هر شهر را به يك ويژگي مي‌شناسند
محمود فاضلي
هر شهر و روستايي در جهان به يك ويژگي خاص و منحصر به فرد خود شناخته مي‌شود. در همين روستاهاي ايران هريك از آنها با ويژگي‌هاي مثبت و منفي خود شناخته مي‌شوند. مردم بعضي از اين روستاها خود را باهوش و زرنگ مي‌دانند اما روستاي كناري خود را به تنبلي و كم‌كاري متهم مي‌كنند! كه اتفاقا بعضا اين نام‌گذاري‌ها با ويژگي‌هاي اجتماعي اين مناطق كاملا هماهنگ است. همين نام‌گذاري‌ها گاهي به تنش و درگيري ميان روستاها و شهرهاي همجوار ختم مي‌شود! در طول سال‌ها زندگي در يك كشور اروپايي از نزديك شاهد چنين نامگذاري‌هايي بودم كه بعضا چنين ويژگي‌هايي دور از واقعيت نبود. گروهي لهجه مردم نزديك‌ترين شهر خود را مورد انتقاد قرار مي‌دادند و گروهي ديگر مهمان‌نوازي شهر ديگر را از فرهنگ عمومي كشور به دور مي‌دانستند. بسياري از شهرهاي جهان با همين ويژگي‌هاي خود در سطح جهان شناخته مي‌شوند.
در يونان باستان نيز اين اختلافات كم نبود. برخي از دولت‌شهرهاي اين كشور از بيم توسعه‌طلبي آتن، يكي پس از ديگري به دامان اسپارت پناه بردند. اختلافات اين دو دولت بر سر مسائل متعدد از جمله تجاري و بازرگاني موجب شد شهرهاي سراسر يونان در عرصه جنگ به دو گروه تقسيم شوند. با اينكه يونان اين ظرفيت را داشت كه با اتحاد دولت‌هاي كوچك تبديل به قدرت نظامي برتر اروپا و غرب آسيا شود، اما نبردهاي داخلي بين اقوام مختلف يوناني و از جمله جنگ و اختلافات اقوام ستيزه‌جوي آنها، نهايتا موجب شد كه اين سرزمين همواره آلت دست قدرت‌هاي بزرگ باقي بماند و نتواند خود را از سلطه آنها خارج كند. بر اثر جنگ‌هاي مداوم و مصايب ناشي از آن تشكيلات و نظام آتن به‌شدت ضعيف شد. نيروي دريايي آتن نابود و تسلط بر منابع غذايي از دست رفت و تجارت رو به تباهي نهاد. خزانه دولت خالي و ماليات‌هاي سنگين ثروت‌هاي خصوصي را به نيستي و نابودي كشاند. يونان دچار فقر شديدي شد و روح آتن زخم عميقي برداشت.
اما در دوره معاصر، بعضي شهرهاي جهان در پي برنامه‌ريزي و تلاش خود به شهري مهم در جهان تبديل شده‌اند كه نمونه آن شهر ژنو سوييس است. ژنو ميزبان بيشترين تعداد سازمان‌ها و نهادهاي بين‌المللي و اروپايي است. اين شهر مكاني مهم و دايمي براي ديدار سران قدرت‌هاي جهاني است. اين شهر اگرچه در سال‌هاي اخير، يكي از بهترين شهرهاي جهان بر پايه كيفيت زندگي به شمار مي‌رود و مردم آن به محافظه‌كاري، قانون‌مداري، وقت‌شناسي و صداقت شهرت دارند، اما شهري است كه توجه سازمان‌هاي امنيتي را هم به خود جلب كرده است.
روزگاري جهان شاهد ديدار رونالد ريگان رييس‌جمهور وقت امريكا با ميخاييل گورباچف رهبر شوروي سابق در سال 1985 و مذاكره براي خلع سلاح در ژنو بود.
ريگان پس از دو روز مذاكره با همتاي روس خود تاكيد كرد كه من امروز ژنو را با اين اميد ترك مي‌كنم كه اين امر مي‌تواند سرآغاز تحكيم صلح در جهان باشد.
خوشبيني او تا حدودي هم به واقعيت پيوست زيرا چند سال پس از آن، دوران جنگ سرد به پايان رسيد.
البته ديدار سران امريكا و روسيه در آن سال تنها ديدار از اين دست كه تاريخ‌ساز شد، نبود. يك چرخش سياسي ديگر در تاريخ اخير هم مذاكرات درباره برنامه هسته‌اي با ايران بود كه سنگ بناي آن در ژنو گذاشته شد و در سال 2015 در نهايت در وين به امضا رسيد. توافقي كه البته امريكا از آن خارج شد. جلسات بسياري از مذاكرات هسته‌اي در ژنو صورت گرفت و سوييس ميزبان آن بود.
ولي ژنو فقط محلي براي گردهمايي مسوولان قدرت‌هاي بزرگ جهت مذاكرات سري نبوده بلكه مكان مناسبي براي آنهايي است كه تمايل دارند از مذاكرات سري جاسوسي كنند چرا كه اين شهر محلي مهم براي جاسوسي هر يك از شركت‌كنندگان است.
جاسوسي سازمان امنيت انگليس موسوم به MI6 در دهه 90 ميلادي از دفتر ماري رابينسون كميسر وقت حقوق بشر سازمان ملل كه ابزار شنود را در آنجا نصب كرده بود، مدت‌ها موضوع اول رسانه‌هاي گروهي بود.
بعدا هم ادوارد اسنودن كارمند سابق آژانس امنيت ملي امريكا فاش كرد كه در جريان مذاكرات بين سوييس و امريكا براي حل مشاجره مالياتي، سازمان امنيت امريكا يك مسوول بانكي سوييس را مست كرده و براي جاسوسي به دام انداخته بود.