مسووليت‌پذيري‌صدا و سيما در مساله مسكن مهر
بامداد لاجوردي
پرداختن به مسكن مهر نه تنها سياسي‌كاري نيست بلكه وظيفه و مسووليت اجتماعي خبرنگاران، روزنامه‌نگاران و كارشناسان امر در حوزه‌هاي مرتبط است. اينكه رسانه‌ها درباره ماوا و مسكن چند ميليون از شهرونداني كه عمدتا جزو طبقات متوسط و پايين جامعه هستند اظهارنظر كنند، نه تنها سياسي‌كاري نيست بلكه بايد آن را عين مسووليت‌پذيري اجتماعي آنها دانست. به همين دليل روزنامه‌نگار متعهد نه تنها ميزان رعايت استانداردهاي ساخت مسكن را كتمان نمي‌كند بلكه به دنبال افشا و پيگيري عملكرد طراحان، مهندسان ناظر و پيمانكاراني خواهد رفت كه در ناامن شدن محل زندگي شهروندان سهم داشته‌اند.
از نظر شهروندان فارغ از طبقه اقتصادي‌شان حق دارند در خانه‌اي امن زندگي كنند و اين وظيفه رسانه‌هاست كه درباره رعايت استانداردهاي اوليه در خانه‌اي كه قرار است ذيل آن امنيت جان و دارايي‌هاي خانواده حفظ شود تحقيق كنند و آن را در معرض قضاوت افكار عمومي قرار دهند.
اگر ادعاي يكي از چهره‌هاي سياسي صحت داشته باشد و قريب به 12 ميليون نفر در مسكن مهر ساكن باشند، بدون ترديد ابهام درباره ناامن بودن آنها مي‌تواند تهديدي براي امنيت ملي به حساب بيايد و رسانه‌ها موظف هستند آنها را به واسطه بحث‌هاي كارشناسي در خصوص امنيت ساختمان‌ها مطمئن سازند و اگر تنها از زوايه امنيت ملي به مساله نگاه كنيم رسانه‌هاي متعهد بايد بررسي كيفيت ساخت و ساز اين ساختمان‌ها را در اولويت خود قرار دهند و متهم كردن رسانه‌ها به تشويش اذهان ساكنان واحدهاي مسكن مهر در كشور ادعاي موجهي نيست.
رسانه‌ها وظيفه دارند ساكنان مسكن مهر را نسبت به ميزان آسيب‌پذير بودن واحدهاي‌شان هوشيار كنند، چرا كه ساكنان اين خانه‌ها بر مبناي شواهدي كه گزارشگران مطبوعاتي ارايه مي‌دهند مي‌توانند تصميم بگيرند كه تا چه حد مي‌توانند سرمايه و خانواده‌هاي خود را زير اين سقف‌ها بسپارند و از سويي ديگر رسانه‌ها دولت را نسبت به عواقب بلندمدت و دامنه‌دار اين مسكن‌ها از نظر امنيت ملي، اخلاقي و انساني مجاب سازند. با توجه به آنكه مدت زيادي از تحويل پروژه‌هاي مسكن مهر توسط پيمانكاران يا تاييد مهندسين ناظر آنها نگذشته زمان مناسبي است تا نهادهاي بالادستي نقش نظارتي خود را ايفا كنند و درباره صحت و سقم عملكرد آنها ارزيابي حرفه‌اي و حقوقي ارايه دهند و ميزان مسووليت‌پذيري اجتماعي و حرفه‌اي هريك از صنوف و حرف را ارزيابي كنند.
بر كسي پوشيده نيست مسكن مهر يك‌شبه خلق نشده است و بسياري بايد درباره به خطر افتادن جان شهروندان و همين‌طور اتلاف سرمايه‌هاي ملي و به همين ترتيب رعايت نشدن ارزش‌ها و اخلاق حرفه‌اي پاسخگو باشند و در اين ميان يكي از نخستين گروه‌هايي كه در ميان اصحاب رسانه بايد پاسخگو باشد، گزارشگران رسانه‌هاي حامي دولت سابق و به ويژه صدا وسيما است. اين پاسخگويي متوجه خبرنگاراني است كه آن زمان براي دولت وقت و در مراسم افتتاح مسكن مهر در شهرهاي مختلف رپرتاژ آگهي تهيه مي‌كردند و علاوه بر گزارش‌هاي تبليغاتي موسيقي‌اي حماسي را هم ضميمه گزارش‌هاي تصويري خود مي‌كردند، تا اثر‌گذاري آن بيشتر و به تعبير رسانه‌اي باورپذير شود. همه سردبيرهاي مشاركت‌كننده در آن گزارش‌ها كه يكجانبه درباره اين خانه‌ها اظهارنظر كرده‌اند امروز بايد درباره «مسووليت اجتماعي» و «مسووليت حرفه‌اي» خودشان در محافل حرفه‌اي و اخلاقي و احتمالا حقوقي پاسخگو باشند. چرا كه مثلا صدا و سيما به عنوان يك رسانه سهل‌الوصل و در دسترس همگان، متقاضيان مسكن مهر را نسبت به امن بودن اين ساختمان‌ها مطمئن ساخت و به تبع آن مردم بر مبناي تصويري كه اين رسانه از خانه‌هاي مسكن مهر ايجاد كرده بود، سرمايه و جان‌شان را به اين خانه‌ها بردند.
بنابراين نه تنها پرداختن به كيفيت زندگي و امنيت جان ميليون‌ها انسان منجر به تشويش اذهان عمومي نمي‌شود بلكه اين موضوع مانيفست «مسووليت حرفه‌اي و اخلاقي» روزنامه‌نگاري متعهد است.