محبوبيت استاد شجريان به‌روايت داده‌هاي آنلاين

عشق و علاقه ملت ايران به خسرو آواز ايران، محمدرضا شجريان امري مخفي و پوشيده نيست. شجريان در قلب بسياري از ايرانيان جاي داشت و يكي از محبوب‌ترين چهره‌هاي دوران معاصر بود كه ميليون‌ها نفر فارغ از گرايش‌هاي سياسي و باورهاي مذهبي خود، او را دوست داشتند و چه‌بسا اگر همه‌گيري ويروس كرونا نبود، ميليون‌ها نفر در تشييع پيكر او شركت مي‌كردند و صحنه بدرقه او تصويري به ياد ماندني را در روزهاي پاياني قرن رقم مي‌زد.داده‌هاي آنلاين نيز به‌خوبي به محبوبيت محمدرضا شجريان گواهي مي‌دهند و اغراق نيست اگر بگوييم مردمي كه امكان حضور در تشييع پيكر استاد آواز ايران را نداشتند، او را به‌صورت مجازي بدرقه كردند. از ساعات ابتدايي انتشار خبر درگذشت محمدرضا شجريان در روز پنجشنبه 17 مهرماه 99، انتشار هزاران مطلب در شبكه‌هاي اجتماعي آغاز شد كه اين روند تا پايان روز جمعه ادامه داشت. طي اين دو روز، نزديك به 100هزار توييت راجع به محمدرضا شجريان منتشر شد كه اين توييت‌ها بيش از 2 ميليون و 270 هزار بار لايك شده‌اند و بخش اعظم آن مربوط به تنها 300 توييت است. در اين ميان، ركورد لايك در تاريخ توييتر فارسي نيز شكسته شد و توييت همايون شجريان كه خبر درگذشت پدرش را تأييد كرده بود، با حدود 85 هزار لايك، پُرلايك‌ترين توييت در توييتر فارسي شد؛ موضوعي كه به خوبي نشان مي‌دهد اين امر براي عموم كاربران توييتر كه (به‌لحاظ ديدگاه سياسي، فرهنگي) بسيار متكثر هستند، اهميت داشته است.ازسوي ديگر، در اينستاگرام كه امروزه پرطرفدارترين اپليكيشن ميان ايرانيان است، اوضاع به طرز معناداري متفاوت بود. بخشي از ويديوهاي منتشر شده در اين شبكه اجتماعي طول 2 روز گذشته بيش از 148ميليون بار ديده شده و تعدادي از مطالب راجع به خسرو آواز ايران نيز به‌تنهايي بيش از 59 ميليون لايك گرفته و بيش از يك ميليون و 230 هزار كامنت دريافت كرده است. اين آمار شگفت‌آور كافي است كه نشان دهد شجريان ميان ايرانيان چه جايگاهي داشته است.آمار مربوط به مطالب محمدرضا شجريان در تلگرام حيرت‌آور است. در اين پيام‌رسان اجتماعي طول 2 روز گذشته، 103 هزار مطلب توسط 10 هزار كانال منتشر شده است؛ اما آنچه حيرت‌انگيز و باورنكردني است، آن است كه اين مطالب حدود 300 ميليون بار در تلگرام ديده شده است. اعداد و ارقام ارايه شده شايد غيرقابل‌باور به‌نظر برسند، اما حقيقتي است كه نبايد از آن چشم‌پوشي كرد. 59 ميليون لايك و يك ميليون و 230 هزار كامنت در اينستاگرام و 300 ميليون بازديد در تلگرام نشان مي‌دهد كه ايرانيان در فضاي آنلاين، عزاي عمومي گرفته‌اند، بدرقه آنلاين باشكوهي از محمدرضا شجريان بجا آورده‌اند و در 2 روز گذشته تمام توجه خود را به استاد آواز ايران معطوف كرده‌اند.معناي داده‌هايي كه اشاره شد آن است كه شجريان پيوند‌دهنده همه ايرانيان اعم از رده‌هاي گوناگون سني و جنسيتي و همين‌طور بخش‌هاي مختلف جامعه با باورهاي مذهبي و گرايش‌هاي سياسي متفاوت بود؛ او سرمايه عظيم يك ملت بود و يك ملت در فقدانش سوگواري كرد؛ هرچند آن‌طور كه بايد، توسط حاكمان قدر و منزلت نديد؛ حال آنكه كسي چون شجريان در ايران معاصر ما همچون گنجي گران‌بها، ناياب است.
پژوهشگر شبكه‌هاي اجتماعي مجازي