محمد ابراهيم ترقينژاد/ روز پنجشنبه نخستين گزارش فصلي يوكيا آمانو، مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي در سال 2015 در خصوص آخرين تحولات برنامه هستهاي ايران منتشر شد. اين گزارش همچنين بار ديگر تاييد ميكند كه ايران به تمامي اقداماتي كه به صورت داوطلبانه طبق توافق ژنو و تمديد آن پذيرفته ، عمل كرده است. اما طبق روال گذشته به اين نكته كه آژانس نميتواند صحت صلحآميز بودن پرونده هستهاي كشورمان را تاييد كند، تاكيد و بر دو پاسخ باقيمانده به مجموعه سوالات آژانس از ايران اشاره شده است. به نظر ميرسد سفر سيدعباس عراقچي، عضو ارشد تيم مذاكرهكننده هستهاي در روز سهشنبه به وين و ديدار با آمانو براي كمك به حل اختلافهاي باقيمانده است. بهروز كمالوندي، سخنگو و معاون امور بينالملل، مجلس و نظارت راهبردي سازمان انرژي اتمي در گفتوگو با «اعتماد»، سفر معاون وزير امور خارجه به وين و ديدار با مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي را در چارچوب مذاكرات هستهاي ايران با گروه 1+5 ارزيابي ميكند. وي درباره با گزارش اخير آژانس نيز بيان ميكند كه اين گزارش مويد پايبندي ايران به تعهداتش محسوب ميشود. سخنگوي سازمان انرژي اتمي در اين گفتوگو از انتخاب اميني مديركل حسابرسي مواد هستهاي به جاي محمد اميري كه چندي پيش بازنشسته شد، خبر داد. مشروح گفتوگوي «اعتماد» با بهروز كمالوندي در ادامه ميآيد:
ارزيابي شما از نخستين گزارش آژانس بينالمللي انرژي اتمي در سال 2015 چيست؟
گزارش اخير آژانس بينالمللي انرژي اتمي مويد اين است كه جمهوري اسلامي ايران در چارچوب پادمان و توافقاتي كه داشته، به تعهداتش پايبند بوده است و با وجود افزايش بازرسيهايي كه در اين مدت داشتهاند، نكتهاي براي گرفتن ايراد و انحراف از فعاليت هستهاي كشورمان نداشتهاند و البته مطالبي هم كه به شكل تكراري از سوي آژانس مطرح ميشوند، مواردي هستند كه بارها جواب آنها را دادهايم. به نظر ميرسد اين مساله به يك عادت تبديل شده است كه مساله تعليق را مطرح ميكنند و اين در حالي است كه ما هماكنون مشغول مذاكرات هستيم و به سوالات آنها پاسخ ميدهيم و اصولا بحث تعليق ديگر مطرح نيست. درباره موضوع دو پاسخ باقيمانده نيز بايد بگويم كه 18 موضوع و سوال مطرح بوده كه 16 مورد از آنها پاسخ داده شده و نهايي شدهاند. در آن دو مورد هم ما پاسخهاي خودمان را ارايه كردهايم كه در يك مورد هم گفتيم بياييد دسترسي مديريتشده داشته باشيد كه مساله مريوان است. در مجموع ميتوان گفت كه گزارش آژانس تاييدكننده اقدامات كشورمان است.
به نظر ميرسد اختلافات سازمان انرژي اتمي و آژانس در مورد اين دو جواب به بن بست رسيده است. آيا ديداري كه آقاي عراقچي قرار است تا در روز سهشنبه با مديركل آژانس بينالمللي انرژي اتمي داشته باشد، براي خروج از اين بست و باز كردن اين قفل است؟
قفلي وجود ندارد كه حال بخواهد باز شود. مطالبي از سوي آژانس مطرح شده بدون اينكه در اين باره مستنداتي قوي داشته باشند. يكي از اين مسائل، يك مقاله است كه نفس مقاله، جوابگويي نميخواهد و البته ما توضيحات لازم را در اين باره دادهايم كه عليالقاعده مجبور نبوديم پاسخ بدهيم. در خصوص مساله چاشنيهاي انفجاري از راه دور كه گفتهايم بيايند و بازديد داشته باشند ولي آنها نميآيند. پس ما در اين باره قفلي نداريم و بن بستي شكل نگرفته است.
آيا سفر رييس تيم مذاكرهكننده در سطح معاونان به وين و گفتوگو با مديركل آژانس به معناي گره خوردن اختلافهاي ميان دو طرف در مذاكرات سياسي به گزارشهاي فني آژانس نيست؟
در رابطه با سفر آقاي عراقچي بايد بگويم، آژانس به شكل غيرمستقيم درگير مذاكرات هستهاي 1+5 است. آژانس اقداماتي را كه ما در طول توافق ژنو و مذاكرات هستهاي پذيرفتهايم تا آنها را انجام بدهيم، پيگيري ميكند تا آنها را گزارش دهد ولي براي اينكه به خوبي در زمان مناسب هم به ما و هم به كشورهاي ديگر گزارش بدهد، با طرفين مذاكرات و رايزنيهايي دارد و اين رايزنيها در سطوح مختلف انجام ميشود. ديدار آقاي عراقچي هم در اين راستا و چارچوب است.
فكر ميكنيد حضور پررنگتر سازمان انرژي اتمي در مذاكرات هستهاي به چه ميزان در روند مذاكرات و سرعت دادن به توافق موثر باشد؟
سازمان انرژي اتمي هميشه در مذاكرات و در بحث مذاكرات فني حاضر بوده و مشاركت داشته است و هر چقدر هم لازم باشد، حاضر است تا در سطوح مختلف حضور داشته باشد و نيازها را پاسخ دهد. بخش مهمي از اين نيازها نيز بخش فني است و ضروري است كه همكاران ما در مذاكرات حضور داشته باشند. آنچه عموما براي مردم مطرح ميشود، عمدتا بحثهاي سياسي است ولي واقعيت اين است بخشهاي مهمي از مذاكرات، بحثهاي فني است كه در جريان است و در گذشته نيز در جريان بوده و سازمان انرژي اتمي در اين بخش ياري ميرساند.
با توجه به اينكه در مذاكرات هستهاي نيز اقدامات ايران بايد از سوي آژانس مورد تاييد قرار گيرد، فكر ميكنيد حضور مسوولان عالي سازمان انرژي اتمي در مذاكرات سياسي نيز ميتواند بيانگر اين باشد كه ايران اراده بيش از پيشي براي رسيدن به توافق دارد؟
مذاكرات هستهاي ايران با گروه 1+5 از سوي وزارت امور خارجه هدايت ميشود و براساس درخواست آنها در مباحث فني مشاركت داريم و تاكنون هم اين مساله پيشرفت داشته و مذاكرات فني هم در جريان است. با اين حال اگر لازم باشد تعداد، سطح و تخصص افراد را براساس نياز ميتوانيم تغيير و افزايش بدهيم و اين چيزي است كه درگذشته بوده و هماينك نيز است. بهطور مثال كساني كه اكنون در مذاكرات فني حضور دارند، برخي آنها در يك ماه پيش حضور نداشتند.
جانشين آقاي اميري كه بازنشسته شدهاند، مشخص شده است؟
بله. جانشين ايشان آقاي اميني است كه مديركل حسابرسي مواد هستهاي هستند كه يكي از حوزه و شاخههايي كه كار ميكنند مسائل پادماني است.