غيبت دوچرخه‌هاي اشتراكي شهر تهران بيشتر از يك هفته شد
100 دوچرخه سوخت ، 100 دوچرخه گم شد
گروه اجتماعي
نقشه هنوز پاركينگ‌هاي دوچرخه‌هاي اشتراكي را نشان مي‌دهد اما نه خبري از دوچرخه روي نقشه هست و نه در خيابان، دوچرخه‌هاي اشتراكي شهر تهران بيش از يك هفته است كه شارژ نشده‌اند و با اين حال شهردار تهران صبح ديروز سه‌شنبه را ركاب‌زنان آغاز كرد و پويش «سه‌شنبه‌هاي بدون خودرو» را ادامه داد. اين در حالي است كه تهراني‌ها جز دوچرخه‌هاي شخصي خود، گزينه ديگري براي ركاب‌زدن و همراهي شهردارشان را ندارند.
زمان بازگشت اين دوچرخه‌ها هنوز اعلام نشده است و با اينكه «يعقوب آزاده‌دل»، مدير توسعه سيستم‌هاي حمل و نقل پاك شهرداري تهران در گفت‌وگو با «اعتماد» وعده بازگشت سريع آنها را مي‌دهد اما خسارت‌هاي وارد شده به اين دوچرخه‌ها و اين كسب‌و‌كار اينترنتي در هفته گذشته چشمگير است تا جايي كه مسوولان اين استارت‌آپ از زمان بازگشت دوباره دوچرخه‌ها ابراز بي‌اطلاعي مي‌كنند و مي‌گويند: «در اين مدت حداقل 100 دوچرخه آتش گرفته است، حداقل 100 دوچرخه گم شده است و حداقل 500 كاربر وديعه‌شان را استرداد كرده‌اند.»
پيروز حناچي، صبح سه‌شنبه مسير مترو زمزم تا مجموعه استخر آدم و حوا در منطقه 17 را با دوچرخه ركاب زد و گفت: «امروز سه‌شنبه بدون خودرو است لذا بازديد از اين پروژه‌ها با دوچرخه انجام خواهد شد.» بازديد پيروز حناچي از اين مجموعه در حالي صورت گرفت كه در حال حاضر جز اپليكيشن بيدود سامانه ديگري آمادگي ارائه دوچرخه‌هاي شهري را به تهراني‌ها ندارد و در اين وضعيت كه ايستگاه‌هاي اين سامانه خالي از دوچرخه هستند، شهروندان عملا گزينه ديگري براي دوچرخه‌سواري ندارند، مگر اينكه بخواهند متوسل به دوچرخه‌هاي شخصي خود شوند.
آزاده‌دل قطعي اينترنت و اختلال در دسترسي كاربران به آن را از عوامل اصلي شارژ نشدن دوچرخه‌هاي اشتراكي مي‌داند. اين در حالي است كه پس از قطع اينترنت روابط عمومي اپليكيشن‌هاي ديگري كه در حوزه حمل و نقل فعاليت مي‌كنند، با ارسال پيامكي كاربران خود را از برقراري دوباره خدمات‌شان مطلع كردند و در حال حاضر كاربران توانايي بهره‌مندي از خدمات آنها را دارند، اما اين استارت‌آپ تاكنون خبري را در شبكه‌هاي اجتماعي خود مبني بر زمان‌بندي بازگشت دوچرخه‌ها اعلام نكرده است، اين درحالي است كه كاربران اين استارت‌آپ مبلغي را تحت‌عنوان وديعه به اين استارت‌آپ پرداخته بودند و حالا خط شلوغ پشتيباني شركت نشانگر كاربراني است كه درصدد استرداد مبلغ وديعه خود و لغو اشتراك‌شان هستند.
