هدف اطرافيان دونالد ترامپ از ارتباط تنگاتنگ با منافقين چيست؟
شرطبندي روي اسب مرده
سارا معصومي
دولت دونالد ترامپ، رييسجمهور ايالات متحده براي مقابله با ايران در دو عرصه به شكل همزمان فعاليت ميكند: تلاش براي تحت فشار قرار دادن تهران در ميدان اقتصادي با خروج از برجام و بازگرداندن تحريمهاي ثانويه و تلاش براي تنگتر كردن عرصه سياسي بر ايران با توسل به فضاسازي در محيطهاي مجازي و البته پر و بال بخشيدن به گروههاي ايراني مخالف نظام. دونالد ترامپ و مايك پمپئو، وزير خارجه وي هر چند روز يك بار در فضاي مجازي به خصوص توييتر از اعتراضهاي صنفي يا اقتصادي در ايران حمايت ميكنند و همزمان نظام را به بيتوجهي به خواست مردم و ترجيح ماموريتهاي منطقهاي بر تامين معيشت ايرانيها متهم ميكنند. همزمان چند حساب توييتري وابسته به وزارت خارجه ايالات متحده يا رژيم صهيونيستي با زبان فارسي در توييتر مشغول به فضاسازي عليه جمهوري اسلامي هستند. در چنين شرايطي دورتا دور رييسجمهور امريكا را چهرههايي گرفتهاند كه ارتباطهاي بسيار نزديك با گروهك مجاهدين خلق (منافقين) دارند. گروه تروريستي كه در 40 سال گذشته با مجموع عملكرد خود به منفورترين گروه نزد افكار عمومي بدل شده در 17 ماه گذشته از عمر دولت ترامپ بيشترين استفاده را از حضور تندروها و رفقاي ديرينه خود در كابينه كرده است. اين گروه بيتوجه به نفرتي كه افكار عمومي در ايران از آن دارد تلاش ميكند خود را به عنوان آلترناتيوي براي جمهوري اسلامي معرفي كند و البته از رفت و آمدهاي چهرههاي نزديك به ترامپ به گعدههاي خود براي تثبيت اين مساله در ذهن طرف مقابل هم استفاده ميكند. مجاهدين خلق كه سالهاي سال از سوي جامعه جهاني به عنوان گروهي حامي تروريست شناخته و معرفي ميشدند، دوستان بسيار نزديكي در حلقه پيرامون ترامپ دارند و فرصت را براي رسيدن به اهداف بلندمدت خود غنيمت شمردهاند. در حالي كه منافقين در حال برگزاري گردهمايي سالانه خود در پاريس هستند و براي باشكوه نشان دادن آن با پرداخت پول تماشاچي و سخنران به پايتخت فرانسه آوردهاند، دو چهره بسيار نزديك به رييسجمهور امريكا براي شركت در اين نمايش خود را به پاريس رساندهاند. رودي جولياني، وكيل شخصي دونالد ترامپ و نوت گينگريچ، مشاور غيررسمي رييسجمهور امريكا دو چهرهاي هستند كه در اين گردهمايي حضور پيدا كرده و ديدارهاي جداگانهاي نيز با مريم رجوي، داشتند. اين ديدارها در حالي صورت ميگيرد كه امريكا به مدت 15 سال، منافقين را گروهكي تروريستي خوانده بود. گروهك منافقين همواره در سالهاي گذشته چند كنفرانس و گردهمايي را با همين شيوه پرداخت پول به شركتكنندگان هدايت كرده اما به نظر ميرسد كه توقع اين گروه از گردهمايي سال 2018 بيش از سالهاي گذشته باشد. اين گروهك در چندسال اخير با پرداخت جيره و مواجب چند سخنران سفارشي توانسته ليست مثلا پرطمطراقي از شركتكنندگان را آماده كند كه البته از قضا اين تندروها در نتيجه انتخابات 2016 امريكا در دولت امروز اين كشور جايي براي شنيده شدن حرفهايشان پيدا كردهاند. نه تنها جولياني و گينگريچ بلكه جان بولتون، مشاور امنيت ملي ترامپ هم رابطه بسيار حسنهاي با مجاهدين خلق دارد. منافقين كه در طول 4 دهه گذشته هم در حوزه بينالمللي و هم در داخل ايران طرد شده و منزوي بودند در دولت ترامپ فضاهاي تنفسي براي خود يافتهاند. ترامپ در 17 ماه گذشته از دولتش چند آرزوي منافقين در مواجهه با ايران را برآورده كرده است: نخست آنكه از توافق هستهاي با ايران كه منافقين تمام تلاش خود براي به ثمر ننشستن آن را به كار گرفتند، خارج شد. دوم آنكه دامنه تحريمهاي غيرهستهاي ايران را توسعه بخشيده و سوم آنكه تحريمهاي ثانويهاي را كه به مدد برجام برداشته شده بود دوباره به ليست انتظار براي اجرايي شدن بازگرداند. هدف ترامپ از تشديد فشارها بر تهران دقيقا همان چيزي است كه منافقين سالهاي سال در انتظار آن بودند: تشديد فشار اقتصادي بر عامه مردم به گونهاي كه جرقه اعتراضهاي داخلي دامنهدار در داخل ايران زده شود. هرچند كه برخي از تحليلگران اعتقاد دارند دولت ترامپ به دنبال تغيير نظام در ايران نيست اما چهرههايي مانند پمپئو و بولتون سالها خارج از گود سياست اجرايي اين سودا