تصاوير منتشر شده از رها كردن زباله‌هاي بيمارستاني از بروز فاجعه خبر مي‌دهد
واقعيت در «سراب قنبر» كرمانشاه چيست؟
گروه اجتماعي| خبر دفن غيربهداشتي زباله‌هاي بيمارستاني در شهرستان كرمانشاه چنان انعكاس گسترده‌اي را به دنبال داشت كه بار ديگر مسوولان مربوطه را وادار به واكنش كرد؛ واكنش‌هايي كه به‌دنبال درج گزارشي در ايرنا درخصوص دفن زباله‌هاي عفوني بيمارستاني در سايت دفن زباله منطقه‌اي به نام «سراب قنبر» در حاشيه شهر كرمانشاه به وجود آمد. براساس اين گزارش، در اين زباله‌ها موادي همچون، سرنگ‌هاي پر از خون بيماران، شيشه‌هاي آزمايشگاهي حاوي خون و ترشحات بيماران، پانسمان‌هاي آلوده، ظروف تخليه ترشحات بدن بيماران، تيغ‌هاي جراحي، سرنگ، لباس‌هاي بيمارستاني، پسماند دارويي و مواد شيمايي به وفور مشاهده مي‌شود. اين گزارش درمورد مشخصات اين سايت آورده است: دفن زباله سايت دفع زباله «سراب قنبر» در ارتفاعي مشرف بر چشمه سراب قنبر و «قنات روزان» قرار دارد كه بخشي از آب جنوب شهر كرمانشاه را تامين مي‌كند، از اين رو دفن زباله در اين مكان مي‌تواند منابع آبي شهر را تحت تاثير قرار دهد.براساس مقاله «بررسي منابع تامين آب آشاميدني شهر كرمانشاه» كه در سال 86 از سوي اساتيد دانشگاه منتشر شد، آب خام منابع آبي سراب قنبر و قنات روزان به باكتري «كليفرم» آلوده هستند و وجود مقادير زياد نيترات در چاه‌هاي واقع در محدوده شهري نشان از آلودگي آب زيرزميني به فاضلاب دارد.كليفرم نوعي باكتري است كه معمولا در مدفوع و خون يافت مي‌شود و معمولا به عنوان شاخص كيفيت بهداشتي بودن غذاها و آب مورد استفاده قرار مي‌گيرد.اما براساس اين گزارش، طبعا با وجود تخليه حجم گسترده‌اي از زباله‌هاي عفوني در اطراف شهر كرمانشاه، مديران دانشگاه علوم پزشكي اين موضوع را انكار مي‌كنند و مدعي هستند كه زباله‌هاي بيمارستاني بي‌خطرسازي و در مكاني امن دفع مي‌شوند.مدير گروه بهداشت محيط دانشگاه علوم پزشكي كرمانشاه ادعا كرد: تمام بيمارستان‌هاي استان با مبلغي بالغ بر 40 ميليارد ريال به دستگاه بي‌خطرساز زباله مجهز شده‌اند و هيچ زباله غيرايمني از آنها خارج نمي‌شود؛ زباله‌ها پس از بي‌خطرسازي در مكاني امن و با رعايت شرايط بهداشتي دفع مي‌شوند. دكتر امير كرمي در گفت‌وگو با ايرنا، با بيان اينكه تنها دستگاه بي‌خطرساز زباله در بيمارستان گيلانغرب نياز به تعمير دارد، گفت: به دليل تحريم‌ها قادر به تعمير اين دستگاه نيستيم، از اين رو تمام زباله‌ها در سردخانه بيمارستان نگهداري مي‌شوند تا براي آنها چاره‌انديشي شود.مدير گروه بهداشت محيط دانشگاه علوم پزشكي توضيح داد: زباله‌هاي بيمارستاني در دستگاه بي‌خطرساز يا «غيرسوز» به دليل حرارت بالا به حالت خميري تغيير شكل مي‌دهند تا در كيسه‌هايي زردرنگ به محل دفع منتقل شوند.با اين حال برخلاف گفته كرمي، مقدار زيادي زباله‌هاي بيمارستاني به همان شكل اوليه و آغشته به آلودگي‌ها، در كيسه‌هاي مشكي رنگ رها شده‌اند و زباله‌گردها و حيوانات آنها را در محيط پراكنده كرده‌اند.
همچنين به گفته مدير گروه بهداشت دانشگاه علوم پزشكي، اداره كل محيط‌زيست استان زباله‌هاي خروجي بيمارستان‌ها را تاكنون سالم ارزيابي كرده است.
فريدون ياوري مديركل محيط‌زيست استان كرمانشاه نيز در گفت‌وگو با ايرنا، ادعاي مديران دانشگاه علوم پزشكي را تاييد كرد و گفت: براساس آزمايش‌هاي انجام شده از سوي آزمايشگاه معتمد، تاكنون آلودگي در اين زباله‌ها مشاهده نشده است.
