رييس‌جمهور امريكا در حال برنامه‌ريزي براي بازگشت در 2024 است
ترامپ و كابوس خروج از قدرت
محمدحسين لطف‌الهي
دونالد ترامپ كه در پي شكست در انتخابات رياست‌جمهوري مجبور است كه تا كمتر از دو ماه ديگر كاخ سفيد را ترك كند نگران روزهاي بعد از رياست‌جمهوري است و تلاش دارد به هر نحو ممكن در عرصه سياست بماند و كارزاري براي حضور در انتخابات رياست‌جمهوري 2024 به راه بيندازد. رييس‌جمهور امريكا كه در انظار عمومي از باور به پيروزي در انتخابات سوم نوامبر سخن مي‌گويد و مدعي است كه آماده مي‌شود تا دور دوم رياست‌جمهوري خود را آغاز كند، در گفت‌وگوهاي خصوصي با مشاورانش پذيرفته كه بايد آماده خروج از كاخ سفيد باشد و اهدافي تازه را دنبال كند. اهدافي كه به گزارش واشنگتن پست، حضور در انتخابات رياست‌جمهوري سال 2024 در صدر آنهاست. بر اساس اين گزارش، او در اقدامي به نشانه پذيرش اين واقعيت كه در ماه ژانويه مسلما بايد رياست‌جمهوري را ترك كند، به طور جدي مشغول انديشيدن به زندگي خود پس از كاخ سفيد بوده و به مشاورانش گفته كه به دنبال اين است كه يك نيروي حاضر در همه جا در سياست و رسانه شايد با يك نامزدي ديگر براي كاخ سفيد باشد. ترامپ به افراد معتمدش گفته ممكن است قبل از پايان سال جاري ميلادي آغاز به كار كارزارش براي انتخابات ۲۰۲۴ را كه يك رقابت مجدد بالقوه را ميان او و جو بايدن، رييس‌جمهور منتخب ايجاد مي‌كند، اعلام كند. كريستوفر رودي، دوست قديمي ترامپ كه همچنان نيز با او در ارتباط است در اين باره مي‌گويد: «او مي‌خواهد همچنان در عرصه سياست و تجارت فعال بماند». به گفته رودي، ترامپ حالا علاوه بر كسب‌وكارهايي كه از گذشته مشغول مديريت‌شان بوده روابطي با كانون‌هاي قدرت دارد كه مي‌تواند با استفاده از آنها پيشرفت كند.
هراس از رقباي آينده
يكي از مشاوران ترامپ كه اخيرا با او گفت‌وگو داشته مدعي شده از جمله دلايل رييس‌جمهور امريكا براي به راه‌اندازي يك كارزار انتخاباتي زودهنگام اين است كه ترامپ نگران است برخي افراد نظير مايك پنس، مايك پمپئو يا نيكي هيلي زودتر از او كارزاري براي اين منظور به راه بيندازند و او از رقابت عقب بماند. با اين وجود ديگر مشاوران رييس‌جمهور امريكا با تاكيد بر اينكه ترامپ معمولا ثبات نظر ندارد و طي مدتي كوتاه نظر خود را درباره مسائل اساسي تغيير مي‌دهد، تاكيد كرده‌اند كه نبايد روي كانديداتوري او در انتخابات رياست‌جمهوري 2024 و اعلام زودهنگام اين موضوع به عنوان يك خبر قطعي حساب كرد. سم نونبرگ، يك مشاور سابق ترامپ در اين خصوص معتقد است: اين كار پوچي خواهد بود كه شما در پايان سال جاري ميلادي براي رياست‌جمهوري اعلام نامزدي كنيد اما از طرف ديگر تسلط‌تان را بر حزب حفظ كرده و با سلسله مراتب جمهوري‌خواهان مبارزه كنيد تا آنها نتوانند شما را از تاريخ پاك كنند، اين مهم است كه در اين فرآيند يك پيشتاز باشيد. به گفته او، ترامپ صرف نظر از اينكه آيا واقعا بار ديگر براي رياست‌جمهوري نامزد شود يا نه، احتمالا تلاش خواهد كرد تا در سال‌هاي آينده همچنان بر عرصه سياستگذاري حزب جمهوري‌خواه مسلط باشد.
نگراني‌هاي مالي رييس‌جمهور
واشنگتن پست گزارش داده همزمان با انديشيدن ترامپ به ادامه حضور در عرصه سياست، او مشغول بررسي راه‌هاي كسب پول با كار نسبتا كم همچون ايراد سخنراني‌هاي پولي براي گروه‌هاي شركتي يا فروش بليت تجمعات است. علاوه بر آن او ممكن است براي نوشتن يك كتاب خاطرات تلافي‌جويانه مربوط به دوران كارش به عنوان رييس‌جمهور و ظاهر شدن در تلويزيوني به صورت پولي يا غيرپولي تلاش كند. هر چند كه بحث قابل توجهي در ميان دستياران ترامپ درباره قصد او براي راه‌اندازي شركت رسانه‌اي متعلق به خودش وجود داشته، بسياري از افراد نزديك به رييس‌جمهور مي‌گويند كه معتقدند اين گزينه احتمالش كم است و يكي از دلايلش اين است كه اين يك مسووليت دشوار بدون موفقيتي تضمين شده خواهد بود.
