كوتاه درباره فيلم مستند «بهارستان خانه ملت»
همه‌چيز از يك عكاسي شروع شد
تينا جلالي
تقريبا دو هفته پيش بود كه با كارگردان فيلم مستند «بهارستان خانه ملت» گفت‌وگو كرده بوديم و با او از اهميت شرح وقايع تاريخ سياسي اين كشور حرف زديم. اما از آنجايي كه در كشور ما هنوز فرهنگ تماشاي فيلم مستند كمتر وجود دارد و مخاطبان به تماشاي اين نوع فيلم‌ها روي خوش نشان نمي‌دهند، همچنين تلاش و همت گسترده‌اي هم براي ساخت فيلم‌هاي مستند تاريخي - سياسي در سينماي ايران وجود ندارد و در گروه سينمايي هنر و تجربه فيلم ديدن كار سختي است و گاهي شايد بايد مدت‌ها منتظر بماني تا سانس اكران يك فيلم به برنامه روزانه‌ات بخورد، خيلي از فيلم‌ها خوب ديده نمي‌شوند، پس لازم است از بعضي فيلم‌هاي خوب حمايت كنيم. بنابراين بد نيست براي بار دوم از ويژگي‌هاي مثبت فيلم «بهارستان خانه ملت» بنويسيم و بگوييم كه از تماشايش لذت خواهيد برد. فيلمي كه با وجود داشتن ويژگي‌هاي سرگرم‌كننده با ارزيابي كه از تاريخ جغرافياي سياسي منطقه بهارستان انجام مي‌دهد، پنجره‌اي به بخشي از تاريخ سياسي اين كشور باز مي‌كند.
مستند «بهارستان خانه ملت» به كارگرداني بابك بهداد صد و پنجاه سال ارزش تاريخي سياسي منطقه بهارستان را واكاوي كرده و پيش روي مخاطب قرار مي‌دهد. اين فيلم از كنار هم قرار گرفتن رخدادها و وقايع زمان مظفرالدين شاه
در ميدان بهارستان آغاز مي‌شود و سپس فيلمساز از شكل‌گيري انقلاب مشروطه و چگونگي تاسيس مجلس در فيلم صحبت مي‌كند. در اين فيلم روايت تصويري ملموسي از خريد ساختمان سپهسالار براي مجلس ملي ايران ارايه مي‌شود. وقايع ديگري همچون به توپ بستن مجلس، ترور اتابك وزير، كودتاي سيد ضيا و روي كار آمدن رضا خان، تغيير قانون اساسي و انقراض سلسه قاجار و... تا انقلاب اسلامي با اسناد تصويري و به شكل خلاقانه‌اي در كنار هم چيده شده‌اند و اين روايت طولاني مشتمل بر تصاوير مختلف باعث نشده كه لحن فيلم چند پاره و آشفته شود. با اينكه «بهارستان خانه ملت» به پژوهش وابستگي زيادي دارد و جذابيت عمده فيلم در كنار هم قرار دادن عكس‌هاي تاريخي است اما لحن ساده و رواني دارد كه مخاطب را خسته نكند. در واقع به همان اندازه كه پژوهش در اين فيلم پررنگ است، بحث‌هاي فرمي فيلم نيز مهم است طوري كه انگار بابك بهداد تعمدا خودش را از كارگرداني كنار كشيده تا مخاطب از ارايه زياد تصاوير و عكس‌هاي تاريخي گيج نشود.
جالب است بدانيد بهداد قصد داشته راجع به شخص عكاسي به نام (تهامي) كه از عكاسان قديمي ايران بوده و در دوره پهلوي اول و از سال 1310 يك عكاسي در ميدان بهارستان داير كرده فيلم بسازد اما به او پيشنهاد مي‌شود كه طرح فيلم را به ميدان بهارستان بسط و گسترش دهد. او هم در فيلم مستندش ضمن روايت تاريخ جغرافياي سياسي منطقه بهارستان به باغ‌هاي بهارستان، نگارستان و نظميه گريز مي‌زند و وقايع عمارت مسعوديه و مسجد و ساختمان سپهسالار را روايت مي‌كند و به فراخور داستان از آنجا به ساختمان مليجك و بخش اصلي وقايع ميدان بهارستان مي‌رسد.