داديار شعبه 14 دادسراي كرمانشاه كه كار رسيدگي به تخلفات دفع زباله را برعهده دارد، دفع غيربهداشتي زباله‌هاي بيمارستاني را جرم اعلام كرد و گفت: دستگاه قضايي در صورت دريافت گزارشي مبني بر تخلف در زمينه دفع زباله‌هاي بيمارستاني به‌شدت با متخلفان برخورد خواهد كرد.
صدايي كه به جايي نمي‌رسد
هايده شيرزادي مديرعامل شركت بازيافت كرمانشاه اما در گفت‌وگو با «اعتماد» به ابعاد تازه‌اي از اين فرآيند اشاره مي‌كند. وي با تاييد انباشت زباله‌هاي بيمارستاني در سايت دفن زباله «سراب قنبر» گفت: واقعيت اين است كه زباله‌هاي عفوني و بيمارستاني برخلاف تمامي ادعاهايي كه برخي مسوولان دارند، به‌صورت غيرعلمي در اين مركز دفن يا حتي رها مي‌شوند و به تهديدي جدي براي سلامت و محيط‌زيست شهر كرمانشاه و مردم آن بدل شده‌اند.
وي درخصوص متولي دفن زباله‌هاي بيمارستاني گفت: براساس قانون دفن بهداشتي زباله‌هاي بيمارستاني، برعهده وزارت بهداشت است. براي همين بيمارستان‌ها بايد به دستگاه‌هاي اتوكلايو مجهز باشند تا بتوانند زباله‌هاي بيمارستاني را بي‌خطر كنند اما در حال حاضر نمي‌دانيم كه چه تعداد از بيمارستان‌ها و مراكز درماني كرمانشاه به اين دستگاه‌ها مجهزند و از آن مهم‌تر اينكه چه تعداد از آنها فعال هستند و زباله‌ها را در آن بي‌خطر مي‌كنند. وي با اشاره به مذاكراتي كه در همين زمينه با مسوولان مربوطه و به‌خصوص مسوولان بهداشت منطقه شده است، گفت: از سال‌ها قبل مكاتبات بسياري با مسوولان مرتبط شده و جلسات زيادي نيز در همين رابطه برقرار شده است. حتي ما طرحي براي جمع‌آوري و دفن بهداشتي زباله‌هاي بيمارستاني به شكل يكپارچه و منسجم ارايه داديم.
شيرزادي تصريح كرد: براساس اين طرح براي دفن بهداشتي زباله‌هاي بيمارستاني بايد سيستم منسجمي ايجاد شود كه با استفاده از تجهيزاتي مطمئن، زباله‌ها را جمع‌آوري و به شيوه‌هايي علمي آنها را معدوم كنند. هزينه اين كار را بايد وزارت بهداشت بپردازد. اما متاسفانه تاكنون چنين نشده است. وي با ذكر اينكه وزارت بهداشت مي‌تواند به راحتي هزينه دفن بهداشتي زباله‌هاي بيمارستاني را از خود بيماران بگيرد، گفت: براساس برآوردهاي ما اين هزينه براي هر بيمار بسيار ناچيز است و اصلا در مقابل كل هزينه‌هاي وي رقمي به حساب نمي‌آيد. مثلا به‌طور روزانه براي هر تخت چيزي حدود
10 هزار تومان براي اجراي اين طرح كافي است. به بياني با دريافت 10 هزار تومان در روز از هر بيمار مي‌توان به راحتي اين سيستم را اجرا كرد. با وجود اين مسوولان ترجيح داده‌اند همچنان زباله‌ها را در سراب قنبر و به همان شيوه‌هاي گذشته دفن يا رها كنند!
مديرعامل شركت بازيافت كرمانشاه در مورد هزينه تمام شده و حجم زباله‌هاي بيمارستاني در كرمانشاه نيز گفت: پژوهش‌هاي ما حكايت از آن دارد كه در شهر كرمانشاه روزانه چيزي حدود 5 تن زباله بيمارستاني توليد مي‌شود كه هزينه دفن بهداشتي آن كلا چيزي حدود ۲ هزار و ۵۰۰ تا 3 هزار تومان به‌ازاي هر كيلوگرم زباله بيمارستاني است.
وي همچنين تاكيد كرد: واقعيت اين است كه محيط‌زيست و بهداشت و سلامت در كشور ما بيشتر جنبه شعاري پيدا كرده است و مديران مربوطه توجه چنداني به رفع مشكلات موجود در اين حيطه ندارند.
داديار شعبه 14 دادسراي كرمانشاه كه كار رسيدگي به تخلفات دفع زباله را برعهده دارد: دستگاه قضايي در صورت دريافت گزارشي مبني بر تخلف در زمينه دفع زباله‌هاي بيمارستاني به‌شدت با متخلفان برخورد خواهد كرد.