كلنل علي‌نقي وزيري
كيوان ساكت
به درستي مي‌توان موسيقي قرن اخير را به دو بخش تقسيم كرد؛ نخست موسيقي‌اي كه از آن به عنوان موسيقي قديم نام مي‌بريم و قبل از حضور استاد علي‌نقي وزيري در عرصه موسيقي ايران بود، دوم موسيقي پس از استاد وزيري. استاد وزيري يكي از بارز و شاخص‌ترين چهره‌هاي قرن اخير است. خدمت ايشان و تلاش‌هاي اين مرد بزرگ براي تعالي بخشيدن و پيشبرد موسيقي ايران و سامان دادن به تئوري و كار موسيقي از اين مجال اندك خارج است. تنها مي‌توان گفت كه آنچه ما داريم و استادان بزرگي كه در دوره معاصر ظاهر شدند، نتيجه كار آموزش و پرورش استاد وزيري و شاگردان بسيار برجسته ايشان بود. اگر بخواهيم به‌طور بسيار اجمالي خدمات استاد علي‌نقي وزيري را برشماريم، مي‌توان از مواردي بسياري نام برد مانند تاسيس مدرسه موسيقي در سال 1302، تشكيل كلوپ موسيقي براي خانم‌ها و آقايان، آموزش هنرپيشه، نوشتن كتاب دستور جديد تار و سه‌تار، نوشتن كتاب دستور ويولن و نوشتن كتاب‌هاي كودكان به نام خواندني هاي كودكان در پنج جلد و بسياري كتاب‌هاي ديگر در حوزه موسيقي، ترجمه و نگارش اولين كتاب زيباشناسي در ايران و.... قابل ذكر است كه پيش از اين هيچ كتابي براي كودكان در تاريخ ايران نوشته نشده بود. از شاگردان نامدار استاد وزيري مي‌توان به بزرگاني همچون ابوالحسن صبا، روح‌الله خالقي، موسي معروفي و بسياري ديگر اشاره كرد. ابداع ساز تار باس، تار باريتون و تار سوپرانو از ديگر خدمات استاد علي‌نقي وزيري بود كه امروزه تار باس در تمام اركسترها
مورد استفاده دارد اما متاسفانه از سر اشتباه به آن بم تار مي‌گويند. از استاد وزيري آثار موسيقي بسياري به يادگار مانده است كه پيش از آن در موسيقي ايراني متداول نبود. ازجمله پانتوميم‌هاي گوناگون و فرم‌هاي ابداعي شخص استاد وزيري كه هنوز معادلي براي آنها پيدا نشده است، مانند دخترك ژوليده، ژيمناستيك موزيكال، بندباز، حاضر باش و بسياري قطعات ديگر. گشودن دريچه ديگري از نوازندگي تار و ارتقاي سطح نوازندگي اين ساز همچنين نوشتن موسيقي‌هاي
چند صدايي براي سازهاي ايراني و بسياري تلاش‌ها و خدمات پرارزش ديگر گوشه‌اي از تلاش‌هاي شبانه‌روزي عمر پربار استاد وزيري است كه ايشان را به‌عنوان يك هنرمند نمونه و وطن‌پرست و عاشق فرهنگ ايران و پايبند به اصول فرهنگي، نسبت به ديگر هنرمندان همدوره خود كاملا متمايز و برجسته مي‌كند. به جرات مي‌توان گفت كاري كه استاد وزيري انجام داد كاري بود كه چندين استاد بزرگ موسيقي در طول عمر خود انجام مي‌دهند.