاورد اقتصادي خود را از دست دهد. در سال پيشرو اگر همين مسير تاكنوني ادامه يابد تا پيش از پايان سال نرخ تورم به بيش از 13 درصد خواهد رسيد.