اين مشاوران كه مايل به افشاي نام‌شان نبودند، گفته‌اند كه اين فشار روي ترامپ براي پول در آوردن از دوران بعد از رياست‌جمهوري با توجه به بدهي‌هاي شخصي‌اش و دردسرهاي حقوقي وجود دارد. ماه گذشته روزنامه نيويورك تايمز گزارش داد كه رييس‌جمهور امريكا فرارهاي مالياتي متعددي داشته و طي چهار سال آينده بيش از ۴۰۰ ميليون دلار بدهي مربوط به وام‌ها را بايد پرداخت كند. به نوشته نيويورك تايمز او ممكن است متحمل هزينه‌هاي چشمگير حقوقي در ارتباط با چند تحقيقات قضايي و شكايت شود.
تداوم انكار شكست در عرصه عمومي
هر چند كه ترامپ خروج از قدرت را نزديك مي‌بيند و به آينده سياسي خود مي‌انديشد، در عرصه عمومي همچنان از پذيرش شكست سر باز مي‌زند. روزنامه گاردين گزارش داده رييس‌جمهور امريكا كه بايد در 20 ژانويه از كاخ سفيد خداحافظي كرده و قدرت را به جو بايدن، رقيب انتخاباتي‌اش تحويل دهد در سخنراني روز يكشنبه خود در نشست مجازي گروه 20 از تمايل به همكاري بلندمدت با رهبران ديگر كشورها سخن گفته است. به نوشته گاردين «در حالي كه انتظار مي‌رفت دونالد ترامپ، رييس‌جمهور كنوني امريكا با حاضران خداحافظي كرده و از تعهد كشورش در مبارزه عليه كرونا سخني بگويد، گفت: همكاري با شما افتخار بزرگي بوده و مشتاقانه منتظر همكاري طولاني مدت با شما هستم.» ترامپ همچنين روز شنبه در توييتر نوشت: «چرا بايدن براي چينش كابينه آنقدر عجله دارد؟ آن هم وقتي بازرسان من صدها هزار مورد تقلب انتخاباتي پيدا كرده‌اند كه مي‌تواند نتيجه را دست‌كم در چهار ايالت تغيير دهد و اين براي پيروزي در انتخابات بيش از حد كافي است. اميدوارم دادگاه‌ها يا قانونگذاري ما اين شجاعت را به خرج دهند تا آنچه بايد براي حفظ انسجام انتخابات ما و خود ايالات متحده انجام شود، انجام دهند. كل دنيا در حال تماشاي ماست.» اين رفتار ترامپ و اصرار براي انكار شكست باعث شده تا رسانه‌ها مراسم تحليف بايدن در بيستم ژانويه را مراسمي بي‌سابقه در طول تاريخ امريكا بخوانند. واشنگتن پست گزارش داده كه مشاوران بايدن تقريبا اطمينان دارند دونالد ترامپ در مراسم بايدن حاضر نخواهد شد. به گفته آنها بعيد است كه ترامپ در مراسمي سنتي ميزبان بايدن در كاخ سفيد باشد و بعد با هم عازم كنگره شوند يا اينكه ترامپ اجازه دهد در روز مراسم تصويري از او در كنار بايدن ثبت شود. به نوشته اين روزنامه، نزديكان بايدن اصرار دارند كه مراسم همچنان بايد به نحوي برگزار شود كه شكوه گذشته خود را داشته باشد؛ تمايلي كه براي جلب مشروعيت براي رييس‌جمهوري كه ترامپ همچنان او را تكذيب مي‌كند، لازم به نظر مي‌رسد. اما اين خواسته با خواسته فوري ديگري پيچيده مي‌شود؛ الزام به رعايت قوانين بهداشتي كه بايدن در طول نامزدي براي رياست‌جمهوري به آنها پايبند بود و مي‌خواهد در ابتداي دولتش هم پايبندي به آن را نشان دهد. ژوآن هوف، پروفسور تاريخ در دانشگاه ايالتي مونتانا و رييس سابق مركز مطالعات رياست‌جمهوري مي‌گويد، يكي از غيرعادي‌ترين جنبه‌ها مي‌تواند عدم مشاركت دونالد ترامپ در اين روز باشد. او اولين رييس‌جمهوري شكست خورده خواهد بود كه طي چند قرن گذشته در مراسم جانشينش شركت نمي‌كند. كاخ سفيد هنوز اظهارنظري نكرده است كه آيا ترامپ در مراسم ۲۰ ژانويه شركت مي‌كند يا خير؟