بررسي وضعيت خط حمله چهار تيم راهيافته به نيمهنهايي جام جهاني روسيه
خط مقدم نبرد با دشمن
سامان سعادت
گل زدن آن چيزي است كه تيم برنده را در فوتبال مشخص ميكند. يك مساله كاملا كمّي كه از سيستم باينري يا دودويي پيروي ميكند. صفر يا يك. يا گل زده شده يا گل زده نشده. حد وسط ندارد. نميتواند حالت كيفي به خود بگيرد. مثل منطق فازي نيست. اندكي گل يا تا حدودي گل نداريم. البته شايد بعدها با پيشرفتهتر شدن سيستمهاي دفاعي متصديان امر مجبور شوند در سيستم شمارش گل تغييراتي بدهند و از قوانين فوتبال خياباني استفاده كنند. مثلا براي تيرك زدن و لايي و شوت نزديك به دروازه و امثالهم امتيازي در نظر بگيرند. البته كه شوخي ميكنم. غرض از اين مقدمه كامپيوتري فانتزيطور اين بود كه گل زدن خيلي مهم است. اين را همه ميدانيم كه اگر تيمي بهترين آمار ممكن از لحاظ پاس و شوت به دروازه و خلق موقعيت را داشته باشد اما نتواند دروازه حريف را باز كند، مثل آدمي است كه تا نزديكيهاي قله اورست رفته و از همان جا برگشته يا سقوط كرده باشد. احتمالا در مورد اين آدم و تلاشش حرف زده ميشود و اگر خداي نكرده مرده باشد، برايش مراسم تجليل برگزار ميشود، اما هرگز نام آن كوهنورد در فهرست كساني كه اورست را فتح كردهاند جاي نميگيرد. آن چند سانتيمتر آخر مهم است. آن چند اينچ آخر. گل زدن توي فوتبال رد شدن از همان چند اينچ آخر اما فوقالعاده دشوار است. براي همين معمولا بهترين بازيكنان از بين گلزنان انتخاب ميشوند. خط حمله هر تيم جايي است كه بايد كار را به آخر برساند. در اين اواخر غير از يونان 2004 تيمي نبوده كه با دفاع كردن توانسته باشد قهرمان شود. تيمي كه با 7 گل زده در شش مسابقه توانست كاپ قهرماني را به دست بياورد. با سه برد پياپي يك بر صفر در مراحل حذفي. البته شايد بتوان پرتغال يورو 2016 را هم به يونان اضافه كرد. اما در جام جهاني سابقه نداشته تيمي به عنوان تيم تدافعي و فاقد توان گلزني بالا شناخته شود و برود روي سكوي قهرماني. بر همين اساس خط حمله يك تيم هميشه عامل تعيينكننده موفقيت به حساب ميآيد. در ادامه نگاهي مياندازيم به وضعيت خطوط حمله چهار تيم راه يافته به نيمه نهايي جام جهاني روسيه.
بلژيك
عنوان بهترين خط حمله جام را تاكنون به خود اختصاص داده. آمار آنها نه تنها در روسيه بلكه در كل ادوار جام جهاني مورد توجه است. زدن 14 گل در 5 مسابقه، يعني ميانگين نزديك به 3 گل در هر بازي، باعث شده همه تيمها روي خط حمله شياطين سرخ حساب ويژهاي باز كنند. خط حملهاي متشكل از مثلث ترسناك لوكاكو و ديبروينه و هازارد كه در تمام مسابقات جام تا اينجا موفق به زدن حداقل يك گل شده. گرچه در بلژيك لوكاكو با چهار گل بهترين گلزن است و شانس دارد به كفش طلا برسد، اما ساير بازيكنان بلژيك در هر خطي نشان دادند كه همگي گلزنان قهاري هستند. غير از لوكاكو، 8 بازيكن ديگر بلژيك در اين جام موفق به گلزني شدهاند كه در نوع خودش ركوردي به حساب ميآيد. 8 بازيكني كه پستهايشان از خط دفاع شروع ميشود و ميرسد به خط حمله. البته يكي از گلهاي اين تيم هم توسط فرناندينيو، بازيكن برزيل به ثمر رسيد. بعد از لوكاكو ادن هازاد با دو گل بهترين گلزن بلژيكيهاست.
