كميجاني: خطر برگشت تورمي وجود دارد
بانك‌ها نه تنها منابع خود را تسهيلات داده‌اند كه به منابع بانك مركزي هم دست درازي كرده‌اند و اين خطر برگشت تورمي ايجاد مي‌كند. اكبر كميجاني، قائم مقام بانك مركزي با بيان اين مطلب گفت: در روزهاي پاياني سال، در اولويت تسهيلات‌دهي بانك‌ها تغييراتي ايجاد مي‌شود. بر مبناي ارقام اعلامي بانك‌ها، تسهيلات اعطا شده تا دي ماه، بالاتر از پيش‌بيني‌هاي ما در آغاز سال بود. وي با بيان اينكه تسهيلات اعطا شده و كل تسهيلات اعطايي در پايان 10 ماه سال 93 به 270 هزار ميليارد تومان رسيد، تصريح كرد: پيش‌بيني ما در خوشبينانه‌ترين وضعيت براي كل سال 280 هزار ميليار تومان بود ولي اگر اوضاع تا پايان سال به همين روال پيش رود، بانك‌ها 324هزار ميليارد تومان تسهيلات پرداخت خواهند كرد كه به مراتب بالاتر از پيش‌بيني ما است. كميجاني با اشاره به اينكه بانك‌ها خارج از توان خود اعطاي تسهيلات كرده‌اند، افزود: بانك‌ها با تمام قوا هر نوع امكان و منابعي را كه در اختيارشان بوده به شكل تسهيلات پرداخت كرده‌اند و تعداد زيادي از بانك‌ها به عنوان اضافه برداشت بدهكار بانك مركزي هستند. بانك‌ها نه‌تنها منابع خود را در اين راه مصرف كردند، بلكه به منابع بانك مركزي هم دست درازي كرده‌اند و اين خطر بزرگي است كه مي‌تواند براي سال آينده اهداف تورمي را خدشه‌دار كند. وي با مهم دانستن تامين سرمايه در گردش براي واحد‌هاي توليدي تصريح كرد: آمار نشان مي‌دهد هدف بانك مركزي و دولت طي سال جاري حركت به سمت تامين سرمايه در گردش واحد‌هاي توليدي بوده است. امسال 60 درصد از تسهيلات براي اين بخش اختصاص داده شد. در صورتي كه در سال قبل اين عدد كمتر از اين بود كه در تمام ماه‌هاي نيمه دوم اين عدد حاصل شد. در بخش كلان اين رقم در حد 9/59 درصد از تسهيلات اعطايي صرفا براي سرمايه در گردش بوده كه در بخش صنعت، اين عدد در حدود 81 درصد معادل 84 هزار ميليارد تومان بوده است.
قائم مقام بانك مركزي با اشاره به اينكه همه اين مبالغ تسهيلات جديد نيست، بيان كرد: بخشي از اين منابع، منابع در حال تجديد است كه از طريق تسويه بدهي‌ها تامين شده؛ چه بسا اين مبلغ با رقم اضافي به خود بدهكار بر مي‌گردد. ارقام نشان مي‌دهد بانك‌ها بيش از آنچه قابل پيش‌بيني بوده تسهيلات اعطا كرده‌اند. اگر فرض كنيم در بدترين سناريو حدود 40 تا 50 درصد اين منابع، منابع جديد است باز هم بانك‌ها در محدوده‌اي عمل كردند كه خطر برگشت تورمي را مطرح مي‌كند. وي با گلايه از وضعيت وام‌دهي بانك‌ها اظهار داشت: ما از منظر كلان و كل تسهيلات اعطايي نه تنها احساس نمي‌كنيم كه بانك‌ها خويشتن‌داري كرده‌اند، حتي مازاد بر منابع خودشان و با استفاده از منابع بانك مركزي به عنوان اضافه برداشت، به اين موضوع دامن زدند و احتمالا در مدت باقي مانده، به صور مختلف اعطاي تسهيلات‌شان نسبت به ماه‌هاي قبل بيشتر هم خواهد شد. قائم مقام بانك مركزي همچنين در خصوص استفاده از ال. سي‌هاي داخلي و تغيير آيين‌‌نامه اخذ وثايق گفت: با توجه به شرايطي كه در سال 90 ايجاد شد و براي جلوگيري از سوءاستفاده از اين ابزار، رييس كل وقت بانك با توجه به شرايط ايجاد شده اين تصميمات را گرفت. هر چند اين ابزار بيشتر براي روابط بين‌المللي استفاده مي‌شد و براي اينكه اين ابزار در اختيار بخش داخلي نيز قرار بگيرد، اواسط دهه 80 امكان استفاده داخلي از آن فراهم شد. در هر صورت اگر قرار است تغييراتي مجدد در اين زمينه ايجاد شود بايد از طريق شوراي پول و اعتبار مصوب شود.