آفريقا به مراكش ركب زد

راي‌گيري براي انتخاب ميزبان جام‌جهاني 2026 در شهر مسكو و در فاصله يك روز مانده به آغاز رسمي جام‌جهاني انجام شد و سه كشور ايالات‌متحده، كانادا و مكزيك موفق شدند در نبرد با مراكش ميزباني را از آن خود كنند. سه كشور امريكاي شمالي و حوزه درياي كاراييب در اين راه 67 درصد آرا را به خود اختصاص دادند و كشور آفريقايي تنها توانست نظر 33 درصد اعضا را به سمت خود جلب كند. در اين بين با اعلام ريز نتايج توسط فيفا راي چند كشور جالب توجه به نظر مي‌رسد كه در ادامه با هم مرور مي‌كنيم. ايران تنها كشوري بود كه در اين انتخابات موضع ممتنع به خود گرفت. منازعات سياسي بين ايران و امريكا/ كانادا و همچنين ايران و مراكش دليل اتخاذ اين تصميم در سطح مديران فوتبالي كشورمان عنوان شد. چند ساعت قبل از شروع مراسم راي‌گيري، مجلس عوام كانادا طرح توقف مذاكرات با ايران را تصويب كرد. از مدتي قبل هم به خاطر آنچه دخالت ايران در مراكش و تجهيز نيروهاي ضددولتي آن كشور عنوان شد، روابط تهران- رباط در وضعيتي مبهم قرار گرفته بود. به اين ترتيب واضح بود كه راي ايران قطعا به سبد هيچ كدام از اين دو نامزد ميزباني جام‌جهاني نخواهد رفت. غير از ايران كه راي ممتنع داشت، كشورهاي اسپانيا، كوبا و اسلوني اصلا در انتخابات شركت نكردند! از ديگر نكات جالب راي‌گيري خالي كردن پشت مراكش توسط كشورهاي آفريقايي بود. در بيانيه‌اي كه قبل از انتخابات توسط كشورهاي عضو كنفدراسيون آفريقا صادر شد، آنها حمايت خود را از ميزباني كشور هم‌قاره‌شان اعلام كردند. با توجه به مصاحبه توهين‌آميز چند وقت گذشته ترامپ در مورد سياه‌پوستان و آفريقايي‌ها مي‌شد، حدس زد كه اين حمايت به صورت كامل انجام شود، اما نتايج انتخابات نشان مي‌دهد كه كشورهايي مثل آفريقاي جنوبي، ناميبيا، سيرالئون، زيمبابوه و چند كشور آفريقايي ديگر به قول‌شان پايبند نماندند. گويا لابي امريكايي‌ها قوي‌تر و وعده‌هاشان جذاب‌تر بوده. در كنار راي‌هاي سياسي كشورهايي مثل سوريه و كره‌شمالي كه به مراكش راي دادند، كشورهاي صاحب فوتبال هم راي‌هاي‌شان را بين دو نامزد تقسيم كردند. كشورهاي ايتاليا، فرانسه، برزيل و هلند راي‌شان را در سبد مراكش انداختند و آلمان و انگلستان و آرژانتين راي به ميزباني كشورهاي امريكاي شمالي دادند. نمي‌توان با قطعيت دليل اين تقسيم‌بندي را عنوان كرد. يعني نه دلايل سياسي مشخصي وجود دارد و نه ارتباط خاصي مي‌توان پيدا كرد كه چرا آلمان با اينكه در چند وقت اخير از لحاظ تجاري حسابي با ايالات متحده درگير شده باز هم به اين كشور راي مي‌دهد، اما فرانسه كه در وضعيتي مشابه با آلمان در مناسباتش با امريكا قرار دارد به مراكش راي داده. در مورد كشورهاي برزيل و آرژانيتن اما وضعيت واضح‌تر است. آرژانتين احتمالا پيرو اكثريت كشورهاي امريكاي جنوبي ترجيح داده همسايه‌هاي شمالي‌اش ميزبان باشند و برزيل به دليل سياست‌هاي مداخله‌جويانه امريكا كه از ديرباز در اين كشور وجود داشته، خواسته به نوعي انتقام بگيرد.

اما از همه اينها واضح‌تر لابي‌ها و خريد و فروش‌هايي است كه قبل از انتخابات انجام مي‌گيرد. لابي‌هايي آنقدر قدرتمند و تاثيرگذار كه حتي مي‌تواند بر منازعات سياسي كشورها هم تاثيرگذار باشد وگرنه چرا روسيه بايد به ايالات متحده راي بدهد؟ يادمان نرفته كه دو ماه پيش، روسيه و امريكا نزديك بود در سوريه يك تقابل نظامي واقعي داشته باشند. ترامپ از موشك‌هاي زيبا و هوشمندش مي‌گفت كه مي‌تواند استحكامات نظامي روسيه را نابود كند و پوتين در جواب تهديدهاي همتاي امريكايي‌اش از قدرت وحشتناك نيروهاي نظامي روس مي‌گفت. همه اين موارد نشان مي‌دهد كه شكل روابط در فوتبال كاملا متفاوت از دنياي سياست است هرچند اين دو اهرم قدرتمند مي‌توانند عميقا روي يكديگر تاثيرگذار باشند.