انگليس
دومين خط حمله قدرتمند مرحله نيمه نهايي متعلق به انگليس است. آنها تا قبل از رسيدن به جمع چهار تيم در مجموع 11 گل به ثمر رساندند كه البته بايد براي بخش عمدهاي از اين گلها ممنون پاناما باشند كه به تنهايي 6 گل به سه شيرها تقديم كرد. هري كين مهاجم انگليس فعلا با شش گل آقاي گل جام است و مهم نيست او چهار تا از گلهايش را از روي نقطه پنالتي به ثمر رسانده است! او اين شانس را دارد كه بعد از لينهكر سال 1990 تبديل به دومين آقاي گل انگليسي جام جهاني بشود و البته ركورد او را هم جابهجا كند. بعد از 28 سال. جان استونز هم با زدن 2 گل مقابل پاناما دومين گلزن برتر انگليس است. 3 گل از 11 گل اين تيم هم توسط مدافعين به ثمر رسيده. آنها به جز بازي مقابل بلژيك در همه بازيهاي خود موفق به گلزني شدهاند و تنها تيمي از مرحله نيمه نهايي هستند كه هيچ تيمي در مقابلشان گل به خودي نزده.
كرواسي
شايد از بين چهار تيم حاضر در مرحله نيمهنهايي، شانس كرواسي براي رسيدن به اين مرحله در ابتداي جام كمتر از ساير تيمها به نظر ميرسيد؛ لااقل در باور عامه فوتبال دوستان. اما حالا شاگردان داليچ با شايستگي خودشان را در يك قدمي فينال ميبينند. حضور دو بازيساز فوقالعاده در خط مياني كرواتها نقطه قوت اين تيم به حساب ميآيد. مودريچ و راكيتيچ. ضمن اينكه بازيكنان تاثيرگذاري مثل مانژوكيچ و پرشيچ و ربيچ، باعث شده خط حمله اين تيم زهردارتر شود. بازيكنان كرواسي در پنج بازي خود تا قبل از اين مرحله موفق به زدن 10 گل شدهاند كه پراكندگي بالاي گلزنان اين تيم، نشان از تلاش همگاني براي فتح دروازه حريف است. مودريچ تنها بازيكن دو گله كرواتهاست و يكي از گلهايشان را هم مدافع نيجريه به ثمر رساند. آنها در همه بازيهاي خود در اين جام موفق به گلزني شدهاند. آنها هم مثل بلژيك 8 گلزن متفاوت در اين جام داشتهاند.
فرانسه
خط ميانه و حمله فرانسه يكي از بهترين و جذابترينها در نوع خودش به شمار ميرود؛ جايي كه حضور هافبكهايي مثل پوگبا و كانته و متوئيدي، پشت سر امباپه و گريزمان و ژيرو هر تيمي را به وحشت مياندازد. البته هنوز خيلي از كارشناسان اعتقاد دارند كه دشان نتوانسته نهايت كارايي را از اين مهرههاي تاثيرگذار بيرون بكشد. با اين همه فرانسويها در 5 ديداري كه در روسيه به ميدان رفتهاند 9 گل به ثمر رساندند؛ كمترين گل زده در بين چهار تيم پاياني جام. البته نكته جالب گلهاي فرانسه، زدن شش گل در دو بازي دور حذفيشان بوده. چهار تا به آرژانتين و دو تا به اروگوئه. انگار موتور گلزني تيم دشان تازه در مرحله حذفي راه افتاده. خروسها تنها در ديدار نسبتا تشريفاتي با دانمارك نتواستند گلي به ثمر برسانند. بهترين گلزنان اين تيم امباپه و گريزمان هر كدام با 3 گل زده هستند. مدافعين خودي و حريف ديگر گلزنان تيم فرانسه در اين رقابتها هستند. البته متوسط گلزني چهار تيم پاياني جام جهاني 2018، چندان تفاوتي با دوره گذشته ندارد. در برزيل و تا قبل از نيمه نهايي جام، دو تيم آلمان و برزيل هر كدام 10 گل، هلند 12 گل و آرژانتين 8 گل به ثمر رسانده بوده. در نهايت هم تيمي كه تا مرحله نيمهنهايي بهترين خط حمله را داشت نتوانست قهرمان شود. يعني هلند. در جام جهاني 2010 البته اوضاع كمي متفاوتتر بود. چهار تيم اسپانيا، هلند، اروگوئه و آلمان در جمع چهار تيم پاياني حضور داشتند. آلمان با 14 گل پنج بازي قبلياش را پشت سرگذاشته بود و هلند و اروگوئه و اسپانيا به ترتيب با 9 و 7 و 6 گل پا به نيمه نهايي گذاشته بودند. در نهايت هم اين اسپانيا بود كه با دو برد يك هيچ ديگر مقابل آلمان و هلند و تنها با هشت گل زده جام را بالاي سر برد. البته كه هيچ كس به آن تيم اسپانيا تيم تدافعي نميگفت. اما باز هم ميتوان گفت تيمي كه بيشترين گل زده را تا نيمه نهايي داشته قهرمان نشده. حال بايد ديد در بازيهاي نيمه نهايي جام جهاني وضعيت گلزني تيمها به چه شكل خواهد بود؛ جامي كه آقاي گل واقعياش «گل به خودي» است. با 11 گل زده و مهاجمين چهار تيم برتر جام فاصله خيلي زيادي تا او دارند.