مردي كه از استوانه كوروش رمزگشايي كرد

عصر روز جمعه موزه ملي ايران ميزبان پنجمين مراسم «تماشاي خورشيد» بود كه در آن از مقام علمي و فرهنگي عبدالمجيد ارفعي، متخصص زبان‌هاي باستاني و خط ميخي عيلامي تجليل شد. در اين مراسم كه به همت كميسيون ملي يونسكو ايران و با مشاركت موزه ملي ايران و ايكوم برگزار شد، حجت‌الله ايوبي، جبرييل نوكنده، ژاله آموزگار ‌، محمود دعايي، احمد محيط ‌طباطبايي، جلال‌الدين كزازي، علي بلوكباشي، يوسف ثبوتي، يونس شكرخواه، علي‌اصغر كيهاني و... حضور داشتند.  در ابتداي اين مراسم به ياد درگذشتگان حادثه «متروپل» آبادان يك دقيقه سكوت كردند و بعد همه به احترام عبدالمجيد ارفعي ايستادند و اين چهره فرهنگي را تشويق كردند. نخستين سخنران مراسم جبرييل نوكنده، رييس موزه ملي ايران بود.او ارفعي را از نخستين پژوهشگران حوزه تاريخ باستان خواند و گفت: متاسفانه تا سال‌ها درك و دريافتي درباره اهميت تخصص ايشان وجود نداشت اما اين چهره پرتلاش فرهيخته با همه اين كج‌فهمي‌ها در هر فرصتي از كوشش دست نكشيد. او ادامه داد: ارفعي به واسطه اينكه در جريان اين بود كه بيش از پنج هزار لوح گلي تخت جمشيد براي مطالعه و پژوهش در اختيار موسسه شرق‌شناسي شيكاگو گذاشته شده است، براي بازگردان اين الواح از سال 1382 تا 1398 از هيچ تلاشي فروگذار نكرد و به همت اوست كه تاكنون ۲ هزار و۲۶ قلم از اين گل‌نوشته‌ها به ايران بازگشته است.  حجت‌الله ايوبي، دبير كل كميسيون ملي يونسكو در ايران هم در بخشي از سخنان خود خطاب به ارفعي گفت: شما ميخ را براي ما سخنگو كرديد و اين ميخ‌ها چه سخن‌هاي نغزي براي ما گفتند. يكي از اين سخن‌هاي نغز، آيين فتح و پيروزي كوروش بزرگ است. جهان امروز نيازمند است كه از كوروش اين اخلاق فتح و پيروزي را ياد بگيرد. در دوره‌اي كه همه فتح‌ها با خونريزي همراه بود، كوروش با اخلاق و ادب و احترام جهان را فتح كرد. با خواندن اين سخن‌هاي نغز ما بيش از گذشته به ايراني بودن‌مان افتخار مي‌كنيم. در اين مراسم، كليپي به نام «فرزند ايران» درباره زندگي اين فرهيخته حوزه تاريخ باستان پخش شد.  محيط طباطبايي در اين كليپ از ارفعي به عنوان يكي از مشاهير جهان ياد كرد كه توانسته گره‌هايي از بخش‌هاي تاريخ باستان را باز كند. سيد محمد بهشتي هم از ارفعي به عنوان انسان يكه و بي‌مانندي ياد كرد كه ما به ازاي ديگري ندارد و خدمات او براي جهانيان ارزشمند است. پسر ارفعي هم گفت: خوشحالم كه همراه او به تمام موزه‌ها و شهرهاي باستاني سفر كرده‌ام. پدرم انسان بزرگي است و همچنان هر روز از ساعت شش صبح تمركزش را روي كارش مي‌گذارد و آنچه را كه مي‌داند، بي‌‌دريغ در اختيار شاگردانش مي‌گذارد. ميرجلال‌الدين كزازي، ديگر سخنران مراسم گفت: دكتر ارفعي گنج است؛ گنجي گرانمايه و كم‌مانند و نازش‌خيز. ژاله آموزگار، اسطوره‌شناس هم در سخناني گفت: ايشان كسي بودند كه بخشي از استوانه كورش را خواندند؛ استوانه‌اي كه امروز از آن به عنوان منشور حقوق بشر ياد مي‌شود. در اين منشور مطالبي نقل شده است كه حقوق بشر آن را قبول دارد... كورش در اين منشور از سازندگي و ساختن مي‌گويد اگر متن منشور را بخوانيد ديگر به ما پژوهشگران زبان ‌باستاني به چشم دشمن نگاه نمي‌كنند و ديگر نمي‌گويند كه ما دروغ مي‌گوييم. اين اسطوره‌شناس بيان كرد: دكتر ارفعي بسيار زحمت كشيده تا ديگران كار او را مطالعه كنند. اگر آمار بگيريم كه چه كساني كتاب دكتر ارفعي را خوانده‌اند تعداد اين افراد زياد نيست.
عبدالمجيد ارفعي پس از دريافت «نشان خورشيد» و «نشان ايكوم»  گفت: امروز نه بزرگداشت من بلكه بزرگداشت استاداني است كه به من آموختند امروز اينجا باشم؛ او  از دكتر پرويز ناتل خانلري، دكتر حسن علوي، دكتر فرزانگان و دكتر صف‌آرا تشكر ‌ كرد و سپس گفت:  من گِره‌اي از نقش قالي فرهنگ ايران‌زمين هستم و اين نقش قالي است كه زيبا است.  در ادامه از سوي اهالي روستاي عِوض هديه‌اي به عبدالمجيد ارفعي اهدا شد. بازرگان، يكي از اهالي اين روستا گفت: ما افتخار داشتيم كه موزه مردم‌شناسي شهرمان به دست ايشان افتتاح شد و شهر ما به وجود چنين نازنيني افتخار مي‌كند.