داماد ترامپ در نشست ورشو به پرسش‌ها در مورد «معامله قرن» پاسخ مي‌دهد
گرم كردن تنور ورشو
شهاب شهسواري
جارد كوشنر، داماد رييس‌جمهور امريكا و مسوول پرونده صلح فلسطين قرار است، هفته آينده با حضور در كنفرانسي كه قرار است در ورشو برگزار شود، جزيياتي را از طرح موسوم به «معامله قرن» براي صلح در سرزمين‌هاي اشغالي فلسطين علني كند. به نوشته اكسيوس قرار است در پنلي كه با ميزباني بورگ برنده، سياستمدار نروژي برگزار مي‌شود، برنامه‌هاي دولت ترامپ براي طرح موسوم به «معامله قرن» را توضيح دهد و به سوالات در اين مورد جواب دهد. اين جلسه پنجشنبه هفته آينده و به عنوان يكي از برنامه‌هاي كنفرانس جنجالي ورشو برگزار مي‌شود. اعلام جزييات اين برنامه ادعايي بعد از دو سال گمانه‌زني در مورد آن مي‌تواند باعث شود، حساسيت و توجه افكار عمومي نسبت به اين كنفرانس كه گفته مي‌شود، قرار است با هدف ائتلاف‌سازي عليه ايران برگزار شود، بيشتر شود. عدم دعوت ايران به اين كنفرانس و اظهارات مقام‌هاي امريكايي در مورد ارتباط موضوع آن با ايجاد ائتلاف عليه ايران با واكنش تند تهران مواجه شده است. اما در طول يك ماه ورشو و واشنگتن تلاش كرده‌اند با حذف نام ايران از دستور كار علني اين كنفرانس و اضافه كردن موضوع‌هاي ديگر مربوط به خاورميانه از جمله يمن و مساله صلح اعراب و اسراييل بي‌ميلي بسياري از كشورهاي بي‌طرف براي شركت در اين كنفرانس را كمتر كنند. در حالي كه كشورهاي عربي حوزه خليج فارس و اسراييل به شدت از برگزاري اين كنفرانس استقبال كرده‌اند، اتحاديه اروپا، قدرت‌هاي اروپايي و روسيه تمايلي براي شركت در آن نشان ندادند. به گزارش رسانه‌ها اقدام اخير بنيامين نتانياهو، نخست‌وزير اسراييل براي اعلام انتخابات زودهنگام در سرزمين‌هاي اشغالي، رونمايي از اين طرح را به تاخير انداخته است. به نوشته روزنامه هاآرتص و به گفته مقام‌هاي ارشد كاخ سفيد، قرار نيست اين طرح تا پيش از انتخابات سراسري ماه آوريل در سرزمين‌هاي اشغالي رونمايي شود. تاكنون چندين بار به عنوان تاريخ رونمايي از طرح ادعايي امريكا براي صلح در خاورميانه از سوي منابع مختلف اعلام شده اما اين طرح ادعايي هنوز رونمايي نشده است. نتانياهو ماه مارس 2018(اسفند 1396) در گزارشش از سفر خود به واشنگتن خبر داد كه هر چند تهيه‌كنندگان طرح معامله قرن او را در جريان اهداف‌شان قرار داده‌اند اما «هيچ سند مشخصي هنوز تدوين نشده است.» به نوشته رسانه‌ها جارد كوشنر، داماد رييس‌جمهور، جيسون گرينبلات، فرستاده ويژه رييس‌جمهور امريكا در امور صلح خاوميانه و ديويد فريدمن، سفير ايالات متحده در سرزمين‌هاي اشغالي فلسطين، مسووليت نگارش اين طرح را بر عهده دارند اما تاكنون هيچ كس خارج از اين جمع 3 نفره تاكنون جزيياتي دقيق از اين طرح و نحوه اجراي آن مشاهده نكرده است، تا جايي كه كلا برخي رسانه‌ها نسبت به وجود يك طرح مشخص و نظام‌مند اظهار ترديد مي‌كنند.
