اعتراض الناز ركابي به تنهايي‌اش در مسير صعود به المپيك
چون سنگ‌ها صداي مرا گوش مي‌كني
پريسا ناظريان
از عميق‌ترين لذت‌هاي زندگي، يكي همين «اولين بودن» است؛ همان‌طور كه از دستيابي به «موفقيت» نيز مي‌توان به عنوان مثالي مبرهن از خوش‌سعادتي ياد كرد. حال با همه اين تفاسير به ميزان لذت كسي فكر كنيد كه طعم تركيب اين دو را دركنار يكديگر چشيده است. «الناز ركابي» اولين بانوي ايراني است كه موفق شد در رشته سنگ‌نوردي براي ايران مدال طلا به ارمغان بياورد. ركابي در سال 2017 و در جريان مسابقات كاپ آسيا در چين توانست با شكست دادن رقبايش كه عنوان‌داران مسابقات جهاني بودند، نشان زرين را به گردن بيندازد. او بعد از كسب مدال گفت: «مثل هميشه اصلي‌ترين رقباي من از كشورهاي ژاپن و كره‌جنوبي بودند. در ٣ ماده بولدرينگ، ليد و سرعت در رقابت‌ها شركت كردم و در آخر به يك طلا و يك برنز دست پيدا كردم. در ماده سرعت هم هشتم شدم.»
الناز براي كسب آن مدال طلا سختي‌هاي زيادي را متحمل شده بود. خودش مي‌گويد، از فدراسيون و وزارت ورزش و كميته ملي المپيك هيچ‌گونه حمايت يا تشويقي دريافت نكرده بود و براي شركت در مسابقات كاپ آسيا مجبور شده از جيبش هزينه كند، چراكه فدراسيون هزينه اعزام ورزشكار به آن تورنمنت را تقبل نكرده بود: «فدراسيون نه تنها براي مسابقات كاپ آسيا بلكه براي خيلي از مسابقات ازجمله جام جهاني هم هزينه اعزام ورزشكاران را نمي‌دهد. من با اسپانسر شخصي هزينه‌هايم را مي‌دهم و گاهي اوقات از جيب هزينه مي‌كنم.»
با اين حال سختي براي دختري كه از 12 سالگي همراه با برادرش داوود سنگ‌نوردي را آغاز كرده، بي‌معني به نظر مي‌رسد. الناز از وقتي كه متوجه شده سنگ‌نوردي در المپيك توكيو 2020 حضور دارد، عزمش را جزم كرده هر طور كه شده خودش را به بزرگ‌ترين فستيوال ورزشي جهان برساند. البته او گلايه‌هايي از فدراسيون و كميته ملي المپيك دارد؛ اينكه چرا با وجود المپيكي شدن سنگ‌نوردي و حضور چندين چهره شاخص در اين رشته مثل رضا علي‌پور يا علي برات‌زاده و چند نفر ديگر، توجهات لازم به اين رشته نمي‌شود. اما الناز تصميم گرفته اجازه ندهد هيچ حاشيه‌اي او را از مسيرش منحرف كند. ورزشكاري كه در رشته بولدرينگ فعاليت مي‌كند، رشته‌اي كه در آن براي صعود از حمايت طناب استفاده نمي‌شود، طبيعي است كه روي كمك كسي حساب ويژه باز نكند؛ «با وجود المپيكي شدن سنگ‌نوردي، از سوي فدراسيون يا نهادهاي ديگر مثل كميته ملي المپيك و وزارت ورزش هيچ برنامه‌اي به من يا سنگ‌نوردان ديگر اعلام نشده. در واقع ما هيچ تفاوتي نسبت به سال‌هاي گذشته در وضع خود احساس نمي‌كنيم. با اين حال من كاري به مسوولان ندارم و خودم براي المپيك و مسابقات جهاني برنامه‌هايي دارم كه به دنبال رسيدن به اهدافم هستم. من ١٥ سال از عمرم را براي سنگ‌نوردي گذاشتم و ديگر نمي‌خواهم در اين فرصت كه بايد به موفقيت برسم، وارد حاشيه شوم. عمر قهرماني در رشته سنگ‌نوردي كوتاه است و من وقت ندارم دنبال اين مسائل باشم.»
الناز ركابي بعد از كسب عنوان اولين زن مدال‌آور ايران در سنگ‌نوردي، در راه رسيدن به اهداف بلندش كه كسب مدال المپيك و جهان است، سه روز پيش موفق شد يك عنوان باارزش ديگر نيز به دست آورد؛ يك اولي ديگر در كارنامه دختري كه هميشه دوست دارد اولين باشد. روز دوشنبه اعلام شد الناز به عنوان نخستين بانوي ايراني سهميه حضور در المپيك ساحلي را، كه پاييز جاري در قطر برگزار خواهد شد، در رشته بولدرينگ سنگ‌نوردي كسب كرده است. با اعلام كميته بين‌المللي المپيك و تاييد فدراسيون كوهنوردي و صعودهاي ورزشي و كميته ملي المپيك ايران الناز ركابي موفق شده بعد از علي برات‌زاده، دومين سهميه اين رقابت‌ها را به خودش اختصاص دهد. ركابي در مورد كسب سهميه‌اش گفت: «باتوجه به نتايجي كه كسب كرده بودم، پيش‌بيني مي‌كردم كه انتخاب شوم، اما فكر نمي‌كردم كه مسابقات امسال برگزار شود و به همين دليل سورپرايز شدم.» اين سهميه يك پيام روشن براي جامعه ورزش ايران دارد: اينكه هيچ چيز، حتي سالن غيرسرپوشيده تمرين كه در زمستان به شكل وحشتناكي سرد مي‌شود هم نمي‌تواند مانعي براي متوقف شدن الناز ركابي باشد.
البته عزم راسخ دختر سنگ‌نورد ايراني چيزي از بار مسووليت‌هاي فدراسيون كوهنوردي كم نمي‌كند. سوال بزرگي كه مطرح مي‌شود اين است كه چرا فدراسيون همه تلاشش را نمي‌كند تا كشورمان در رشته سنگ‌نوردي، آن هم سنگ‌نوردي زنان، در المپيك نماينده داشته باشد؟ الناز در مورد قول‌هايي كه فدراسيون به او داده، مي‌گويد: «مربي ندارم و تمام هزينه‌هاي اردويي و تمريني را هم خودم مي‌دهم. فدراسيون قول‌هايي داده كه براي كسب سهميه كمك كند و اميدوارم اين اتفاق بيفتد.»
مسيري كه الناز ركابي به آن وارد شده، مسير صعود و سقوط توأمان است. او گرچه موفقيت‌هايي را به دست آورده اما شكست‌هايي را نيز تجربه كرده است، از جمله بازي‌هاي آسيايي جاكارتا در سال 2018 كه نماينده كشورمان نتوانست به فينال برسد يا مسابقات جام جهاني چين كه ركابي در نيمه نهايي حذف شد و در ميان 85 ورزشكار در رده سيزدهم ايستاد. اما تمام پيروزي‌ها و شكست‌هاي دوران حرفه‌اي الناز ركابي حالا تبديل به پشتوانه بزرگي براي او شده‌اند. الناز حالا يك سنگ‌نورد باتجربه است كه مي‌خواهد ثمره سال‌ها تلاشش را با رسيدن به المپيك 2020 بچيند.