سرنوشتي ترسناك‌تر از ترسناك
مهشيد مجلسي |هرقدر هم ترسناك باشد ترسناك‌تر از سرنوشتي كه انسان‌ها براي‌شان رقم مي‌زنند، نيست. شكارچي قهار درياها چنان شكار مي‌شود كه اين عاقبت خيلي ترسناك‌تر از زندگي اين حيوان است. ماهيگيران آنها را در حالي كه زنده هستند صيد مي‌كنند، عضوي از بدن‌شان را قطع مي‌كنند و بعد همان‌طور زنده در آب رهاي‌شان مي‌كنند. زندگي براي ماهي‌ها بدون باله بسيار بدتر از آن است كه تصور كنيد انسان‌ها دست و پا نداشته باشند. «كوسه»ماهي‌ها در اين حالت تحرك خود را از دست مي‌دهند و آرام‌آرام به كف دريا سقوط مي‌كنند. به اين ترتيب كوسه‌ماهي ديگر قادر به شكار هم نخواهد بود و آرام‌آرام خواهد مرد. تصاوير مستندهايي كه در آنها كوسه‌هايي ديده مي‌شوند كه تنها به علت باله‌شان از آب گرفته مي‌شوند و ماهيگيران پس از بريدن باله درحالي كه كوسه‌ها هنوز زنده هستند آنها را به دريا مي‌اندازند، بارها با اعتراض جهاني عليه تجارت باله كوسه روبه‌رو شده است. اما چرا اين اتفاق مي‌افتد؟ سوپ باله كوسه يكي از گران‌ترين و معروف‌ترين غذاهاي اشرافي در آسياي شرقي و به‌ويژه ژاپن و چين است. طبق يك باور شرقي، سوپ باله كوسه باعث افزايش قوا مي‌شود، همين باور سبب شده دست‌كم سالانه حدود ۸۰ ميليون كوسه صيد شود. در چنين شرايطي در خبرهاي كشور خودمان هم مي‌شنويم كه سوپ باله كوسه در برخي رستوران‌ها طبخ مي‌شود و برخلاف آنكه گوشت اين شكارچي دريا مكروه و در برخي تعابير حرام است اما گوشتش به بازار خوراك ايران هم راه پيدا كرده است. طبق آمار رسمي سازمان غذا و كشاورزي ملل متحد (FAO)، ايران در فهرست
40 كشوري قرار دارد كه بيشترين ميزان صيد كوسه‌‌ماهيان را در دنيا دارند. رتبه هجدم از 40 كشور اين نگراني را مضاعف مي‌كند. براساس آمار رسمي ارايه شده دولت ايران به فائو در سال 2015 ميانگين صيد كوسه‌ماهي 13 هزار و 750 تن گزارش شده است. فعالان محيط‌زيست دريايي گزارش مي‌دهند كه برخي گونه‌هاي كوسه‌هايي كه در آب‌هاي ايران صيد مي‌شوند از گونه‌هاي در معرض انقراض هستند. در چنين شرايطي پرسش اين است كه ما به عنوان اشرف مخلوقات تا كجا مي‌خواهيم به اين شيوه رفتاري در قبال ساير جانداران ادامه دهيم؟ سال‌ها قبل «بيژن فرهنگ‌دره‌شوري» در جزيره قشم از خوردن تخم لاك‌پشت با خبر شد و پويشي در آموزش مردم راه انداخت تا اين گونه حفظ شود. كوسه‌ها امروز نيازمند كسي چون او هستند.