را در سر پرورانده و اكنون بستر مناسب براي تلاش در اين راستا را يافتهاند. درحالي كه تصاوير مربوط به ديدارهاي بولتون، جولياني و گينگريچ در رسانههاي متفاوت منتشر شده مقامهاي وزارت خارجه و كاخ سفيد هرگاه درباره رابطه دولت ترامپ با منافقين مورد سوال قرار گرفتهاند از هر پاسخي طفره رفتهاند. حتي هيچ كس نميداند كه آيا اين سه نفر در رابطه با منافقين و ميزان سرمايهگذاري كه دولت امريكا ميتواند روي آنها بكند با دونالد ترامپ صحبت كردهاند يا خير. با اين وجود جولياني كه پيش از اين نيز در ازاي دريافت پول به گردهماييهاي منافقين رفته بود در چندماه اخير باز هم در سخنان خود از ايده تغيير نظام در ايران حمايت كرده و حتي به صراحت از گروهك مجاهدين به عنوان آلترناتيو ممكن جمهوري اسلامي ياد ميكند. گينگريچ در بخشهايي از سخناني كه در چند روز اخير با رسانههاي متفاوت درباره چرايي حضور در گردهمايي پاريس داشته ادعا كرده كه گروهك منافقين به دلايل غير واقعي به حاشيه رانده شده است. در حالي كه منافقين تلاش ميكنند هر گونه اعتراض قانوني در ايران از سوي مردم را مصادره به نفع كنند گينگريچ در سخنان خود ادعا ميكند كه جمعيت حاضر در گردهماييهاي منافقين در سالهاي گذشته نشاندهنده محبوبيت اين گروه به عنوان اپوزيسيون جمهوري اسلامي است! اين ادعا در حالي مطرح ميشود كه در سالهاي گذشته افشا شده است بخش اعظمي از جمعيتي كه منافقين در گردهماييهاي خود جمع ميكند غيرايراني هستند و تنها در ازاي دريافت پول ساعتي در اين نمايش بازي كردهاند. با اين وجود گينگريچ در بخشهاي ديگري از سخنان خود ادعا كرده كه اعتراضهاي اخير در ايران توسط حاميان داخلي منافقين انجام شده است. به گزارش پوليتيكو، حضور گينگريچ و جولياني در گردهمايي پاريس براي چندمين بار ثابت ميكند كه تا چه اندازه برخي حاضران در تيم ترامپ تشنه تغيير رژيم در ايران هستند. گروهك منافقين كه گفته ميشود به همه سخنرانهاي خود وجه نقد پرداخت ميكند طيف متفاوت و وسيعي از سياستمداران امريكايي را به گردهمايي پاريس دعوت كرده است. هم جمهوريخواهان و هم دموكراتها در ليست مدعوين به چشم ميخورند.
دولت بيل كلينتون در سال 1997، گروهك منافقين را در ليست گروههاي تروريستي قرار داد اما دولت باراك اوباما در سال 2012 با اين بهانه كه اين گروه فعاليتهاي نظامي گذشته خود را به حاشيه رانده آن را از ليست گروههاي تروريستي خارج كرد. منافقين در اين سالها با افشاي بخشهايي از برنامه هستهاي ايران خوشرقصي براي طرف غربي كردند تا به مدد آن از سختگيريها بر اعضاي اين گروهك در اروپا و امريكا كاسته شود. با وجود آنكه چهرههاي نزديك به ترامپ ادعا ميكنند منافقين از روي كار آمدن دولت سكولار در ايران حمايت ميكنند اما همزمان تحليلگران بسياري هستند كه ميگويند هرچند منافقين در ظاهر جنگ مسلحانه را پشت سرگذاشتهاند اما همچنان سياستهاي سختگيرانهاي كه بر اعضاي اين گروهك تحميل ميكنند، نشاندهنده عمق تفكر آنهاست. پوليتيكو در بخشهايي از گزارش خود مينويسد اين گروه در داخل ايران از هيچ جايگاه عمومي برخوردار نيست. هرچند كه منافقين اميدوار به پيگيري سياست تغيير رژيم توسط دولت ترامپ هستند اما برخي مشاوران ارشد رييسجمهور ميگويند كه اين آرزوي منافقين در چارچوب اولويتهاي امريكا در مواجهه با تهران قرار ندارد. اما به هرحال برخي كارشناسان نظر ديگري دارند و اعتقاد دارند كه رفتار دولت ترامپ نشان از عزم جدي براي تغيير نظام در ايران دارد. دونالد ترامپ و چهرههاي نزديك به وي از هر اعتراض مردمي در ايران با هر ميزان از كيفيت و كميت دفاع ميكنند و اين در حالي است كه كارشناسان مسائل ايران ميگويند افكار عمومي در ايران نگاه بسيار منفي به ترامپ دارند و حمايتهاي وي از منافقين يا اعتراضها در ايران ميتواند مردم را بيش از گذشته در كنار دولت و حاكميت قرار دهد. يك كارشناس مسائل ايران در گفتوگو با پوليتيكو به شرط عدم افشاي نام خود ميگويد كه حتي اگر در ايران عدهاي از حكومت فعلي ناراضي باشند باز هم همدردي با منافقين ندارند. وي در اين باره ميافزايد: ايرانيها نميخواهند منافقين آلترناتيوي براي جمهوري اسلامي باشند. منافقين حتي در داخل ايران نيز پايگاه عمومي ندارند.