وزيرخارجه امريكا در تابستان گذشته قصد استعفا داشت
پادرمياني مايك پنس
براي ماندن تيلرسون
ميثم سليماني
در طول ماه‌هاي اخير گمانه‌زني‌هاي زيادي در خصوص كناره‌گيري ركس تيلرسون از سمت وزارت امور خارجه ايالات متحده وجود داشت اما بارها و بارها اين گمانه‌زني رد شد. روز گذشته گزارشي در شبكه خبري ان‌بي‌سي منتشر شد كه در آن نشان مي‌داد گمانه زني‌ها بي‌دليل نبوده، بلكه نشانه‌هايي وجود دارد كه طي آن ركس تيلرسون در آستانه استعفا در سمت خود طي تابستان گذشته قرار داشته و اختلافات سياسي و درگيري او با كاخ سفيد به‌شدت بالا گرفته است. به گزارش ان بي‌سي به نقل از منابع آگاه، تنش‌ها به دوراني بازمي‌گردد كه دونالد ترامپ در اواخر ماه جولاي سخنراني را براي جوانان پيشاهنگ ايراد و در آن كنايه‌هايي به تيلرسون مطرح كرد. تنها چند روز بعد از آن تيلرسون پس از نشستي با مسوولان امنيت ملي ترامپ در پنتاگون در جمعي علني دونالد ترامپ را سبك‌سر خواند، موضوعي كه به نظر مي‌رسيد تنش‌ها ميان دوطرف را در كاخ سفيد بسيار بالا برد تا جايي كه به نظر مي‌رسيد تيلرسون سمت خود را ترك كند.
اما مايك پنس در راه تلاش براي كاهش تنش وزير خارجه با ترامپ، تيلرسون را راضي مي‌كند كه در سمت خود باقي بماند و از مقامات بلندپايه دولت درخواست مي‌كند كه حداقل تا پايان سال در سمت‌هاي خود باقي بمانند. اين اتفاقات را سه تن از مقامات كاخ سفيد تاييد كردند.
پس از اين جريان مايك پنس با تيلرسون درباره احترام به رييس‌جمهور در جلسات عمومي سخن گفته و خواستار آن شده است كه اختلاف نظرها را به صورت خصوصي بيان كنند. بعد از اين جريان ظاهرا تيلرسون از كناره‌گيري صرف‌نظر كرده است و اكنون اختلافات تا حدودي كاهش يافته است. اما در طول هفته گذشته يك‌بار ديگر تنش‌ها بالا گرفت. در حالي كه تيلرسون در حال مذاكره با چيني‌ها در خصوص مهار بحران با كره شمالي بود ترامپ در توييتي گفت كه تيلرسون در حال وقت تلف كردن است.
تيلرسون هنگامي كه در اواخر ماه ژوييه به تگزاس براي عروسي پسرش رفته بود به نوعي تهديد كرده بود كه به واشنگتن باز نمي‌گردد. اين در حالي بود كه در آن مقطع زماني جابه‌جايي‌هايي در كاخ سفيد شكل گرفت و بنا بود جان كلي به عنوان سرپرست كاركنان كاخ سفيد منصوب شود. با اين وجود جيمز متيس و جان كلي كمك فراواني كردند كه او مجدد به واشنگتن باز گردد و در سمت خود باقي بماند.
به گفته سه تن از مقامات، پس از بازگشت تيلرسون به واشنگتن، پنس با او ديدار كرد. يكي از مقامات گفت كه در طي اين نشست پنس با تيلرسون سخن گفته است و در آن پيامي به وزير خارجه داده است كه چگونگي حركت در چارچوب سياست‌هاي ترامپ را دنبال كند. با اين وجود در حال حاضر مي‌توان گفت كه كلي و متيس از جمله قوي‌ترين متحدان تيلرسون در كابينه به شمار مي‌آيند. در اواخر ماه جولاي نيز آنها از او خواسته بودند كه بماند تا ثبات را حفظ كند.
با اين حال هدر نائورت، سخنگوي وزارت خارجه در آن زمان در پاسخ به گمانه‌زني‌ها در خصوص استعفاي تيلرسون گفت كه ايشان متعهد به ماندن است و اين در حالي است كه او در تگزاس حضور داشت و اين احتمال بود كه ديگر به سمت خود بازنگردد. با اين وجود سخنگوي وزارت خارجه امريكا اعلام كرده است كه تيلرسون قصدي براي خروج از دولت در تابستان گذشته نداشته و از جزييات جلسه ميان تيلرسون و پنس نيز مطلع نيست.
هاموند، مشاور تيلرسون در وزارت خارجه نيز اعلام كرده تنها زماني كه مطلع است مايك پنس و تيلرسون با يكديگر در خصوص مسائل سياسي صحبت كردند در خصوص عملكرد هيلي به عنوان سفير ايالات متحده در سازمان ملل بوده است كه از او پرسيده كه آيا او در راستاي منافع دولت خوب عمل مي‌كند يا خير؟ هاموند همچنين تاكيد كرد كه او اطلاعي از مكالمه وزيرامورخارجه با ژنرال متيس يا كلي براي متقاعد كردن تيلرسون براي ماندن در موقعيت خود ندارد.
يك مقام رسمي پنتاگون نزديك به متيس هرگونه آگاهي از گفت‌وگو درباره آينده تيلرسون در دولت را رد كرده است. اما منابع آگاه عنوان كردند كه اين افراد بطور معمول در همه زمان‌ها با هم صحبت مي‌كنند و حتي صبحانه‌هاي كاري نيز با يكديگر دارند. كاخ سفيد نيز هرگونه اظهارنظر در خصوص اين داستان را رد كرده است.
گفتني است تيلرسون و ترامپ در طول تابستان موضوعات مهم سياست خارجي از جمله ايران و قطر را پيش رو داشتند. به گفته مقامات، ترامپ از تلاش‌هاي تيلرسون براي اينكه او را به سمت تصميماتي خارج از چارچوب سياسي وي بكشاند به‌شدت نگران است. زيرا به نظر مي‌رسد نوع نگاه تيلرسون در بسياري از مسائل كاملا متفاوت از ترامپ است و تلاش مي‌كند تا نوع نگاه ترامپ را در برخي مسائل تغيير دهد. با اين وجود هامون مي‌گويد، تيلرسون با ترامپ هيچ‌گونه مشكل سياسي ندارد و سياست رييس‌جمهور سياست اوست. با اين وجود گفته مي‌شود در ماه آگوست نيز ترامپ با تيلرسون در خصوص پاسخ رييس‌جمهور به خشونت نژادپرستانه شارلوتسويل ويرجينيا به‌شدت در وضعيت تنش قرار گرفتند و تيلرسون از آن عصباني بوده است.
لازم به ذكر است اخبار ان‌بي‌سي با ده‌ها تن از مقامات ارشد دولت فعلي و سابق كاخ سفيد براي اين مقاله صحبت كرده است و از نزديكان رييس‌جمهور نيز براي كسب اطلاع، نظرخواهي كرده است.
گفتني است شخص تيلرسون و دفتر مايك پنس، معاون اول رييس‌جمهور گزارش ان‌بي‌سي را به طور كامل تكذيب كردند.