كاخ سفيد بخش اقتصادي معامله قرن را منتشر كرد
رشوه از كيسه اعراب
شهاب شهسواري
كاخ سفيد سندي را منتشر كرده است كه گفته مي‌شود «بخش اقتصاد معامله قرن» خواهد بود. اين سند با عنوان «از صلح تا رفاه» توسط جارد كوشنر، داماد رييس‌جمهور امريكا و چند دستيار يهودي او تهيه شده است و به نوشته خود اين افراد «جاه‌طلبانه‌ترين و جامع‌ترين طرح» براي حل مساله فلسطين است. بر اساس اين طرح قرار است، زمينه‌ها براي جذب 50 ميليارد دلار كمك بين‌المللي براي سرمايه‌گذاري در اقتصاد سرزمين‌هاي فلسطيني آماده شود. رقمي كه به گفته طراحان معامله قرن قرار است در طول 10 سال در سرزمين اشغال شده فلسطين سرمايه‌گذاري شود. پروژه يك دالان تجاري به ارزش 5 ميليارد دلار هم قرار است بر اساس اين طرح ميان نوار تحت محاصره غزه با كرانه باختري رود اردن ايجاد شود. همچنين بر اساس «جاه‌طلبانه‌ترين و جامع‌ترين طرح تاريخ» قرار است در سرزمين‌هاي مجاور فلسطين از جمله در لبنان، مصر و اردن همچنين در صحراي سينا، پروژه‌هاي توسعه‌اي براي بهبود وضع فلسطينيان ايجاد شود. در سند منتشر شده توسط كاخ سفيد هيچ اشاره‌اي به وضعيت سياسي و بين‌المللي سرزمين‌هاي فلسطيني نشده و تنها در مورد اجراي پروژه‌هاي توسعه‌اي براي رفاه اشاره مي‌شود.
يك هفته مانده به برگزاري نشست اقتصادي منامه كه به گفته مقام‌هاي امريكايي قرار است براي تامين مالي بين‌المللي پروژه‌هاي رفاهي و توسعه‌اي در كرانه باختري رود اردن، غزه و سرزمين‌هاي اطراف در كشورهاي عربي صرف شود، انتشار سندي كه بيش از هر چيز شبيه به يك بروشور تبليغاتي تجاري براي سرمايه‌گذاري در سرزمين‌هاي فلسطيني است، سقف انتظارها از نتيجه‌بخش بودن اين طرح را بسيار كاهش داده است. گروه‌هاي فلسطيني و مقام‌هاي تشكيلات خودگردان فلسطيني پيش از اين تاكيد كرده بودند كه حاضر به شركت در هيچ مذاكره‌اي كه يك طرف آن امريكايي‌ها باشند، نخواهند شد. با اين حال برخي از كشورهاي عربي از جمله بحرين كه ميزباني اين نشست را پذيرفته است در كنار متحدانش يعني عربستان سعودي و امارات متحده عربي پذيرفته‌اند تا در نشست منامه مشاركت كنند. مصر و اردن هم ممكن است در اين نشست حاضر باشند. دولت امريكا ادعا كرده است كه به دليل عدم مشاركت تشكيلات خودگردان فلسطيني و گروه‌هاي مبارز فلسطيني از رژيم اشغالگر هم براي شركت در اين نشست دعوت نكرده است اما رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين تاكيد كرده است كه در اين نشست حضور خواهد داشت. چين و روسيه از جمله قدرت‌هاي بين‌المللي هستند كه شركت در اين اجلاس را تحريم كرده‌اند.
از جيب ديگران
جارد كوشنر، داماد رييس‌جمهوري امريكا در مصاحبه با خبرگزاري رويترز مي‌گويد:«تمام قضيه از اين قرار است كه ما مي‌خواهيم اول افراد نقشه ما را قبول كنند بعد با همه صحبت مي‌كنيم كه ببينيم چه كساني علاقه‌مند هستند و به صورت بالقوه چه كسي چه كاري مي‌تواند بكند.» بر اين بنيان برگزاري كنفرانس منامه كه قرار است هفته آينده در بحرين براي بازاريابي طرح معامله قرن داماد رييس‌جمهور امريكا برگزار شود، محلي براي جذب سرمايه‌گذاران خارجي است تا پولي را كه داماد ترامپ ادعا مي‌كند قرار است در سرزمين‌هاي اشغالي فلسطيني سرمايه‌گذاري شود، تامين كنند. به گفته كوشنر چشم اميد امريكا به كيسه «كشورهاي ثروتمند عربي، كشورهاي اروپايي و قدرت‌هاي آسيايي» براي تامين مالي پروژه‌هاي ادعايي در طرح معامله قرن است.
