به مناسبت روز ادبيات كودك و نوجوان
بچههاي محك قصههاي خود را نوشتند
ندا آلطيب
درست است كه ادبيات كودكان و نوجوانان هم مانند حوزههاي ديگر مثل سينما يا تئاتر براي اين رده سني آنگونه كه بايد و شايد مورد توجه نيست و در اين زمينه هم ضعفهاي بسياري داريم اما به هر حال هر از گاهي با اين موضوع برنامهاي برگزار ميشود و همين برنامههاي مقطعي، فرصتي است تا بار ديگر امور فرهنگي و هنري مربوط به اين گروه سني، يادآوري شود. نامگذاري روز هجدهم تير ماه، روز درگذشت مهدي آذريزدي، نويسنده برجسته ادبيات كودك و نوجوان، به عنوان روز ادبيات كودك و نوجوان نيز يكي از همين اتفاقات مقطعي است كه ميتواند تلنگري باشد براي توجه بيشتر به اين موضوع. طبيعتا مراكزي مانند كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان كه جزو متوليان اصلي امور فرهنگي هنري اين رده سني است، در اين روز برنامههايي خواهد داشت اما نكته جالبتر اين است كه «محك»، موسسه حمايت از كودكان دچار بيماري سرطان، هم برنامهاي را به مناسبت اين روز تدارك ديد تا كودكان دچار سرطان هم سهمي ويژه از اين روز داشته باشند. اين موسسه ديروز از كتاب «قصههاي بچههاي محك» رونمايي كرد؛ كتابي كه شامل متون و تصاويري است كه توسط كودكان مبتلا به سرطان تهيه شده است. ايسنا به نقل از بهناز آسنگري، مدير خدمات حمايتي محك، اعلام كرده كه براي نخستينبار تجربه جمعآوري و چاپ چنين كتابي در محك شكل گرفته و براي بهرهمندي از تجربه متوليان اين حوزه، نسخههايي از كتاب براي متخصصان حوزه ادبيات كودك و نوجوان ارسال شده است. يكي از اقدامات بخش خدمات حمايتي محك، راهاندازي ترالي كتاب است كه با همكاري بخش داوطلبان انجام ميشود و طي آن، كتابهاي متنوع به اتاقهاي بستري ميرود تا علاوه بر پر كردن اوقات فراغت كودكان و والدينشان، با توزيع كتاب براي ايجاد انگيزه به آنها تلاشكند. اگرچه توزيع كتاب در كتابخانههاي مدارس وضعيت مطلوبي ندارد، اما جاي خوشبختي است كه موسسه محك بيش از آموزش و پرورش در مورد كودكان احساس مسووليت ميكند، تا جايي كه داوطلبان ترالي كتاب نه تنها در بيمارستان محك بلكه در بيمارستانهاي بهرامي، مفيد، مركز طبي و شهداي تجريش نيز حضور دارند. به گفته آسنگري، ماهانه تقريبا ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ كتاب در بيمارستانها به كودكان اهدا ميشود. اما تمام برنامه روز ادبيات در محك منحصر به رونمايي از كتاب «قصههاي بچههاي محك» نشد بلكه برنامه ويژه قصهگويي و كتابخواني نيز براي كودكان مبتلا به سرطان برگزار شد و داوطلبان به بخشهاي بيمارستان، اتاقهاي بازي و اقامتگاه محك رفتند و براي كودكان و نوجوانان داستانهايي منتخب از كتابهاي محبوبشان را خواندند. آنها به سوالات كودكان درباره شغل نويسندگي پاسخ دادند و آنها را با نويسندگان كتابهاي كودك و نوجوان آشنا كردند. همچنانكه ياد توران ميرهادي، بانويي كه نامش با ادبيات كودكان و نوجوانان گره خورده و فرهنگنامه مربوط به اين رده سني را پايهريزي كرده است، گرامي داشته شد تا يكي از ياوران هميشگي موسسه محك و يكي از چهرههاي تكرارنشدني ادبيات كودكان و نوجوانان نيز سهمي از اين روز داشته باشد. اما كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان نيز ديگر مركزي است كه برنامههاي ويژهاي را به مناسبت روز ملي ادبيات كودك و نوجوان تدارك ديده است. اين برنامهها به مدت 10 روز در فاصله زماني ۱۸ تا ۲۸ تير در مراكز مختلف كانون پرورش فكري كودكان و نوجوانان در تهران و شهرستانها اجرا ميشود كه يكي از ويژگيهاي آن، ديدار نويسندگان كودك و نوجوان با مخاطبان خود در فروشگاههاي كانون است. علاوه بر اين، چند برنامه بزرگداشت هم برگزار ميشود كه از آن جمله ميتوان به مراسم تجليل از زندهياد مهدي آذر يزدي و تقدير از طاهره ايبد و محمود برآبادي به عنوان دو نويسنده حوزه كودك و نوجوان اشاره كرد.