در شرايطي كه به تازگي دونالد ترامپ ٦ كشور را از تحريم‌هاي نفتي ايران با شرط و شروط معاف كرده است، خبرهاي جديد حكايت از طرح جديد عربستان براي بازار نفت دارد.
طرحي كه پيش از اين هم از زماني كه عربستان با همراهي امريكا سعي در بي‌تاثيري اوپك در تنظيم بازار نفت داشت، از گوشه و كنار بازار نفت به گوش مي‌رسيد و حالا عربستان برنامه‌ريزي مبسوط‌تري براي اين امر دارد و قصد دارد با خروج از اوپك شرايط جديدي را بر بازار نفت حاكم كند؛ موضوعي كه توسط وال استريت ژورنال رونمايي رسمي شده و اين روزنامه به نقل از منابع آگاه خبر داده كه انديشكده دولتي مهم عربستان‌سعودي سرگرم مطالعه تاثيرات احتمالي انحلال اوپك بر بازارهاي نفت است.
وال استريت ژورنال در گزارش خود تصريح كرده كه اين پروژه تحقيقاتي منعكس‌كننده بحث در دولت عربستان درباره ترك اوپك در آينده نزديك نيست. اما اوپك در اين باره اظهارنظر نكرده است.
خالد الفالح -وزير انرژي عربستان‌سعودي- در مصاحبه مفصلي كه چندي قبل با خبرگزاري تاس روسيه داشت، اظهار اميدواري كرده بود كه گروه اوپك پلاس به صورت رسمي تشكيل شود. عربستان‌سعودي مي‌خواهد يك ساختار حاكميتي رسمي ايجاد كند كه بر هماهنگي بازار نفت نظارت داشته باشد.
فالح به تاس گفته بود: ما مي‌خواهيم يك توافق همكاري جديد امضا كنيم كه مهلت آن نامحدود بوده و پس از سال ۲۰۲۰ يا ۲۰۲۱ منقضي نمي‌شود. وي اظهار كرده بود كه هدف اوپك پلاس، يك هدف توليد ثابت نيست بلكه هماهنگي سطح توليد مناسب براي بازار است. هدف تشكيل گروه دايمي اوپك پلاس، پرسش‌هايي را درباره اينكه چه اتفاقي براي اوپك خواهد افتاد، برانگيخته است. الفالح در اين مصاحبه اظهار كرده بود كه اوپك پلاس مي‌تواند با هماهنگي نزديك با اوپك فعاليت كند.
به اين ترتيب به نظر مي‌رسد عربستان كه تاكنون ساز ناكوك را براي بازار كوك كرده بود و در زماني كه قرار بود همه اعضا به توافقات اوپك پايبند باشند اما با افزايش توليد خود و اعلام اينكه قصد دارد بيشتر از ميزان توليد فعلي‌اش نفت به بازار عرضه كند، نشان داده به توافقات اوپك پايبند نيست و با گذر از توافقات مي‌خواهد بازار را در اختيار خود بگيرد.
البته بسياري از كارشناسان معتقدند كه عربستان توان توليد بيشتر ندارد و در خوشبينانه‌ترين حالت مي‌تواند ظرفيت فعلي خود را حفظ كند. آنها حتي ورود نفت بيشتر عربستان را به واسطه ورود ذخاير استراتژيك نفتي عربستان مي‌خواندند كه توانست در مقطعي به عربستان اجازه افزايش توليد را بدهد و اگر عربستان بخواهد با ظرفيت بيشتر توليد كرده و حتي از اوپك خارج شود به ميادين نفتي خود زيان وارد مي‌كند كه باعث مي‌شود در بلندمدت امكان افزايش توليد را از اين توليدكننده نفت بگيرد.
اين روال موجب شده تا برخي نگراني‌ها در مورد سرنوشت نفت ايران پيش آيد و به نظر برسد كه آينده بازار نفت با تحولات جديد عربي غيرقابل پيش‌بيني باشد.
اما همين روال و اخبار موجب شده تا بازار نفت دچار نوسان شده و قيمت‌ها دستخوش تغيير شود به‌گونه‌اي كه ديروز به‌دنبال عرضه رو به رشد و نگراني‌ها نسبت به كندي رشد اقتصاد جهاني، كاهش بيشتري پيدا كرد.
بهاي معاملات آتي نفت برنت با ۴ سنت افزايش نسبت به روز پنجشنبه، به ۷۰.۶۹ دلار در هر بشكه رسيد. نفت برنت از ابتداي هفته جاري تاكنون ۲.۹درصد كاهش داشته كه پنجمين كاهش هفتگي متوالي خواهد بود.
بهاي معاملات آتي وست تگزاس اينترمديت امريكا، ۴سنت يا ۰.۱درصد نسبت به روز گذشته كاهش يافت و به ۶۵.۶۰ دلار در هر بشكه رسيد. شاخص قيمت نفت امريكا از ابتداي هفته جاري تاكنون ۴.۱درصد كاهش داشته كه پنجمين كاهش هفتگي متوالي خواهد بود. هر دو قيمت پايه نفت برنت و نفت وست تگزاس اينترمديت ۲۰درصد از ركورد قيمت بالايي كه در اوايل اكتبر به ثبت رسانده بودند، كاهش پيدا كرده‌اند.
ويليام اولاگلي -تحليلگر سرمايه‌گذاري در شركت «ريوكين سكيوريتيز» استراليا- در اين باره گفت: نفت همچنان در حال كاهش قيمت است و با ۲۰درصد كاهش نسبت به اوج قيمتش در اكتبر، رسما وارد روند نزولي شده است.
وانگ تائو -تحليلگر فني رويترز- هم پيش‌بيني كرد قيمت نفت برنت ممكن است به محدوده ۶۸.۵۹ تا ۶۹.۶۹ دلار عقب‌نشيني كند.
به اين ترتيب براي نخستين‌بار خواهد بود كه برنت از آوريل به پايين ۷۰ دلار سقوط مي‌كند.
به گفته تحليلگران، روند نزولي قيمت نفت به دليل عرضه رو به رشد با وجود تحريم‌هاي امريكا عليه صادرات نفت ايران و همچنين نگراني‌ها نسبت به كندي رشد اقتصادي بوده است.
بر پايه گزارش اداره اطلاعات انرژي امريكا، توليد نفت اين كشور در هفته منتهي به دوم نوامبر، به ۱۱.۶ ميليون بشكه در روز صعود كرد كه سه برابر نسبت به ركورد توليد يك دهه قبل امريكا افزايش يافته و از ابتداي امسال تاكنون ۲۲.۲درصد رشد نشان مي‌دهد. به اين ترتيب امريكا به بزرگ‌ترين توليدكننده نفت جهان تبديل شده است. انتظار مي‌رود توليد نفت اين كشور به مدد صنعت نفت شيل، تا اواسط سال ۲۰۱۹ از مرز ۱۲ ميليون بشكه در روز عبور كند.
براساس گزارش رويترز، اما توليد نفت تنها در امريكا افزايش نداشته است بلكه در بسياري از كشورهاي ديگر شامل روسيه، عربستان‌سعودي، عراق و برزيل نيز بالا رفته و نگراني‌ها را نسبت به بازگشت مازاد عرضه به بازار و ريزش دوباره قيمت‌ها برانگيخته است.