گپي با فرزاد موتمن
يا كمدي مي‌خواهند يا درام كوفتي اجتماعي
فرزاد موتمن مي‌گويد: «عدم گرايش به فيلم‌هاي نامتعارف در سينما رواج پيدا كرده و هر فيلمي كه كمي خلاف قاعده سينماي ايران تعريف شود به راحتي از ديد مسوولان حذف مي‌شود.»
اين كارگردان و سناريست معتقد است: «امسال دو، سه فيلمي كه به بخش مسابقه جشنواره فيلم فجر راه پيدا نكردند فيلم‌هاي خوبي بودند كه گرايش متفاوتي داشتند اما سياست‌هاي جشنواره باعث ناديده گرفتن اين فيلم‌ها شده است.» او مي‌گويد: «من برخي از اين فيلم‌ها را ديدم، بعد از اعلام شدن فهرست فيلم‌هاي بخش مسابقه به اين نكته رسيدم كه جشنواره فيلم فجر در دو، سه سال اخير به قتلگاهي براي برخي فيلم‌هايي با گرايش خاص و متفاوت تبديل شده است؛ گويي نمي‌خواهند يكسري فيلم‌ها با شكل خاص و متفاوتي كه اتفاقا از شوراي پروانه ساخت مجوز دارند، ساخته شود.»
سال گذشته فيلم «سراسر شب» اين كارگردان به جشنواره راه پيدا نكرد. موتمن درباره نگاهي كه بر جشنواره حاكم است به «اعتماد» مي‌گويد: «مسوولان سال گذشته اين فيلم را قرباني نگاه‌شان كردند. امسال هم فيلم «روسي» به كارگرداني اميرحسين ثقفي كه فيلم خوبي است را به بخش مسابقه نپذيرفتند، يا فيلم« بي‌وزني» به كارگرداني مهدي فرد قادري كه از نظر من فيلم متفاوتي است، در جشنواره نمايشي ندارد. متاسفانه بايد بگويم كه عدم گرايش به فيلم‌هاي نامتعارف در سينما رواج پيدا كرده و هر فيلمي كه كمي خلاف قاعده سينماي ايران تعريف شود به راحتي از ديد مسوولان حذف مي‌شود. اين نگاه از نظر من منفي است.»
موتمن طي سال‌ها فيلمسازي به ارزيابي از جشنواره دست پيدا كرده است كه جالب به نظر مي‌رسد. او مي‌گويد: «بدترين فيلم‌هاي كارنامه من در سال‌هاي دور حتي در بخش بين‌الملل نمايش داشته است. اما در سال‌هاي اخير كمي سياست‌ها تغيير پيدا كرده است. فيلم «سايه روشن» يكي از بهترين فيلم‌هاي كارنامه من است. اين فيلم را به بخش مسابقه راه ندادند و در بخش هنر و تجربه نمايش داده شد. دو سال بعد از فيلم «سايه روشن» چند فيلم معمولي همچون «خداحافظي طولاني» و «آخرين بار كي سحر را ديدي؟» ساختم. اين فيلم‌ها نه تنها به بخش مسابقه راه پيدا كرد بلكه كانديداي سيمرغ شد و جايزه هم دريافت كرد. بعد از ساخته شدن فيلم «سراسر شب» كه راديكال‌ترين و متفاوت‌ترين فيلم كارنامه من است ديدم اين فيلم از جشنواره كنار گذاشته شد. حالا دقيقا همين ماجرا در مورد فيلم «روسي» امير حسين ثقفي هم اتفاق افتاده است.»
از نظر اين كارگردان فيلم «روسي» بهترين فيلم جشنواره امسال بود، اگر در جشنواره نمايش داده مي‌شد: «اما اين فيلم را به جشنواره راه ندادند چون نگاه متفاوتي در آن لحاظ شده است.»
موتمن پيشنهاد مي‌كند تا فيلمسازان به سياست‌هاي جديد جشنواره واكنش نشان دهند و نسبت به اتفاقاتي كه در اين رويداد شاهد هستيم معترض شوند: «به نظر من اين جريان كاملا تعمدي صورت مي‌گيرد تا تمام فيلم‌هاي سينما در نهايت شبيه به هم شود؛ به‌طوري كه فيلم‌هاي خارج از گرايش اصلي را به راحتي حذف مي‌كنند. فيلم‌ها در سينما يا بايد كمدي باشد يا درام كوفتي اجتماعي. خواست مسوولان اين است كه فيلم‌ها حول همين موضوعات ساخته شود. اگر موضوع متفاوت‌تري بيان شود فيلم را با سياست خاص خود خفه مي‌كنند. اين فاجعه است.
موتمن در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود به امتيازهايي كه به يك عده از سينماگران از طرف جشنواره تعلق پيدا مي‌كند، اشاره مي‌كند: «بعضي فيلم‌ها را به بخش مسابقه جشنواره مي‌پذيرند و آقاي داروغه‌زاده مصاحبه مي‌كند كه اين فيلم‌ها منعي براي حضور در جشنواره ندارند چون از طرف هيات انتخاب ديده نشدند. امسال فيلم بنفشه آفريقايي كه سال گذشته از جشنواره رد شد و در جشنواره جهاني هم نمايش داشت به راحتي در بخش مسابقه پذيرفته شده است.»
موتمن همچنين به وضعيت بغرنج اكران اشاره مي‌كند و با اشاره به اينكه سراسر شب او در اكران بلاتكليف نگه داشته شده، مي‌گويد: «وقتي فيلم‌ها نوبت اكران‌شان مي‌شود سرو كله مافيا پيدا مي‌شود. هر فيلمي كه مورد توجه آنها نباشد به راحتي در اكران سرش بريده مي‌شود اما اگر مافيا بخواهد به راحتي به فيلمي صد سالن سينما مي‌دهند تا فروش ميلياردي نصيبش شود.»