پرسش و پاسخ در مورد معامله قرن
به نوشته اكسيوس در پنل پيش‌بيني شده در كنفرانس ورشو، قرار است جارد كوشنر ضمن توضيح طرح خود به سوالات ديپلمات‌هاي حاضر در جلسه هم پاسخ دهد. جارد كوشنر و جيسون گرينبلات هر دو از شركت‌كنندگان اين جلسه هستند و قرار است نخست‌وزير رژيم اشغالگر فلسطين، بنيامين نتانياهو هم در اين كنفرانس سخنراني كند. دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا مهر ماه سال جاري در حاشيه نشست مجمع عمومي سازمان ملل متحد گفته بود كه طرح صلح او براي خاورميانه تقريبا تكميل شده است و تا 4 ماه ديگر از آن رونمايي مي‌شود. برگزاري جلسه پرسش و پاسخ جارد كوشنر، داماد رييس‌جمهور امريكا و يكي از مسوولان اصلي تهيه اين طرح در حاشيه اجلاس ضد ايراني ورشو، اولين نشانه از احتمال آماده شدن طرح مورد ادعاي واشنگتن است. با اين حال بر اساس آنچه رسانه‌هاي اسراييلي نوشته‌اند، كاخ سفيد تا فروردين سال آينده اين طرح را رونمايي نخواهد كرد. با وجود پنهان ماندن طرح ادعايي از افكار عمومي در طول يك سال گذشته ايالات متحده امريكا همه گام‌هاي ممكن را براي تحت فشار قرار دادن مقام‌هاي فلسطيني و اجراي مطالبات لابي‌هاي تندرو يهودي و اسراييلي در واشنگتن يك به يك برداشته است. دولت ترامپ رسما سفارت خود را بر خلاف تمامي قطعنامه‌هاي مجمع عمومي و شوراي امنيت سازمان ملل متحد به شهر مقدس تحت اشغال قدس منتقل كرده و اين شهر را به عنوان پايتخت رژيم اشغالگر به رسميت شناخته است، تمامي كمك‌هاي بشردوستانه به سازمان‌هاي بين‌المللي فعال در امور آوارگان فلسطيني و كمك‌هاي امنيتي به تشكيلات خودگردان را قطع كرد و دفتر سازمان آزاديبخش فلسطين را در واشنگتن و كنسولگري خود نزد تشكيلات خودگردان فلسطين را هم تعطيل كرده است. در اين شرايط معلوم نيست، قرار است مذاكرات مربوط به اجراي طرح موسوم به «معامله قرن» با چه كساني انجام شود.
كنفرانسي براي «وقت تلف كردن»
كنفرانس ورشو از زمان اعلام برگزاري آن در سفر اخير مايك پمپئو به كشورهاي عربي آسياي غربي باعث جنجال‌هاي زيادي شده است. جمهوري اسلامي ايران، برگزاري اين كنفرانس را اقدامي عليه منافع ملي خود و با هدف توسعه ايران‌هراسي و ايجاد ائتلاف ضد ايراني توصيف كرده است. دولت امريكا هدف از برگزاري اين كنفرانس را «اشاعه صلح و امنيت در خاورميانه» توصيف كرده و از ده‌ها كشور منطقه و قدرت خارجي براي شركت در آن دعوت كرده است و در ميان كشورهاي دعوت شده به اين كنفرانس نامي از جمهوري اسلامي ايران ديده نمي‌شود. به نوشته رسانه‌ها، امريكا تلاش مي‌كند از اين كنفرانس و موضوع دشمن‌سازي از ايران به عنوان سكويي براي جمع كردن مقام‌هاي ارشد كشورهاي عربي خاورميانه و اسراييلي‌ها در كنار يكديگر استفاده كند. رولا خلف در يادداشتي براي روزنامه فايننشال تايمز مي‌نويسد:«در بهترين حالت اين كنفرانس فقط مي‌تواند براي شركت‌كنندگانش وقت تلف كردن باشد اما در بدترين حالت ممكن است اين كنفرانس به يك اقدام تحريك‌آميز بدل شود كه ايران را به فكر تجديد نظر در اجراي تعهداتش در برجام بيندازد.» اين روزنامه‌نگار با اشاره به عدم حضور ديپلمات‌هاي بلندپايه اروپاي غربي در اين نشست همچنين اعلام رسمي فدريكا موگريني، رييس سياست خارجي اتحاديه اروپا و دولت روسيه مبني بر عدم شركت در كنفرانس ورشو مي‌نويسد:«اگر واشنگتن در برجام باقي مانده بود، قطعا اروپايي‌ها با ميل و رغبت فشارها را عليه ايران افزايش مي‌دادند اما امريكايي‌ها تصميم گرفتند به جاي اين كار در حالي كه اروپايي‌ها مشغول تلاش براي زنده نگه داشتن توافق هسته‌اي هستند، يك توهم از ائتلاف ضد ايراني تشكيل دهند.»
واشنگتن از هيچ نامزدي در انتخابات اسراييل حمايت نمي‌كند
استفاده كارزار انتخاباتي بنيامين نتانياهو از تصوير او در كنار دونالد ترامپ، رييس‌جمهور امريكا در بيلبوردهاي تبليغاتي و بازنشر تصويري از اين بيلبوردها در حساب كاربري شخصي دونالد ترامپ در شبكه‌هاي اجتماعي، باعث جنجال در سرزمين‌هاي اشغالي شده است و منتقدان نتانياهو، واشنگتن را به دخالت در انتخابات پيش روي پارلمان رژيم اشغالگر متهم مي‌كنند. در بيلبورد تبليغاتي نتانياهو كه عكسي دستكاري شده از او در كنار رييس‌جمهور امريكا بر آن نقش بسته است، نوشته شده «نتانياهو از بقيه سرتر است.» يك سخنگوي سفارت امريكا تاكيد كرده كه كاخ سفيد از هيچ نامزدي در انتخابات فروردين ماه حمايت نمي‌كند. تايمز آو اسراييل به نقل از اين سخنگوي سفارت امريكا در قدس اشغالي مي‌نويسد:«بر هيچ‌كس پوشيده نيست كه رييس‌جمهور ايالات متحده و نخست‌وزير نتانياهو، روابط بسيار قدرتمندي با يكديگر بر اساس احترام متقابل دارند كه بازتابي از تحسين دو جانبه و علاقه دو طرفه ميان مردم امريكا و مردم اسراييل است اما اين دولت قصد ندارد از هيچ نامزدي حمايت كند.»