ستاره روشن بخت سندرز
اميرعلي ابوالفتح
قابل پيش‌بيني بود كه برني سندرز، در نظرخواهي مقدماتي ايالت نوادا، براي تعيين نامزد حزب دموكرات امريكا در انتخابات رياست‌جمهوري سال 2020 برنده باشد. معمولا در انتخابات مقدماتي براي نامزدي حزب، گفته مي‌شود اگر يك نامزد بتواند در دو ايالتي كه اولين راي‌گيري و نظرخواهي‌ها در آن انجام مي‌شود...
خوش بدرخشد، در ايالت‌هاي بعدي هم شانس بيشتري براي پيروزي دارد. سندرز در ايالت آيووا با اختلاف بسيار ناچيزي دوم شد و در ايالت نيوهمپشاير هم نفر اول بود. در نتيجه روشن بود كه با بخت بسيار بالاتري نسبت به رقبا به نوادا مي‌رود. نوادا بر خلاف دو ايالت نيوهمپشاير و آيووا كه جمعيتي غالبا سفيدپوست دارند، تركيب جمعيتي چند نژادي دارد و بخش بزرگي از جمعيت لاتين‌تبار در اين ايالت وجود دارد كه مي‌تواند يك نمونه آماري مناسب‌تر از جمعيت امريكا باشد. پيروزي سندرز در نوادا، يك خبر بسيار خوش براي كارزار انتخاباتي او است، پيروزي در دو ايالت از اولين ايالت‌هايي كه راي‌گيري در آنها انجام مي‌شود، نشان مي‌دهد كه سندرز شانس زيادي براي انتخاب به عنوان نامزد حزب دموكرات در انتخابات آبان ماه سال آينده دارد و به تدريج تا فرارسيدن موعد برگزار انتخابات مقدماتي موسوم به سه‌شنبه فوق‌العاده (Super Tuesday) به نظر مي‌رسد كه حزب دموكرات كم‌كم حول محور انتخاب سندرز به عنوان نامزد در حال تشكل يافتن است، موضوعي كه در صورت موفقيت چشمگير سندرز در انتخابات چند ايالتي سه‌شنبه هفته آينده، قطعي‌تر خواهد شد. در برابر، جو بايدن، معاون باراك اوباما رييس‌جمهور پيشين كه يكي از اصلي‌ترين نامزدهاي تشكيلات حزب دموكرات براي رقابت با دونالد ترامپ، رييس‌جمهور پيشين بود، كم‌كم در حال از دست دادن رونق و بخت خود براي نامزدي است. با افشاي پرونده استيضاح ترامپ به دليل تحت فشار گذاشتن رييس‌جمهور اوكراين، براي تحقيقات در مورد جو بايدن، نام اين سياستمدار كهنه‌كار امريكايي با پرونده فساد و رانت‌خواري گره خورده است. هر چند در پرونده استيضاح، متهم اصلي دونالد ترامپ، رييس‌جمهور كنوني بود، اما در اين خلال براي افكار عمومي روشن شد كه حتي اگر معاون رييس‌جمهور پيشين مستقيما در فساد و رانت‌خواري نقش نداشته باشد، دست‌كم آقازاده او، از رانت نسبت خانوادگي استفاده كرده و با عضويت در هيات‌مديره يك شركت نفت و گاز اوكرايني، پول بزرگي به جيب زده است. چنين رسوايي يك ضربه بزرگ به كارزار انتخاباتي جو بايدن زد. در عين حال نبايد فراموش كرد كه تفكرات تشكيلات‌ستيز، مخالف ساختار و ضدنخبه‌گرايي كه عامل انتخاب دونالد ترامپ در انتخابات سال 2016 بود، همچنان در ميان افكار عمومي امريكا وجود دارد. در ميان نامزدهاي حزب دموكرات، نزديك‌ترين شخص به ساختار، هيات حاكمه و تشكيلات حكومتي امريكا يا به اصطلاح Establishment جو بايدن است كه بيش از سه دهه سناتور بود و هشت سال هم در دولت اوباما به عنوان دومين شخص مملكت و معاون رييس‌جمهور خدمت مي‌كرد. انتخابات سرنوشت‌سازي سه‌شنبه فوق‌العاده كه در چندين ايالت مهم و كليدي برگزار مي‌شود، احتمال زيادي وجود دارد كه برني سندرز بتواند بار ديگر پيروزي‌هاي خود را تكرار كند و تعداد زيادي از هيات‌هاي حزبي اين ايالت‌ها را براي شركت در راي‌گيري نهايي كنوانسيون ملي دموكرات‌ها در تابستان سال آينده براي خود جمع كند. اما همچنان يك مشكل در مسير برني سندرز وجود دارد و آن اين است كه نامزدهاي رقيب او در حزب دموكرات تا پايان فرآيند انتخابات مقدماتي از نامزدي كناره‌گيري نكنند. به ويژه كه همه نامزدها اعلام كرده‌اند به‌رغم شكست از سندرز در نوادا، همچنان در رقابت‌هاي باقي خواهند ماند. در چنين شرايطي آرا و تعداد هيات‌هاي نمايندگي ايالتي نامزدها در كنوانسيون ملي به شدت پراكنده خواهد شد و هيچ طرفي نمي‌تواند 1991 راي هيات‌هاي ايالتي براي انتخاب به عنوان نامزد نهايي حزب را كسب كند و به اصطلاح امريكايي كنوانسيون به يك «همايش دلالي
