تنها صداست
حسن لطفي
تماشاي فيلم درسينمايي كه اكثر بينندگانش داناي سينمايند يا ادعاي دانايي مي‌كنند با نقد، تحليل، غُر، حرف مفت، دستورهاي بعداز عمل، عقده‌گشايي و سياسي، پيشگويي و....همراه است. همه‌اش هم سر ميز وقت خوردن چاي و شيريني يا توي صف قبل از ورود به سالن نمايش فيلم اتفاق مي‌افتد. قشنگي جشنواره هم در
همين‌ها است.
حتي اگر حرف مفت، دستورهاي بعد از عمل (كه به‌درد هيچكس نمي‌خورد) و عقده‌گشايي باشد و آدم را از نظر روحي و رواني اذيت كند. البته همه اينها بهانه هم مي‌خواهد. مثل فيلم كيومرث پوراحمد كه بعضي‌ها را مبدل به غيبگوياني كرد كه پس تماشاي فيلم بيان كردند اگر خالق فيلم‌هاي موفق قصه‌هاي مجيد، شب يلدا، خواهران غريب و اتوبوس شب، فيلم تيغ و ترمه را نمي‌ساخت
بهتر بود.
شايد اگر شما هم تيغ و ترمه را ببينيد از فيلم خوش‌تان نيايد، اما نمي‌دانم چطور مي‌شود فيلمسازي را از نساختن فيلمي منع كرد. آن هم فيلمي كه اگر چه شخصيت اصلي‌اش طراوت و تازگي ندارد، شخصيت‌هاي فرعي اش (مادر، عمو و همسر شخصيت اصلي) سر و شكل قابل قبولي دارند. سر و شكلي كه باعث شده تا نگاه تازه‌اي به تم خيانت، فاسق و عشق داشته باشد. به همين خاطر است كه با آنكه فيلم را نپسنديده‌ام خوشحالم كه كيومرث پوراحمد فيلم را ساخته است. گمان هم نمي‌كنم آن حرف‌ها و آن صداها هم بماند. صداي ماندگار مال آواز، دوبله، حرفهاي مهرآميز است. مثل آواز شجريان، دوبله خسرو خسرو شاهي و..... شايد به همين خاطر است كه وقت تماشاي فيلم انيميشن آخرين داستان (ساخته اشكان رهگذر) از اينكه گويندگان شخصيت‌هاي فيلم (آفريدون، ضحاك، كاوه آهنگر و....) بازيگران سرشناس سينماي ايران (پرويز پرستويي، ليلا حاتمي، اشكان خطيبي و....) بودند احساس خوبي داشتم و نداشتم .حالا هم حسم
همان است.
اين حس دوگانه و متضاد به خاطر اين است كه احساس مي‌كنم جاي صداهايي همچون منوچهر اسماعيلي، منوچهر والي‌زاده، نظامي و... در فيلم خالي است. شايد اگر در فيلم‌هاي انيميشن بعدي، صداي بازيگران حرفهاي سينما با دوبلورهاي كاربلد تركيب شود نتيجه بهتري داشته باشد.
البته اين صرفا يك پيشنهاد است و تصميم‌گير اصلي در اين باره صاحب اثر است . البته ناگفته نگذارم كه در فيلم آخرين داستان كه اقتباسي از داستان‌هاي شاهنامه است مشخص نيست فيلم براي چه رده سني و چه كساني ساخته شده است.فيلم به همين دليل از نظر فرم كمي آشفته به نظر مي‌رسد. فيلم بنفشه آفريقايي ساخته مونا زندي و درخونگاه ساخته سياوش اسدي فيلم‌هاي ديگري است كه
تاكنون ديده‌ام.
بنفشه آفريقايي كه روايت نسبتا نويي از عشق است در نگاه اول فاقد اصل باورپذيري به نظر مي‌رسد اما بازي‌هاي خوب بازيگران (فاطمه معتمدآريا، سعيد آقاخاني و رضا بابك) و تصوير‌برداري قابل قبولِ فرهاد صبا و رضا تيموري و البته روند فيلمنامه به تدريج اين اصل را ترميم مي‌كند كه در پايان، بينندگان مثل من از تماشاي فيلم
راضي باشند.