ايالات متحده امريكا در شرايطي مدعي طرح پروژه‌هاي بزرگ اقتصادي براي مردم فلسطين شده كه از دو سال پيش به صورت پيوسته تمامي كمك‌هاي بشردوستانه به آوارگان فلسطيني را قطع كرده و ميليون‌ها دلار از كمك‌هايي را كه پيش از اين براي كمك به آوارگان فلسطيني در نوار غزه، كرانه باختري رود اردن و كشورهاي همسايه تصويب كرده بود به امور ديگر اختصاص داده است. دونالد ترامپ در اين مدت همچنين با صدور فرماني قدس شريف را بر خلاف تمامي قطعنامه‌هاي سازمان ملل متحد به عنوان پايتخت رژيم اشغالگر سرزمين فلسطين معرفي كرده است و سفارت امريكا در سرزمين‌هاي اشغالي را به اين شهر منتقل كرده است. او همچنين به تازگي اعلام كرده است كه امريكا بخشي از خاك سوريه را كه از سال 1973 تحت اشغال قرار دارد به رژيم اشغالگر بخشيده است و سفير او در سرزمين‌هاي اشغالي، ديويد فريدمن، كه از طراحان معامله قرن محسوب مي‌شود در مصاحبه‌اي تاكيد كرده است كه دولت امريكا مخالفتي با انضمام سرزمين‌هاي بيشتري از خاك فلسطين به سرزمين‌هاي ادعايي رژيم اشغالگر ندارد.
زير بار رشوه نمي‌رويم
نبيه بري، رييس پارلمان لبنان در واكنش به انتشار طرح موسوم به «از صلح به رفاه» تاكيد كرده است:«آنان كه تصور مي‌كنند با تكان دادن چند ميليارد دلار پول مي‌توانند لبنان را فريب دهند تا تسليم شود و بر اصول خود پا بگذارد، سخت در اشتباه هستند.» گروه حماس در واكنش به انتشار اين طرح تاكيد كرده است: «فلسطين فروشي نيست.» اسماعيل رضوان از مقام‌هاي حماس در گفت‌وگو با رويترز گفته است: «ما طرح موسوم به معامله قرن را از همه نظر رد مي‌كنيم، از منظر اقتصادي، از منظر سياسي و از منظر امنيتي. مساله فلسطينيان يك مساله ملي است، مساله فلسطين مساله انسان‌هايي است كه مي‌خواهند از بند اشغال رها شوند. فلسطين براي فروش نيست، نمي‌توان سر اين كشور چانه‌زني كرد. فلسطين يك سرزمين مقدس است و هيچ راهي جز رفتن براي اشغالگران وجود ندارد.»
شكري بشاره، وزير اقتصاد تشكيلات خودگردان فلسطين مي‌گويد:«لازم نيست نشست بحرين كشور ما را بازسازي كند، ما فقط صلح مي‌خواهيم، اين ادعا كه صلح خود به خود بعد از احياي اقتصاد مي‌آيد، غيرواقعي و متوهمانه است.» حنان اشراوي، عضو ارشد سازمان آزاديبخش فلسطين(ساف) نقشه منتشر شده از سوي داماد ترامپ را «تماما وعده‌هاي انتزاعي» توصيف و تاكيد كرده كه فقط يك راهكار سياسي مي‌تواند مشكل را حل كند. اين مقام ارشد ساف تاكيد كرده است كه طرح منتشر شده از سوي امريكا «تلاش براي رشوه به فلسطينيان براي پذيرش اشغالگري اسراييل» است.
جواد العناني، ديپلمات ارشد بازنشسته اردني معتقد است كه ترديد اعراب نسبت به طرح ادعايي دولت امريكا بعد از اقدامات ترامپ در به رسميت شناختن قدس شريف به عنوان پايتخت رژيم اشغالگر و رسميت بخشيدن به اشغال بلندي‌هاي جولان در خاك سوريه كاملا مشروع است. اين ديپلمات پيشين اردني به رويترز مي‌گويد:«رويكرد امريكا كاملا غيرمتعادل است، امريكايي‌ها تصور مي‌كنند كه طرف آسيب‌پذير در اين مناقشه، فلسطيني‌ها هستند و براي پاك كردن مساله راحت‌تر مي‌توان آنها را تحت فشار قرار داد تا تسليم شوند. چنين رويكردي يك عقبگرد جدي براي كل منطقه است.» عزام هنيدي، معاون رهبر اخوان‌المسلمين اردن گفته است:«طرح اقتصادي زير عنوان رفاه به ازاي صلح بدون آنكه هيچ سرزميني به فلسطينيان بازگردانده شود در واقع معامله‌اي است از جيب اعراب.»