سالروز تولد مهدي آذريزدي راوي قصههاي خوب
زندگي مردي تنها كه عاشق كتاب بود
حسن همايون
«هر انساني رازهايي دارد كه تا زنده است، نميخواهد آنها را كسي بداند.» مهدي آذريزدي چند سال قبل از مرگش اين حرف را گفت. قرار بود از آن رازها، در زندگينامه خودنوشتش حرف بزند، اما همه را با خود به خاك برد. در عينحال از زندگي پرفراز و نشيب اين نويسنده حرفهاي زيادي براي گفتن هست.
او از نسل نويسندگان بنيانگذار ادبيات كودك و نوجوان در ايران بود؛ تا پيش از آذريزدي و نويسندگان همنسل وي نه تنها داستان كودكان و نوجوانها كه به طور عمومي داستان و روايت مدرن چندان جايگاهي در فضاي فرهنگي – ادبي ايران نداشت، پديده تازه و نوظهور بود. روستازاده بود، سالهاي كودكي را وردست پدرش كشاورزي، بنايي و... كرد تا اينكه در 20 سالگي، با شاگردي در كتابفروشي، مسير زندگياش تغيير كرد.
به تدريج خواند و ياد گرفت از يك آدم عادي به نويسندهاي دوستداشتني و محبوب بدل شد. سال 1336 چهار سالي از كودتاي بيست هشت مرداد 1332 گذشته بود و مهدي آذريزدي بعد از 15 سال خواندن كتابهاي متعدد و داستانهاي متعدد ادبيات كلاسيك فارسي و داستانهاي ترجمه شده از آثار ادبيات جهان، به نوشتن داستان روي آورد. برخلاف فضاي سياسي آن سالها، بر كنار از سياست براي بچهها نوشت و خيلي زود ميان آنها معروف ميشود.
از سالهاي دهه 40، تاكنون نيم قرن ميگذرد و داستانهايش هنوز هم خوانده ميشود؛ داستانهايش به بخشي از ادبيات كلاسيك مدرن فارسي بدل شده است. همه اينها دستاورد كمي براي يك نويسنده ايراني نيست؛ اما برخلاف اقبال از آثارش، آنگونه كه استحقاق آقاي نويسنده بود؛ در پايان عمر فرصت آسايش و امنيت براي زندگي پيرمرد فراهم نيامد.
مهدي آذريزدي عاشق كتاب بود؛ يكي از آخرين بازماندگان نسلِ عشق كتاب كه ساعتهاي زيادي از عمرش را به خواندن و خواندن گذراند، او در اين باره ميگفت :«لذت واقعي را از خواندن كتابهايي كه سالهاي عمرم را در حال جمعآوري آنها بودم، ميبرم و وقتي آنها را ميخوانم، از خود بيخود ميشوم. » او نمونه يك آدم خودساخته بود، بينياز و مستغني و هيچوقت ناله نكرد. در سكوت ميرفت و ميآمد و مينوشت؛ 30 كتاب خلق كرد، هرچند از همه داستانهايش معروفتر دوره هشت جلدي «قصههاي خوب براي بچههاي خوب» بود؛ اما روايتهايش از حكايتهاي «كليلهو دمنه»، «مرزباننامه»، «سندبادنامه و قابوسنامه»، «مثنوي مولوي»، بسيار خواندني و جذاب است.
راوي قصههاي «خوب براي بچههاي خوب» بيست و هفتم اسفند 1300 به دنيا آمد و وقتي از دنيا رفت تنهاي تنها بود.