شكست بزرگ جانسون در پارلمان

شهاب شهسواري|بريتانيا روزهاي پرحادثه‌اي را پشت‌سر مي‌گذارد. كمتر از دو ماه مانده به اجراي برگزيت، پارلمان بريتانيا اختيار نهايي تصميم‌گيري در مورد نحوه خروج را از دولت بوريس جانسون سلب كرده است. راي‌گيري سه‌شنبه شب اولين مصوبه پارلمان در دولت جديد بود كه با شكست بوريس جانسون به پايان رسيد. حالا هر تصميمي براي خروج از اتحاديه اروپا، بايد به راي پارلمان بريتانيا گذاشته‌ شود. نمايندگان مجلس عوام همچنين طرحي را ارايه داده‌اند تا امكان خروج بدون توافق از اتحاديه اروپا از دولت بوريس جانسون سلب شود. بوريس جانسون در برابر طرحي را ارايه داده است كه 40 روز ديگر يك انتخابات پيش از موعد در بريتانيا برگزار شود. همزمان 21 عضو حزب محافظه‌كار حاكم - كه از سوي دولت با عنوان «شورشيان حزب» ناميده مي‌شوند - روز سه‌شنبه در كنار احزاب مخالف راي به مصوبه‌اي دادند كه اختيارات بوريس جانسون براي اجراي برگزيت بدون مشورت پارلمان را كاهش مي‌داد. بوريس جانسون بعد از اين راي‌گيري، تهديد خودش را عليه «نمايندگان» شورشي عملي كرد و هر 21 نماينده‌اي كه به مصوبه راي مثبت داده‌ بودند را از حزب محافظه‌كار اخراج كرد. سر نيكولاس سوامس، از جمله قديمي‌ترين نمايندگان حزب محافظه‌كار در پارلمان و نوه دختري وينستون چرچيل، نخست‌وزير مشهور محافظه‌كار بريتانيا از جمله نمايندگاني بود كه از حزب اخراج شده‌اند. يكي از اين نمايندگان در مجلس عوام بريتانيا ضمن تاييد دستور اخراج خودش و همكارانش از حزب گفته است كه بعد از 37 سال عضويت در حزب محافظه‌كار به دستور نخست‌وزير از حزب اخراج شده است و در انتخابات بعدي به نمايندگي از حزب در حوزه انتخابي نامزد نخواهد شد. روز سه‌شنبه در اولين روز از ماراتن سه روزه مجلس عوام بريتانيا، پيش از آغاز تعليق 5 هفته‌اي، يك نماينده حزب محافظه‌كار نيز در اقدامي برنامه‌ريزي شده جلوي دوربين‌هاي تلويزيوني با تغيير جايگاه خود در كنار نمايندگان حزب مخالف برگزيت ليبرال دموكرات، عملا از نمايندگان حزب محافظه‌كار جدا شد. با جدايي فيليپ لي از حزب محافظه‌كار، عملا اكثريت 320 كرسي حزب محافظه‌كار از بين رفت و با اخراج 20 نماينده ديگر از اين حزب، تعداد نمايندگان حامي دولت به 289 نماينده رسيد و تعداد نمايندگان مستقل پارلمان به عدد 35 رسيد. اما همه خبرهاي روز براي جانسون بد نبود؛ دادگاهي در ادينبورگ اسكاتلند، شكايت نمايندگان پارلمان براي جلوگيري از تعليق 3 هفته‌اي پارلمان را صبح چهارشنبه رد كرد. دادگاه ادينبورگ به رياست لرد دوهرتي، شكايت 75 نماينده پارلمان را كه دستور نخست‌وزير براي تعليق پارلمان را فراتر از اختيارات نخست‌وزير مي‌دانند، رد كرد. هر چند نمايندگان پارلمان تاكيد كرده‌اند كه به اين راي اعتراض خواهند كرد. جلسه تجديدنظرخواهي به راي اوليه دادگاه امروز برگزار خواهد شد. تحولات روز سه‌شنبه و چهارشنبه، شرايط سياسي بريتانيا را غيرقابل پيش‌بيني‌تر