ثبات لبنان و دشمنانش
احمد دستمالچيان
سعد حريري، نخست‌وزير لبنان بعد از اعتراضات مردمي و سنگ‌اندازي گروهي از سياستمداران معلوم‌الحال و وابسته در حكومت لبنان، عاقبت مجبور به اعلام رسمي استعفاي خود شد اما همچنان راه درازي تا تعيين سرنوشت لبنان بعد از اين دوره از اعتراضات مردمي در اين كشور وجود دارد. اعتراضات اخير در لبنان دو جنبه مشخص دارد، يكي اعتراض به فساد، رانت‌خواري و ويژه‌خواري به ويژه از سوي مقام‌هاي دولتي كه وجهه بحق اعتراضات است. مطالبات مردم در اين زمينه كاملا مشروع است. بخش بزرگي از مردم لبنان سال‌هاست از خدمات‌رساني و مديريت دولت ناراضي هستند. همين مدتي پيش بود كه شاهد بوديم مردم بيروت در اعتراض به ناتواني دولت از جمع‌آوري صحيح و منظم زباله‌ها دست به اعتراض زدند.
عملكرد ضعيف و ناصحيح دولت، عامل اصلي اين نارضايتي‌هاست كه همه مردم لبنان، فارغ از دين و مذهب و جناح سياسي را تحت تاثير خود قرار داده است اما جنبه پنهاني هم در اين اعتراضات وجود داشت. عده‌اي از وابستگان به برخي دولت‌هاي خارجي كه سال‌هاست در امور لبنان دخالت‌هاي غيرمشروع و بي‌جا مي‌كنند و حتي شخص نخست‌وزير، سعد حريري هم از توهين‌هاي بزرگ و زننده آنها بي‌نصيب نماند امروز تلاش مي‌كنند تا ثبات و استقراري كه در لبنان ايجاد شده را به هم بزنند. لبنان بعد از مدت‌ها تاخير شاهد برگزاري يك انتخابات عمومي بود كه در نتيجه آن دولت جديد سعد حريري تشكيل شد. اين دولت با حمايت نمايندگان منتخب مردمي عملا بر اساس اجماع و آراي عمومي باعث ايجاد يك پايداري نسبي در فضاي لبنان شده بود. اما اعتراضات اخير باعث شد تا گروهي از دولت‌هاي خارجي فرصت‌طلب با سوار شدن بر موج نارضايتي مردمي از عملكرد دولت، تلاش كنند از آب گل‌آلود ماهي بگيرند. اين دولت‌ها كه نيت‌هاي سويي براي آينده لبنان دارند، تلاش مي‌كنند تا بار ديگر لبنان را به سمت هرج و مرج و درگيري‌هاي طولاني‌مدت ديگري بكشانند. سعد حريري از دو جهت تحت فشار بود. از يك طرف نارضايتي عمومي از عملكرد دولت و فساد باعث شده بود تا نخست‌وزير لبنان از سوي افكار عمومي احساس فشار كند. از سوي ديگر ديكته‌هاي كشورهاي خارجي كه در لبنان نفوذ دارند، دليل ديگري بود كه سعد حريري را تحت فشار گذاشته بود. كشورهايي كه با عوامل شناخته شده و معلوم‌الحال خود تلاش مي‌كنند تا دولت و حكومت را به سمت فروپاشي ميل دهند. فردي مانند سمير جعجع كه فردي وابسته و معلوم‌الحال است و وليد جنبلاط از كناره‌گيري سعد حريري و اجراي نيت‌هاي خارجي حمايت مي‌كنند. حمايت اين گروه‌ها از سوءنيت دولت‌هاي خارجي باعث مي‌شود كه حتي با كناره‌گيري سعد حريري، فرآيند تعيين دولت بعدي هم با مشكلات متعددي روبه‌رو شود. هر چند اين احتمال وجود دارد كه تا تعيين دولت جديد توسط پارلمان لبنان، آقاي حريري همچنان مقام رياست كابينه را به عنوان نخست‌وزير موقت در اختيار داشته باشد. در صورتي كه سعد حريري بار ديگر به عنوان نماينده مكلف براي نخست‌وزير معرفي نشود، افراد ديگري در ميان اهل سنت لبنان وجود دارند كه توانايي در اختيار گرفتن مقام نخست‌وزيري را دارند. به هر حال بر اساس قانون، مقام نخست‌وزيري در اختيار يكي از شخصيت‌هاي سياسي اهل سنت در لبنان قرار مي‌گيرد. افرادي همچون تمام سلام و نجيب ميقاتي در گذشته اين مقام را در اختيار داشته‌اند. اين افراد سرشناس و بزرگان سياسي اهل سنت توانايي اداره امور لبنان حتي در غياب سعد حريري را خواهند داشت اما واقعيت اين است كه ادامه سنگ‌اندازي‌ها توسط دولت‌هاي خارجي و عوامل آنها در لبنان باعث مي‌شود كه روند اجماع براي نخست‌وزير جديد هم با مشكل مواجه شود. در واقع كساني كه سعد حريري را وادار به كناره‌گيري كردند به نظر نمي‌رسد كه قصدي براي توقف سنگ‌اندازي‌ها و مانع‌تراشي‌هاي خود داشته باشند. مشكل اين افراد با انتخابات پارلماني سال گذشته لبنان است كه باعث شد، محور مقاومت و هواداران مقاومت در پارلمان به پيروزي برسند و براي اولين بار فراكسيون قدرتمندي را در پارلمان از آن خود كنند. تمام اين سنگ‌اندازي‌ها به خاطر اين است كه پارلماني كه برآمده از راي مردم است با شكست مواجه شود و نتواند وظايفي را كه بر عهد دارد به انجام برساند. فرآيند انحلال پارلمان و برگزاري انتخاباتي ديگر در شرايط كنوني بسيار بعيد است و روند بسيار پيچيده‌اي دارد. اما اگر همين امروز بار ديگر انتخابات پارلماني در لبنان برگزار شود، محور مقاومت وجهه مردمي بسيار قدرتمندي در ميان همه طوايف لبناني اعم شيعه و سني تا دروزي و ماروني و همه طوايف و اديان و مذاهب لبنان برخوردار است. شخص سيدحسن نصرالله و مجموعه حزب‌الله لبنان از محبوبيت خاصي در ميان مردم برخوردار است چراكه از كرامت، عزت، شرف و استقلال لبنان دفاع كردند و در رفع شر دشمنان و اشغالگران نقش بزرگي دارند. نه تنها اگر انتخاباتي دوباره برگزار شود، محور مقاومت و دوستانش كرسي‌هاي خود را در پارلمان حفظ مي‌كنند بلكه حتي ممكن است كه راي بيشتري هم نسبت به انتخابات پيشين به دست بياورند. به همين دليل است كه مخالفان مقاومت و دولت‌هاي خارجي ذي‌نفوذ تلاش مي‌كنند به جاي احترام به آراي عمومي مردم لبنان، بيروت را در بن‌بستي بدون راه‌حل نگه دارند تا از اين طريق كشور را به بحران و هرج و مرج بكشانند.