گردشگري و صلح

در سال‌هاي اخير توجه بسياري از صاحب‌نظران و دست‌اندركاران گردشگري به موضوع گردشگري و صلح جذب شده است و اين محققان در تلاشند و تحقيق مي‌كنند تا ببينند چگونه مي‌توان از گردشگري به عنوان يك ابزار براي صلح استفاده كرد. وقتي مردم بيشتر در سطح كره زمين سفر مي‌كنند، بيشتر با مردم كشورهاي ديگر آشنا مي‌شوند. در واقع گردشگري يكي از بهترين ابزارهايي است كه شناخت مردم جهان را از ارزش‌هاي مردم و فرهنگ ديگر افزايش مي‌دهد، افزايش اين شناخت منجر به افزايش آگاهي مردم مي‌شود و افزايش سطح آگاهي باعث مي‌شود تا سطح مداراي بين افراد و جوامع بشري بيشتر شود. مثل اينكه اگر ما همسايه خود را بهتر بشناسيم، مي‌توانيم رابطه مسالمت‌آميزي با او داشته باشيم و عكس آن نيز صادق است. برخي ديگر از محققان به تبعات منفي گردشگري اشاره مي‌كنند و آن سوي ديگر ماجرا را مي‌بينند. به زعم اين محققان گردشگري تبعات منفي دارد، زيرا بيشتر گردشگران از كشورهاي توسعه‌يافته هستند و به كشورهاي در حال توسعه سفر مي‌كنند و جنبه‌هاي منفي فرهنگ غالب خود را به آن مقاصد محلي مي‌برند و فرهنگ‌هاي محلي را تحت‌تاثير خود قرار مي‌دهند. در نظر داشتن هر دو جنبه مثبت و منفي گردشگري اين سوال را به ذهن مي‌آورد كه چگونه مي‌توان در ميان اين دو نوع گردشگري و تبعات مثبت و منفي آن توازن ايجاد كرد تا گردشگري ابزاري شود براي تحكيم صلح ،ثبات و آرامش. براي كاهش تنش‌ها و مناقشات روش‌هاي مستقيم زيادي در دنياي سياست به چشم مي‌خورد، مثل روش‌هاي مستقيم كه در ديپلماسي به كار گرفته مي‌شود. گردشگري مي‌تواند به عنوان يك ابزار غير مستقيم براي كاهش تنش‌ها به كار بسته شود و آثار درازمدتي را هم از خود به جاي بگذارد و صلح را به صورت پايداري تحكيم كند. گردشگري و سفرهاي گردشگران به نقاط مختلف جهان باعث كاهش عوامل تنش‌زا مي‌شود، يعني اينكه از توسعه ريشه‌هاي تنش جلوگيري مي‌كند. آرزوي قلبي نه فقط ما، بلكه بسياري ديگر از جوامع دنيا ثبات آرامش و پايداري آن است اما بايد توجه داشت كه در دنيا نبودن جنگ، شرط لازم براي بودن صلح نيست. يعني در نبودن جنگ مردم احساس صلح و آرامش مي‌كنند، اما اين شرط لازم است و شرط كافي نيست. به همين دليل است كه گردشگري و آشناشدن جوامع با هم مي‌تواند از عوامل كاهش تنش‌ها باشد و به عنوان آن شرط كافي عمل كند. طي شش دهه گذشته، گردشگري نشان داده است كه مي‌تواند در زمينه‌هاي اشتغال‌زايي، كاهش بيكاري، افزايش رشد اقتصادي سهم مهمي داشته باشد و همين دستاوردهاي گردشگري نيز به نوبه خود در توسعه صلح پايدار و دوستي جوامع موثر است. بايد توجه داشت همانطور كه مي‌گوييم تنش‌ها و ناامني باعث كاهش گردشگر مي‌شود، رابطه عكس آن هم صادق است. وقتي گردشگري افزايش پيدا كند صلح و ثبات و آرامش هم افزايش پيدا مي‌كند. هر سال سازمان ملل موضوع و شعاري براي گردشگري انتخاب مي‌كند، سال 1967 بود كه سازمان بين‌الملل، گردشگري را به عنوان گذرنامه‌اي براي صلح انتخاب كرد و با همين روال، سال 1986 موسسه بين‌المللي صلح از طريق گردشگري شكل گرفت. اين اقدامات نشان‌دهنده آن است كه ميان گردشگري و صلح پايدار رابطه مستقيمي وجود دارد و چشم‌پوشي از اين بخش، مي‌تواند فرصت‌هاي پايدار بسياري را از جوامع بگيرد.