از گذشته مي‌كند. بوريس جانسون در انتقاد از طرح جلوگيري از برگزيت بدون معامله، تاكيد كرده است كه اين گزينه اصلي‌ترين اهرم فشار او بر اتحاديه اروپا براي گرفتن امتيازهاي بيشتر در توافق خروج بريتانيا است. جانسون تاكيد كرده است كه به هر قيمتي تمايل دارد اتحاديه اروپا را در موعد 31 اكتبر ترك كند. او همچنين در واكنش به احتمال تصويب طرحي كه در صورت عدم انعقاد قرارداد ميان لندن و بروكسل براي برگزيت، اجراي برگزيت را تا ژانويه 2020 به تاخير مي‌اندازد، گفته است كه دولتش هرگز اجازه تعويق بيشتر در اجراي برگزيت نخواهد داد. بوريس جانسون در واكنش به مصوبه روز سه‌شنبه پارلمان بريتانيا، طرحي را براي انتخابات زودهنگام در اين كشور به پارلمان داده است. تصويب چنين طرحي به دو سوم آراي نمايندگان مجلس عوام نياز دارد. حزب كارگر، اصلي‌ترين حزب اپوزيسيون با 250 راي در پارلمان بريتانيا تاكيد كرده است كه در صورت تصويب قانوني كه اجازه اجراي «برگزيت بدون توافق» را بگيرد، اجازه خواهد داد تا يك انتخابات زودهنگام تا 15 اكتبر (16 روز مانده به ضرب‌الاجل اجراي برگزيت) انجام شود. جانسون - كه هفته گذشته دستور تعليق جلسات مجلس عوام را براي 5 هفته صادر كرده ‌بود - در سه روز باقي مانده از عمر مجلس تا پيش از تعليق با موجي از مصوبات و رويدادهايي مواجه شده است كه دست و پاي او را براي اجراي سياست‌هايش در خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا مي‌بندد. جانسون با وعده «اجراي برگزيت به هر قيمتي تا 31 اكتبر» توانست جايگاه رهبري حزب محافظه‌كار و به تبع آن نخست‌وزيري را از آن خود كند، اما 40 روز از انتصابش به اين مقام نگذشته ‌بود كه مجلس عوام بريتانيا در يك راي‌گيري جنجالي، سه‌شنبه شب به سلب اختيار تصميم‌گيري در مورد برگزيت از دولت او راي داد. بر اساس مصوبه‌اي كه سه‌شنبه شب از سوي مجلس عوام به قانون تبديل شد، بوريس جانسون بدون تصويب پارلمان حق تصميم‌گيري در مورد خروج از اتحاديه اروپا نخواهد داشت. نحوه نشستن جيكوب رييس ماگ، رهبر مجلس عوام از حزب محافظه‌كار در طول مباحث مربوط به برگزيت، به يكي از اصلي‌ترين جنجال‌هاي جلسه روز سه‌شنبه مجلس عوام تبديل شده است. او در هنگام سخنراني نمايندگان اپوزيسيون تقريبا روي نيمكت مجلس دراز كشيده ‌بود كه با اعتراض نمايندگان حزب سبز و كارگر مواجه شد. به گفته آن ترلي، نماينده حزب كارگر نحوه نشستن اين نماينده حزب حاكم نشانه ميزان «تكبر، خودبرتربيني، بي‌احترامي و بي‌توجهي» به پارلمان بريتانيا بود. همچنين روز چهارشنبه هم تانجاميت سينگ دهشي، نماينده حزب كارگر با يادآوري سخنان توهين‌آميز پيشين بوريس جانسون در تشبيه زنان مسلمان برقع‌پوش به «صندوق پست» خواستار عذرخواهي رسمي او شد. اظهارات بوريس جانسون در جلسه سه‌شنبه كه جرمي كوربين را با صفت «بلوز دختر بزرگ» خطاب كرد كه اصطلاحا به معناي «مرد ترسو» است با واكنش بسيار منفي در شبكه‌هاي اجتماعي مواجه شد.