طغيان دوباره «ماتيلدا»
علي وراميني
مقاومت شكل و فرم خاصي ندارد. نمي‌توان كليشه‌اي براي آن متصور شد و حكم زد كه الي و لابد در چنين شخصيت و با اين ظاهر و باطن تبلور پيدا مي‌كند. مثلا در شكل و شمايل فردي مانند چگوارا؛ با آن كلاه كج، سيگار برگ و چهره‌اي خسته. گويي مقاومت هر لحظه به شكلي عيان مي‌شود. دگربار مقاومت چهره‌اي نو از خود نشان داد و اين‌بار اين «ماتيلدا»ي ياغي بود كه پوزه ظالمان را به خاك ماليد. «ناتالي پورتمن» كه خود زاده «بيت‌المقدس» است، با امتناع از پذيرش جايزه يك ميليون دلاري، حاضر به سفر به اسراييل نشد و با اين اقدامش كه به‌شدت مورد توجه رسانه‌ها قرار گرفت، حواس بسياري را به ظلم و جور رژيم اسراييل عليه مردم فلسطين و به‌خصوص حوادث اخير غزه جلب كرد. اين اقدام پورتمن مي‌تواند چند نكته قابل‌توجه براي ما داشته باشد. اول اينكه شكل و شمايل مقاومت ديگر تنها به كليشه‌هاي سابق محدود نمي‌شود. ديگر تنها مردانِ خشن، شجاع و مسلح نماد مبارزه با ظلم نيستند. زناني چون پورتمن هم ضربات مهلكي مي‌توانند به دستگاه جور بزنند. قرن بيست‌ويك به‌واسطه حضور پررنگ‌تر زنان و برچيده‌شدن سيطره رسانه‌‌اي نوعي ديگر از مقاومت را رقم زده است كه چه‌بسا كارآمدتر از انواع سابقش باشد. نكته دوم اقدام پورتمن اين است كه نشان مي‌دهد هر آن‌كس كه دغدغه انسانيت دارد، به مساله فلسطين اهميت مي‌دهد و بي‌توجه از آن عبور نمي‌كند. خوب است كه همه ببينند بازيگري امريكايي از دل هاليوود و مهم‌تر از آن زاده اسراييل، در برابر اين رژيم قد علم كرده است و پليدي آنها را به رخ‌شان مي‌كشاند. اما نكته سومي هم اين داستان براي سلبريتي‌هايي دارد كه تنها در پي خودنمايي بيشتر و بيشتر هستند. ناتالي پورتمن برحسب احساس مسووليت در قبال همنوعانش نه‌تنها از خير يك ميليون دلار گذشت بلكه از مغضوب‌عليه شدن در هاليوود هم به دل خود واهمه‌اي راه نداد. چه كسي از عمق لابي‌هاي صهيونيستي در امريكا و هاليوود خبر ندارد و نمي‌داند كه چه كارها از دست‌شان براي نابود كردن افرادي چون پورتمن ساخته است؟ يا شايد بگوييد كه آنقدر داشته است كه يك ميليون دلار را به چشم نياورد، اما خوب مي‌شناسيم افرادي كه آنقدر دارند كه هفت نسل بعدشان هم بي‌نياز باشد، ولي براي خيلي كمتر از اين رقم‌ها چه كارهايي كه نمي‌كنند. ناتالي پورتمن نشان داد كه هنوز همان ماتيلداي ياغي است كه عليه ظلم به‌وقتش طغيان مي‌كند و ياد داد كه براي انسان بودن بايد هزينه داد.