كرونا؛ سنگ محك
نگران ورود غريبه به آن نيست. جامعه‌اي كه هر روز و هر هفته با يك ادعاي تازه مواجه شده كه خلاف آن ثابت مي‌شود و حقيقت به مردم گفته نمي‌شود، اعتمادش را از دست مي‌دهد. حكومت و عناصر و نهادهاي اجرايي آن به مثابه لنگر آرامش‌دهنده هستند و اجازه نمي‌دهند كه امواج ناشناخته گوناگون آرامش مردم را سلب كنند. ولي افرادي كه فقط تا نوك بيني خود را مي‌بينند و به راحتي دروغ مي‌گويند مثل آن چوپان دروغگو، در موقعيت‌هاي حساس كه نيازمند اعتماد مردم هستند، دستان‌شان خالي است و گمان مي‌كنند كه ديگران عليه آنان توطئه كرده‌اند، در حالي كه خودكرده را تدبير نيست. اين وضعيت محصول عمل آنان در گذشته دور و نزديك است. روزي كه قضيه هواپيماي اوكرايني رخ داد، بايد متوجه مي‌شدند كه تكذيب‌هاي اوليه سود اندك و بسيار گذرايي دارد ولي زيان‌هاي آن بلندمدت و بسيار كلان است. كدام آدم عاقلي است كه سود اندك و كوتاه‌مدت و چند روزه را به زيان هنگفت و بلندمدت ترجيح دهد؟ به نظرم زيان از هر جا جلويش گرفته شود، سود است. اكنون در حال فرو ريختن آوار شايعات هستيم. آواري كه با وجود ناتواني سازوكار ارتباطي رسمي به‌ويژه صداوسيما و فشل بودن نهادهاي ارتباطي و فقدان فرهنگ پاسخگويي در اين جامعه، قادر به مواجهه با اين سيل شايعات نخواهد بود. متاسفانه بايد گفت كه بعيد است ساختار تصميم‌گيري در ايران قادر به ايجاد تحول و تطبيق دادن خود با مقتضيات جامعه باشد. بنابراين راهي جز حضور نهادهاي مدني مرتبط با بهداشت و درمان و نيز امدادي و اطلاع‌رساني و مردم در عرصه عمومي باقي نمي‌ماند. تبليغات ضد پزشكي كه طي سال‌هاي اخير سكه رايج شده بود، اكنون مي‌تواند نشان دهد كه چقدر در تخريب منابع و نقاط قوت خودمان تبحر داريم! اگر در هيچ كاري قدرت نداشته باشيم، حتما در اين كار قدرتمند هستيم. آنچه مي‌توان گفت، حضور جدي و موثرتر نهادهاي مدني بهداشت و درمان و امداد و نيز نهادهاي اطلاع‌رساني و همكاري مردم براي مصون ماندن از دو ويروس شايعه و كروناست. هر چند حكومت همواره مستعد اين است كه مشاركت و حضور مردم را به پاي خود بنويسد، ولي چاره‌اي نيست. اكنون با آزمون مهمي مواجه هستيم و فرصتي براي تسويه حساب با دغل‌كاري‌هاي گذشته نيست.