حركت با چراغ روشن
ميثم شرفي
هفته گذشته يك كشتي نفتكش ايراني در يكي از بنادر چين پهلو گرفت و محموله 130 هزار تني خود را در چين ذخيره كرد. اين اقدام چين را شايد بتوان در پاسخ به تعرفه‌هاي اعمالي از سوي ايالات متحده و ادامه جنگ تجاري عليه اين كشور دانست.
پس از يك سال از بازگشت تحريم‌ها، اولين محموله رسمي توسط چين خريداري و به مقصد اوليه اندونزي بارگيري شد. چين يكي از مقاصد مهم صادرات نفت ايران است هم بازار مصرف بزرگي است هم به عنوان يك واسط تجاري در جنوب شرق آسيا نقش توزيع‌كننده را بازي مي‌كند. عموما كشورهاي كوچك شرق آسيا نفت مورد نياز خود را به دليل به صرفه بودن از مخازن مستقر در چين تامين مي‌كنند.
نكته جالب توجه در خصوص ادامه تجارت انرژي ايران و چين، حمل محموله‌هاي نفتي توسط يك شركت حمل و نقل بين‌المللي چيني است. بعد از اعطاي معافيت‌هاي نفتي و قبل از تحريم نفت در ارديبهشت، شركت ملي نفتكش به تنهايي وظيفه حمل محوله‌هاي نفتي را بر عهده داشت كه اين امر ممكن بود بر ميزان فروش نيز اثراتي بگذارد. هر چند كه اين اقدام شركت ملي نفتكش در راستاي فروش نفت و ترغيب مشتري‌ها به ادامه خريد حتي در وانفساي تحريم‌ها بود، اما بازگشت يك شركت معتبر نفتكش چيني كه به احتمال زياد تحت بيمه يك شركت خارجي اقدام به جابه‌جايي نفت مي‌كند، مي‌تواند بر ورود ساير شركت‌هاي بيمه‌اي خارجي نيز اثر بگذارد.
اما داستان آغاز مبادلات نفتي و مالي ايران و چين به همين نقطه ختم نمي‌شود. همزمان با حضور وزير امور خارجه در پكن و رايزني‌هاي گسترده با مقامات آن كشور، يك شركت نفتي چيني بعد از حدود يك سال اقدام به خريد رسمي دو ميليون بشكه نفت كرد.
به نظر مي‌رسد تنش ميان چين و امريكا فراتر از حد تصور دو طرف بوده و چين را نتوانسته به قطع ارتباط مالي و تجاري با شركاي تجاري‌اش ترغيب كند. بانك چيني كونلون مبادلات خود با شركت‌هاي ايراني را از سر گرفت. اين در حالي است كه پيش‌تر اين بانك اعلام كرده بود به سبب ريسك بالا براي بخش دلار، مبادلات با شركت‌هاي ايراني را قطع كرده است. اينكه بانك چيني در سخت‌ترين شرايط تصميم به چنين معامله عظيمي گرفته، نشان مي‌دهد دندانه‌هاي تحريم كند شده و ممكن است شكسته شود.
چين و امريكا ماه‌هاست درگير جنگ تعرفه هستند؛ جنگي كه به نظر بنده برنده‌اي جز چين نخواهد داشت. ماشه در دست چيني‌ها است و در اين نبرد دست بالا را خواهند داشت. برگ برنده چيني‌ها در اعلام تعرفه بر نفت امريكا است كه در اين كش و قوس‌ها هر آن ممكن است شليك شود. هر چند كه بايد منتظر ادامه روند جنگ تجاري و مذاكرات پيرامون آن بود. اما نشانه‌هايي كه اخيرا در بازارهاي مالي و نفتي بين ايران و چين رخ داده، نشان مي‌دهد كه چيني‌ها با بي‌اعتنايي اما محتاطانه نسبت به تحريم‌هاي وضع شده، عمل مي‌كنند.