پارلمان بريتانيا جانسون را مجبور به تمديد خروج از اتحاديه كرد
شنبه سرنوشتساز
ميثم سليماني
بريتانيا به حدي روزهاي حساسي را پشت سر ميگذارد كه پارلمان اين كشور مجبور شده تا پس از 37 سال براي اولينبار در روز شنبه جلسه برگزار كند؛ جلسهاي سرنوشتساز كه تعيين ميكرد در نهايت بريتانيا پس از گذشت بيش از سه سال از اتحاديه خارج خواهد شد يا خير. روز پنجشنبه مشخص شد كه بريتانيا و اتحاديه اروپا به يك توافق جديد براي خروج دست پيدا كردند. اما نكته اصلي اينجا بود كه اين توافق بايد مورد تاييد پارلمانهاي بريتانيا و اتحاديه اروپا نيز ميرسيد. ولي نبايد فراموش كرد كه در اين ميان تاييد توافق در لندن بسيار سختتر از اتحاديه اروپا است. بوريس جانسون به عنوان نخستوزير كنوني بريتانيا براي اولينبار بود كه قصد داشت يك توافق را در پارلمان اين كشور به راي بگذارد. او كه طي مدت كوتاه نخستوزيري بيشتر درگير مسائل داخلي بوده است نميخواست در اين نبرد با يك شكست بزرگ مانند ترزا مي نخستوزير سابق مواجه شود. اما شرايط آنگونه كه جانسون انتظار داشت پيش نرفت، چرا كه حتي لايحه جانسون به راي نهايي نيز نرسيد. اوليور لتوين از نمايندگان جداشده از حزب محافظهكار متممي را پيش از رايگيري در پارلمان ارايه داد كه طي آن رسيدگي به لايحه پيشنهادي جانسون به تعويق ميافتاد و دولت بايد كار براي تمديد خروج را آغاز كند. اين متمم با 322 راي موافق و 306 راي مخالف به تصويب رسيد؛ متممي كه برگزيت را تا پايان ژانويه سال 2020 به تعويق مياندازد و بوريس جانسون نيز تا شنبه شب فرصت دارد درخواست براي تمديد زمان خروج را به اتحاديه اروپا ارسال كند و در عمل بررسي لايحه خروج نيز به تعويق افتاد. اما بوريس جانسون نخستوزير پس از اين رايگيري گفت: افسوس كه فرصت يك راي معنادار بهطور موثر گذشت. او در ادامه گفت كه من از اين نتيجه بهطور خاص ناراحت نيستم. بهترين كار براي بريتانيا و براي كل اروپا اين است كه ما با اين توافقنامه جديد در 31 اكتبر از اتحاديه خارج شويم.
جانسون در ادامه گفت: من در درباره تاخير در خروج با اتحاديه اروپا مذاكره نخواهم كرد و همچنين قانون من را وادار به انجام اين كار نميكند و تاخير بيشتر براي اين كشور بد خواهد بود. جانسون گفت من قانون خروج را هفته آينده به پارلمان بازميگردانم. در پاسخ به سخنان جانسون جرمي كوربين رهبر حزب كارگر گفت: امروز يك روز تاريخي براي پارلمان بريتانيا است زيرا نمايندگان نشان دادند كه در برابر باجخواهي نخستوزير ايستادگي ميكنند. كوربين ادامه داد من از جانسون دعوت ميكنم كه با دقت در مورد اظهاراتي كه انجام داد، فكر كند.
ايان بلكفورت از حزب ملي اسكاتلند پيرو سخنان كوربين گفت: جانسون فكر ميكند كه فراتر از قانون است و اگر به خواست پارلمان عمل نكنيد شما خود را در دادگاه خواهيد ديد.
حتي جو سوينسون رهبر ليبرال دموكراتها در اين حد شرايط را پيش برد كه از رييس مجلس خواست جلسه را به حالت تعليق درآورد تا جانسون بتواند نامه درخواست تمديد را به اتحاديه اروپا ارسال كند؛ درخواستي كه از سوي رييس جلسه رد شد.
اتحاديه اروپا نيز در اولين واكنش به نتيجه رايگيري پارلمان بريتانيا گفت: متمم لتوين به اين معنا بود كه بررسي توافق در پارلمان به تعويق افتاده و امروز رايگيري در خصوص آن صورت نگرفته است. از همين رو ما از دولت بريتانيا ميخواهيم كه ما را در خصوص قدمهاي بعدي خود مطلع كند.