(Brokered Convention)» تبديل مي‌شود كه نه‌تنها هيات‌هاي نمايندگي ايالتي حق تغيير موضع در مورد نامزد نهايي دارند، بلكه «نمايندگان فوق‌العاده (Super Delegates)»
هم به جمع راي‌دهندگان اضافه مي‌شوند. اين نمايندگان فوق‌العاده در واقع نمايندگان كنوني حزب دموكرات در كنگره، مقام‌هاي ارشد پيشين دولت و اعضاي رده بالاي حزب هستند كه در صورت عدم كسب اكثريت 1991 راي براي يك نامزد در دور اول كنوانسيون، در مورد نامزد مورد نظرشان راي خواهند داد. اين نمايندگان فوق‌العاده يكي از جنجالي‌ترين آرا در كنوانسيون حزب دموكرات هستند كه پيش‌بيني مي‌شود، راي آنها به نزديك‌ترين فرد به قشر نخبه سياسي و همفكر و همراه خودشان باشد. با اين حال هنوز پيش‌بيني براي اين مساله زود است و بايد منتظر ادامه فرآيند انتخابات درون حزبي حزب دموكرات در ايالت‌هاي ديگر ماند، چراكه هنوز 47 ايالت ديگر هم هستند كه بايد در مورد نامزد مورد نظر خود اظهارنظر كنند. پيروزي سندرز، در نظرخواهي نوادا، با استقبال دونالد ترامپ مواجه شده است. به نظر مي‌رسد كه ترامپ از قرار گرفتن در مقابل برني سندرز به دليل يك پيش‌فرض سياسي استقبال مي‌كند و روي اين قمار كرده است كه مي‌تواند در هر شرايطي برني سندرز را شكست دهد. دليل اين فرض ترامپ اين است كه تصور مي‌كند مردم امريكا در مقابل يك فرد با سبقه سياسي سوسياليست و برچسب گرايش چپ‌گرايانه، به او راي خواهند داد، چراكه مردم نسبت به تفكرات سوسياليستي به شدت وحشت دارند و از اقتصاد دولتي و شعارهاي عدالت اجتماعي رويگردان هستند. در نتيجه ترامپ ترجيح مي‌دهد كه سندرز نامزد حزب دموكرات باشد يا فردي مانند جو بايدن كه در ساختار سياسي امريكا سابقه طولاني و رويكرد سياسي و اجتماعي نزديك به محافظه‌كاران دارد و راي‌دهندگان عادي نسبت به هويت سياسي او ترديد ندارند. به اعتقاد رييس‌جمهور امريكا و مشاوران انتخاباتي‌اش، هر چند بايدن ممكن است گروهي از محافظه‌كاران و راست‌گرايان هوادار ترامپ را به اردوگاه رقيب ببرد، اما حضور فردي چپ‌گرا و سوسياليست مانند سندرز باعث تقويت اتحاد ميان هواداران ترامپ خواهد شد. حتي اين نگراني در ميان دموكرات‌ها هم وجود دارد كه ممكن است گروهي از دموكرات‌ها به دليل نگراني از انحراف امريكا به سمت سوسياليسم، نه تنها به سندرز راي ندهند، بلكه به اردوگاه راي‌دهندگان به ترامپ بپيوندند. چنين صداهايي حتي همين امروز هم در اردوگاه دموكرات‌ها و ليبرال‌هاي امريكايي شنيده مي‌شود، تا جايي كه كريس متيوز، مجري شبكه تلويزيوني ام‌اس‌ان‌بي‌سي كه به گرايش ليبرال و منتقدان ترامپ نزديك است، در واكنش به پيروزي سندرز در انتخابات از دموكرات‌ها خواست تا آماده باشند دست‌كم 4 سال ديگر ترامپ را تحمل كنند تا در انتخابات 2024 با يك نامزد مناسب‌تر و نماينده‌اي قابل قبول‌تر در فرآيند انتخابات در برابر جمهوري‌خواهان حاضر شوند. واقعيت اين است كه به‌رغم وجود برخي نگراني‌ها در ميان نخبگان حزب دموكرات و استقبال ترامپ از انتخاب سندرز، هنوز نمي‌توان با قطعيت گفت كه فردي مانند سندرز، توان شكست دادن ترامپ در انتخابات رو در رو را ندارد. مي‌دانيم كه جامعه امريكا همچنان خواهان تغيير جدي و بنيادين در رويه حاكميت اين كشور و علاقه‌مند به انتخاب چهره‌هاي جديد و خارج از هيات حاكمه هميشگي است. همان‌گونه كه در انتخابات 2016 نخبگان سياسي امريكا در مقابل خواست مردم و آراي آنها غافلگير و بهت‌زده شدند، در انتخابات آبان ماه سال آينده هم امكان بروز وقايعي غيرقابل پيش‌بيني وجود دارد.