جمع‌آوري دوچرخه‌ها از سطح خيابان به‌زعم آزاده‌دل به دليل سوءاستفاده‌ها از اين دوچرخه‌ها و آسيب‌هاي وارد شده به آنها صورت گرفت: «ميزان خسارات چندان زياد نيست اما در شب اول از دوچرخه‌ها به عنوان مانع استفاده شد و
به وسيله آنها خيابان‌ها بسته شدند، تعدادي از دوچرخه‌ها هم آسيب جدي ديدند كه تعداد آنها زياد نيست.» نحوه قرارگيري دوچرخه‌هاي اشتراكي بيدود در خيابان‌ها آنها را در برابر سوءاستفاده‌هاي بسياري آسيب‌پذير مي‌كند و اين سوءاستفاده فقط به اتفاقات هفته اخير منتهي نمي‌شود. پيش از اين نيز كابران توييتر بارها تصاويري از اين دوچرخه‌ها منتشر كرده بودند كه يا زنگ دوچرخه‌ها به سرقت رفته يا ركاب آنها پاره شده بود. با اين حال «بيدود» در گفت‌وگو با «اعتماد» ابعاد ديگري از اين خسارت را آشكار كرد، به گفته يكي از مسوولان اين شركت در هفته گذشته حداقل 100 دستگاه دوچرخه آتش‌زده شده‌اند تا جايي كه امكان استفاده دوباره از آنها ممكن نيست، علاوه بر آن حدود 100 دستگاه دوچرخه مفقود شده‌اند و نشاني از آنها بر جاي نمانده است. علاوه بر آسيب‌هاي فيزيكي وارد شده به دوچرخه‌هاي اشتراكي شهري، در طول يك هفته گذشته «حتي يك سفر هم با اين دوچرخه‌ها انجام نشده است» و علاوه بر آن، حداقل 500 كاربر با تماس به پشتيباني عضويت خود را لغو كرده و پول وديعه را استرداد كرده‌اند. اين مسوول كه تمايلي براي انتشار نامش ندارد از زمان‌بندي فعاليت دوباره دوچرخه‌هاي اشتراكي ابراز بي‌اطلاعي و ترديد مي‌كند: «با حجم خسارات وارد شده و وضعيت اينترنت مشخص نيست چه زماني دوباره آغاز به كار كنيم.»
اين در حالي است كه شهردار تهران در حاشيه بازديد خود از افتتاح 17 پروژه منطقه 17 و در جمع خبرنگاران درباره خسارت‌هاي وارد شده به شهر تهران در جريان اغتشاشات اخير گفته بود كه «خسارت ناآرامي‌هاي اخير برآورد شده و در سطح مناطق ۲۲گانه كم بوده به شكلي كه يك بي.آر.تي و يكي از نواحي ما آسيب ديده است.» با اين حال به نظر مي‌رسد خسارات وارده به كسب و كارهاي اينترنتي شهري از چشم شهردار به دور مانده‌اند و دوچرخه‌هايي كه قرار بود پروانه‌ها را دوباره به شهر بازگردانند، خود سوخته‌اند.
شايد خسارت وارد شده به دوچرخه‌هاي اشتراكي را به نسبت آنچه در كشور يا اطراف تهران رخ داده كمتر ببينيم يا اگر اين ميزان خسارت را با آنچه بر امكانات سازمان اورژانس تهران وارد شد مقايسه كنيم، رقم بزرگي نباشد اما بايد به اين موضوع توجه كنيم كه دوچرخه‌هاي اشتراكي با هدف ترغيب مردم و توسعه حمل و نقل پاك به ميدان آمده بودند. حمل و نقل پاك در شهري مثل تهران نيازمند فرهنگ‌سازي است و در شرايطي كه هنوز ركاب‌زدن به عنوان كمك به كاهش آلودگي هواي تهران متداول نشده است آسيب‌ديدن دوچرخه‌هاي اشتراكي ضربه قابل‌تاملي به اين حركت قلمداد مي‌شود، بنابراين غيبت دوچرخه‌هاي اشتراكي در تهران را نبايد صرفا يك خسارت ساده قلمداد كنيم. موضوع وقتي اهميت مي‌يابد كه بدانيم انرژي زيادي براي تغييرات فرهنگي بايد صرف كنيم و كمرنگ شدن دوچرخه‌ها اگر بيشتر از اين ادامه پيدا كند ممكن است مصداق آن شود كه «هر آنچه از ديده برفت...»