سقوط اعتماد در امريكا
ميثم سليماني
اعتماد مردم به رسانهها و حتي دولت را شايد بتوان يكي از با ارزشترين داراييهاي آنها دانست. طبق يك گزارش جديد از شركت «ادلمن» اكنون تنها يك سوم امريكاييها به عملكرد درست دولت خود اعتماد دارند و اين رقم نسبت به يك سال گذشته با كاهش 14 درصدي مواجه شده است. در امريكا اعتماد به رسانهها از 47 درصد به 42 كاهش پيدا كرده است، هرچند كه مردم هنوز به تجارت و نهادهاي غيردولتي به نسبت دولت و رسانهها اعتماد بيشتري دارند اما به ترتيب 10 و 9 درصد اعتماد نسبت به آنها نيز كاهش پيدا كرده است. موسسه «ادلمان» از افراد بالاي 18 سال سراسر جهان هر ساله در مورد سطح اعتماد به نهادهاي مختلف نظرسنجي ميكند و هيچگاه تا به امروز تا اين حد سقوط اعتماد در امريكا به ثبت نرسيده بود.
ريچارد ادلمن، رييس شركت در بيانيهاي خاطرنشان كرد: اين اولينبار است كه شاهد كاهش شديد اعتماد در مسائل اقتصادي و از هنگام رخ دادن فجايعي مانند حادثه هستهاي فوكوشيما در سال 2011 هستيم. در حقيقت اعتماد در حالي در امريكا سقوط كرده است كه اين كشور در زمان رونق بازار، سهام و نرخ اشتغال قرار دارد. وي افزود دلايل اين سقوط نيز تنها چند روز بعد از انتخابات نمايان شد. دروغي خواندن رسانهها از سوي رييسجمهور و مطرح كردن موضوعاتي از سوي رسانهها عليه رييسجمهور موجب يك قطببندي سياسي در امريكا شده كه حقايق عيني و گفتمان عقلاني را تحت تاثير قرار داده است.
در اين نظرسنجي كه ادلمن انجام داده طيف افراد بين 25تا 64 سال كه همگي داراي مدرك دانشگاهي هستند و به طور منظم اخبار را دنبال ميكنند، در نظر گرفته شده است. طبق برآوردهاي انجام شده اعتماد به دولت در ميان افرادي كه از آگاهي كافي نسبت به اخبار برخوردار هستند حدود 30 درصد كاهش يافته است. در حال حاضر امريكا در ميان 28 كشور از كمترين اعتماد به اطلاعات عمومي برخوردار است و رتبه اين كشور هماكنون پايينتر از آفريقاي جنوبي قرار دارد. عدم اعتماد در ميان جوانان امريكايي نيز بهشدت رو به افزايش است.
واقعيت آن است كه اعتماد در ايالات متحده و تعدادي از كشورهاي ديگر كه سياست پرحاشيهاي دارند از جمله آفريقاي جنوبي، ايتاليا و برزيل سقوط كرده است. در حال حاضر به نسبت ساير كشورها بيشترين جلب اعتماد عمومي را چين به خود اختصاص داده است. هشتادو چهاردرصد از پاسخدهندگان چيني ميگويند كه به دولت خود اعتماد دارند كه اين رقم حتي از رقم 71 درصد ابتداي دوره جانسون نيز بيشتر است. دو كشور قدرتمند جهان كه يكي دموكراتيك و ديگري اقتدارگرا است، در دو سوي مختلف حركت ميكنند. اما در هر دو كشور نوع ديدگاه مردم، دولتها را مورد ارزيابي قرار خواهد داد. ديويد برسوف پژوهشگر ارشد موسسه ادلمان در خصوص دلايل اين اتفاق در چين گفت: وقتي كه من به زندگي نگاه ميكنم و ميبينم كه شرايط بسيار بهتر از گذشته است ميتوان دريافت كه ممكن است شرايط بهتر شود. ريچارد ادلمن نيز در پاسخ به اينكه چرا شركتكنندگان به نظرسنجي بيش از دولت به شركتهاي فناوري اطمينان و اعتماد دارند، ميگويد دليل آن اين است كه آنها هرروز در حال توليد هستند. از همين رو شايد پاسخدهندگان چيني نيز ممكن است رويكردي مشابه به عملكرد دولت داشته باشند. بروسف افزود: زماني كه هرج و مرج و عدم اطمينان در جهان به وجود ميآيد، قدرتهاي متمركز ميتوانند بهتر عمل كنند.
در حال حاضر سوال اينجاست چرا با توجه به عدم وجود يك بحران اقتصادي و يك فاجعه در ايالات متحده اعتماد در حال كاهش است؟ بر طبق گزارش ادلمان، تغيير در اين است كه تشخيص ميان درست بودن يا درست نبودن يك چيز و مرز ميان واقعيت و افكار و اطلاعات غلط نازك شده است.
بروسف معتقد است نيروي حياتي براي دموكراسي، يك درك مشترك از حقايق و اطلاعاتي است كه از آن ميتوانيم به عنوان مبنايي براي مذاكره و سازش استفاده كنيم. هنگامي كه اين اتفاق رخ نميدهد كل پايههاي دموكراسي شكسته ميشود.
ادلمن، رييس موسسه عنوان كرد كه اين يك چالش جهاني و نه يك امر امريكايي است. اين موضوع اعتماد به نفس در همه نهادهاي مختلف را تضعيف ميكند، زيرا اگر شما مجموعهاي از حقايق را ندانيد شرايط بسيار سخت است كه تشخيص دهيد يك نخست وزير خوب يا بد است يا يك شركت خوب يا بد است.
يك نظرسنجي در مركز پژوهشي پيو در ميان دهها كشور نشان ميدهد زماني كه رضايت از رسانههاي خبري بيشتر ميشود اعتماد به دولت و ديدگاههاي مثبت اقتصادي نيز بيشتر ميشود و شرايط رضايتبخش است. امريكا نيز از جمله كشورهايي است كه اطمينان به رسانهها در ميان مردم بهشدت كاهش پيدا كرده است. گفته ميشود رايدهندگان به ترامپ دو برابر بيش از افرادي كه به هيلاري كلينتون راي دادند نسبت به رسانهها بياعتماد هستند. تقريبا 70 درصد از پاسخدهندگان در سراسر جهان نگران خبر جعلي هستند و 63 درصد معتقدند كه آنها مطمئن نيستند كه ميتوانند يك روزنامهنگاري خوب را از شايعه يا دروغ تشخيص دهند. اكثر پاسخدهندگان موافق بودند كه رسانهها بيش از حد به حمايت از يك ايدئولوژي خاص سياسي ميپردازند به جاي اينكه روي گزارش دقيق به مردم متمركز باشند. اين در حالي است كه طبق بررسيهاي ادلمن اعتماد به روزنامهنگاري در سال جاري كمي افزايش يافته است و اين در حالي است كه اعتماد به سيستم عاملهاي جستوجو و رسانههاي اجتماعي كم شده است. ادلمن عنوان كرد كه شرايط ما بسيار مبهم است و مردم نميتوانند واقعيت را درك كنند و هيچ راهي براي زنده ماندن نيست به جز حفظ دموكراسي.