پيش از اين ترزا مي سه بار توافق با اتحاديه اروپا براي خروج را در پارلمان به راي گذاشت كه در هر سه بار پارلمان با قاطعيت راي مخالف به توافق داد تا در نهايت مي مجبور به استعفا شود. حالا توافقي كه بوريس جانسون به ارمغان آورده پارلمان بريتانيا را در شرايط سختي قرار داده است. اكنون بسياري در بريتانيا در شرايط نااميدي از وضعيت موجود به سر ميبرند، چرا كه 3سال است كه اين كشور درگير جريان خروج است و هنوز هيچ چيزي رخ نداده و بسياري منتظر آن بودند تا ببينند در جريان جلسه روز شنبه آيا اتفاقي در نهايت رخ خواهد داد يا خير. با اين حال جانسون توانسته در مذاكرات سختي كه با رهبران اروپايي داشته به يك توافقنامه جديد دست پيدا كند و اين توافق اين پتانسيل را داشت كه بتواند تبديل به موفقيت بزرگ بوريس جانسون شود. او بلافاصله پس از رسيدن به توافق شروع به مذاكره با قانونگذاران بريتانيايي براي تصويب اين لايحه كرد. جانسون بارها تاكيد كرده قصد دارد به هر نحو ممكن تا روز 31 اكتبر اين كشور را از اتحاديه خارج كند از همين رو درخواست جلسه اضطراري در روز شنبه كرد تا بتواند موضوع را در نهايت به سرانجام برساند. بوريس جانسون نخستوزير بريتانيا براي تصويب معامله خود با اتحاديه اروپا به راي 320 نماينده نياز داشت اما در نهايت اين اتفاق رخ نداد. جانسون در شروع جلسه روز شنبه مجلس عوام گفت، معاملهاي كه او به دست آورده در دسترسترين و بهترين معامله برگزيت است كه بريتانيا نبايد در راستاي خروج از اتحاديه يك روز ديگر را هدر دهد. او در ادامه گفت: اكنون زمان آن رسيده است كه اين مجلس عوام بزرگ گرد هم بيايند زيرا من معتقدم مردم در خانه خود اميدوارانه انتظار ميكشند. اين سخنان در حالي از سوي جانسون مطرح ميشد كه فريادها از صندليهاي مخالف به صدا در ميآمد. اما او تاكيد كرد كه هرگونه تاخير ديگري در خصوص خروج بيمعني، پرهزينه و از بين برنده اعتماد عمومي خواهد بود. جانسون مدعي است كه اين موضوع به دههها اختلاف بين بريتانيا و اتحاديه اروپا بر سر جايگاه خود خاتمه ميدهد و اكنون اين امكان وجود خواهد داشت تا كل كشور از معاملات تجاري با اتحاديه اروپا در آينده بهرهمند شوند و در سوي ديگر از ايجاد يك معامله سخت و مخوف در ايرلند جنوبي نيز جلوگيري ميكند.
اما نبايد اين واقعيت پيچيده را ناديده گرفت كه جانسون اكثريت مجلس را در اختيار ندارد و طي ماههاي اخير رسما اكثريت خود در پارلمان را از دست داده و نتوانسته در پارلمان يك پيروزي قابل توجه كسب كند.
پيش از رايگيري در مجلس عوام بريتانيا، جرمي كوربين رهبر حزب كارگر كه پس از جانسون سخنراني كرد از نمايندگان به شكل قاطع خواست كه در مخالفت با اين لايحه راي دهند.
او گفت كه اين معامله به شغلها و صنعت ما صدمه جدي وارد ميكند و همچنين تهديدي براي محيط زندگي و جهان ما است و امروز بايد جلوي آن توسط مجلس گرفته شود. كوربين تصريح كرد كه اين توافق حتي بدتر از توافقي است كه ترزا مي پيش از آن به دست آورد. كوربين ادامه داد كه ما به سادگي نميتوانيم به توافقي راي بدهيم كه حتي بدتر از آني است كه مجلس سه بار رد كرده است. رهبر حزب كارگر بريتانيا تاكيد كرد: معامله جديد بهطور متوسط بيش از 2500 دلار براي هر شهروند در كشور هزينه خواهد داشت.
پيش از رايگيري فضايي كه وجود داشت حاكي از آن بود كه از پنج حزب موجود در پارلمان بريتانيا 4 حزب مخالف اين لايحه بودند و حتي در داخل حزب محافظهكار نيز مخالفتهايي وجود داشت. اما در اين بين بسياري نگران آن بودند كه اگر اين توافق به تصويب نرسد بوريس جانسون فضا را به سمتي سوق ميدهد كه بريتانيا به سمت يك خروج بدون توافق پيش ميرود. اكنون نيز اين احتمال وجود دارد جانسون با تمام توان شرايط را به سمت خروج بدون توافق پيش ببرد يا اينكه نمايندگان را مجبور به راي دادن به توافق مورد نظر خود كند.