نزول شاخص

عقب‌نشيني بورس‌بازها

بورس تهران قرمزپوش شد. شاخص اين بازار در جريان دادوستدهاي ديروز با افتي 1646واحدي (معادل 1.43درصد) در ارتفاع 113هزار و 527واحد قرار گرفت. بازار سرمايه، متاثر از نااطميناني‌هايي كه به سبب بروز اعتراضات در برخي مناطق پايتخت و بعضي كلانشهرها پديد آمده بود با داد و‌ ستد تعداد 4 ميليارد و 500ميليون سهم به كار خود پايان داد. بازارهاي فرابورس ايران هم با معامله 824 ميليون اوراق به‌ارزش 298 ميليارد تومان در ارتفاع 1296واحد قرار گرفت. افزايش عرضه سهام برخي شركت‌ها در بازار سرمايه خبر از تاثير‌پذيري بالاي اين بازار از حجم نااطميناني‌هاي ديروز در بازارها دارد. با اين وجود كه شاخص‌هاي‌ بازار اول و دوم به ترتيب 1445 و 2053 واحد رشد داشتند، به ترتيب شاخص قيمت (وزني- ارزشي)، شاخص كل (هم وزن)، شاخص قيمت (هم‌وزن)، شاخص آزاد شناور با كاهش 503، 214، 115 و 2080 واحدي مواجه بودند.

مريم نبي‌پور

تلاش‌هايي كه در جهت ناامن نشان دادن محيط كسب و كار در كشور از سمت نيروهاي مخالف داخلي و خارجي در حال انجام بود در به هم زدن نظم بازارها چندان نيز بي‌تاثير نبوده است. در شرايط كنوني، حجم سرمايه داخلي نقشي اساسي در پابرجا ماندن سير طبيعي سازوكار بازارها دارد و به نوعي ثبات اقتصادي در گرو همين اقدام است. اين در حالي است كه هر عامل تنش زا در سطح كشور مي‌تواند نوعي شوك را در بازارها ايجاد كرده و ميزان دادو ستد را متاثر كند. به دنبال اعتراضاتي كه از طريق تظاهرات خياباني و بسته شدن برخي پاساژهاي اصلي تهران انجام شد، حجمي از نااطميناني در بازار بورس تزريق شد كه خود را در افزايش عرضه سهام برخي شركت‌هاي خاص نشان داد. در اين ميان بخشي از اين افت شاخص را افزايش قيمت سهام شركت‌هاي پتروشيمي مهار كرد. در بازار سرمايه، بازده سهم اصلي‌ترين عامل اثرگذار بر نقدشوندگي سهام است. از طرفي بازده بازار در كنار حجم معاملات و تلاطم بازده سهم نيز ساير عوامل اثرگذار بر نقدشوندگي سهام هستند. عكس‌العمل نقدشوندگي سهام به بازده مثبت و منفي سهم نيز متقارن نيست و اثر بازده منفي بر نقدشوندگي، بيشتر از بازده مثبت است. نتايج تحقيق‌ها در اين رابطه نشان مي‌دهد شوك‌هاي منفي بازده سهم و بازده بازار بيش از شوك‌هاي مثبت بر نقدشوندگي سهام اثرگذارند. براين اساس شوك منفي كه به دليل القاي ناامني بازار سرمايه موجب افزايش نا‌اطميناني در بازارها شده است مي‌تواند نقشي تعيين‌كننده در افزايش عرضه برخي سهام‌ها در بورس داشته باشد. اين در حالي است كه به دنبال افزايش حجم نقدينگي در بازارها كه نتيجه كاهش در نرخ سود بانكي بوده است برخي فعالان بازار سرمايه، تازه واردان اين عرصه هستند و همين عامل سبب شده است تا نسبت به كوچك‌ترين شوك‌ها محتاطانه عمل كنند و ريسك سبد سهام خريداري شده خود را كاهش دهند. در اين ميان برخي ديگر كه اصطلاحا تا حدودي ريسك پذيرند به نظر مي‌رسد همچنان روي خريد سهام خود در بازار بورس مانده‌اند. تا پايان روزكاري سه‌شنبه، صنايع مس ايران، فولاد مباركه اصفهان و سرمايه‌گذاري نفت و گاز و پتروشيمي بيشترين اثر منفي بر افت نماگر بازار سهام را داشتند. اين درحالي بود كه نمادهاي معاملاتي «گسترش نفت و گاز پارسيان، پتروشيمي خارك و پتروشيمي» بيشترين رشد مثبت را رقم زدند. پيش بيني مي‌شود به دنبال بازگشت آرامش به بازار و ادامه روند طبيعي سازوكار عرضه و تقاضا به زودي شاهد جان گرفتن مجدد اين بازار باشيم. پيش‌بيني مي‌شود به دنبال بازگشت حالت تعادلي و آرامش در بازارها براي روزهاي آتي افزايش در شاخص كل را مجدد نظاره‌گر شويم. چراكه شوك‌هاي منفي بر اين بازار با توجه به افق پيش رو و زيرساخت‌هاي موجود براي رشد به زودي بازدارندگي خود را از دست مي‌دهند. بركسي پوشيده نيست كه سياست‌هاي اعمال شده از سمت مقام سياستگذار در برخي موارد كم و كاستي داشته است؛ اما لوايح و اطلاعيه‌هاي مكمل اين سياست‌ها همانطور كه در سياست ارزي اخير ديده شد يكي پس از ديگري در حال كنار زدن اين كاستي‌ها هستند.