خطاب به عشق
اسدالله امرايي
آلبر كامو و ژان پل سارتر
دو نام بسيار مهم در قرن بيستم هستند كه در ادبيات جهان درخششي بي‌نظير داشتند و حتي امروز نيز ده‌ها و صدها كتاب درباره آنها به رشته تحرير درمي‌‌آيد و باز جا براي آثار تازه‌تر باز مي‌شود و نكاتي از افكار و انديشه‌ها و رفتارهاي‌شان به عرصه عمومي راه مي‌يابد.
نامه‌هاي عاشقانه كامو و بازيگر مشهور پس از نيم قرن منتشر شد و خبرش به گوشه و كنار جهان رسيد. كاترين كامو در سال ۱۹۷۹ اين نامه‌ها را از ماريا كاسارس تحويل گرفت و به انتشارات گاليمار سپرد.
عنوان هوشمندانه «خطاب به عشق» را مترجم انتخاب كرده و بر اين مكاتبات گذاشته است تا كتابي خواندني و لطيف در اختيار خوانندگان بگذارد. آلبر كامو را در ايران همه اهل كتاب مي‌شناسند اما ماريا كاسارس، بازيگري است كه شهرت كمتري دارد؛ عشق آنها چون گياهي مي‌بالد و 12 سال رشد مي‌كند و به بلوغ مي‌رسد.
گياهي كه باليده ناباليده با مرگ كامو از بر و بار دادن بيشتر باز مي‌ماند:«چه اضطراب‌ها و دلهره‌ها كه نكشيدند اهالي سده بيستم و چقدر قلبشان به تپش نيفتاد تا نامه‌هاي‌شان به مقصد برسد؛ اضطرابي كه شايد نسل جديد در جهاني عجين شده با سرعت و سهولت ارتباط با آن بيگانه باشد.
امروز نامه‌نگاري ديگر راهي دنياي فانتري‌ها و تخيلات شيرين شده است و جايي در جهان مجازي و جهان واقعي ندارد. كاغذهايي حامل دست‌خط دوست، واگوينده جزيي‌ترين رفتارها و احساسات و خصلت‌هاي نويسنده، جوهري كه قدم‌قدم بر سفيدي مي‌دود تا خبر برساند و خط و خبري بگيرد.»
دفتر اول نامه‌هاي 5 سال را در برمي‌گيرد از سال 44 تا 49 قرن بيستم. توالي نامه‌ها فضايي رمان‌گونه پديد مي‌آورد با دو راوي يا دو شخصيت پاياپاي؛ ادامه مي‌يابد، گفت‌وگوهايي كه پنداري در قالب نامه‌‌پراكني ادامه مي‌يابد. لابه‌لاي سطرهاي نامه‌ها مي‌شود بارقه‌هايي از تاريخ فرهنگي و اجتماعي قرن بيستم فرانسه را ديد و نكات جذاب و مهمي را مي‌توان
دريافت. از مشاوره ادبي گرفته تا پيشنهاد تغيير نام كتاب. روزگار خوش نامه‌نويسي آن هم چه نامه‌هايي كه هر كدام درسي است براي نويسندگان امروز.
عشق هم چاشني اين مكتوبات است.
آلبر كامو در يكي از نامه‌ها، آويشني را مي‌گذارد كه از دامنه كوهي در فلاتي وحشي كنده است و براي ماريا كاسارس مي‌فرستد و ماريا در نامه‌‌اي آرزو مي‌كند كه اي كاش در جيب‌هاي آلبر جا مي‌گرفت و همه جا همراهش مي‌بود.
خواننده ناخودآگاه به ياد بيت مولوي مي‌افتد، آنگاه كه مي‌گويد: رشك برم كاش قبا بودمي /چونك در آغوش قبا بوده‌اي.
«خطاب به عشق» را خانم زهرا خانلو ترجمه و نشر نو با ويرايش آزاد عندليبي منتشر كرده است. كتابي كه در فاصله‌اي اندك از زمان انتشارش به چاپ دوم رسيده است.