هفت نقطهاي كه در چابهار نبايد از دست داد
1 كوه گل افشان: گلفشانها در 95 كيلومتري غرب بندر كنارك و در دشت كهير نرسيده به روستاي تنگ در زميني مسطح واقع شده و داراي سه تپه كوچك گلفشان است كه يكي از آنها شبيه آتشفشان و در حال حاضر فعال است و بقيه آنها نيز از چند سال قبل به صورت غيرفعال درآمدهاند. بالا رفتن از كوه اگر فصل بارندگي نباشد؛ تقريبا راحت است. در بالاترين نقطه كوه چالهاي به قطر كمتر از يك متر و به عمق حدود نيم متر وجود دارد كه با گل پوشيده شده است.
2 كوههاي مريخي: حدود 40 تا 50 كيلومتر پس از چابهار به سمت بندرگواتر، كوههايي در سمت چپ جاده نمايان ميشود كه به كوههاي مينياتوري يا مريخي معروفند. كوههاي مريخي مناظري از كوههاي كره ماه را براي انسان تداعي ميكنند و جنس رسوبي آنها و همچنين فرسايش خاص كوهها موجب ايجاد شيارها و تراشهاي زيبايي شده است كه گويي نقاشي ماهر آنها را به تصوير كشيده است. اين كوهها كه چاك چاك هستند و شكلهاي نامانوس دارند و فاقد پوشش گياهي هستند. هيات كوهنوردي استان سيستان و بلوچستان همه ساله همايشي زمستاني با نام ساحلنوردي و مريخ پيمايي در چابهار برگزار ميكند كه مورد علاقه طبيعتگردان و كوهنوردان سراسر كشور است.
3 تالاب ليپار: ليپار از مناطق زيبا و طبيعي منطقه است. تالاب ليپار در نزديكي روستاي رمين و در 15 كيلومتري شرق چابهار در مسير جاده ساحلي چابهار - گواتر قرار گرفته است.
ليپار چشمانداز فوقالعادهاي دارد. رويش گونههاي بلوط و گزنه در آب صحنه فوقالعاده زيبايي خلق كرده كه در هيچ جاي ديگر ايران ديده نميشود.
4 نيمهشبهاي ساحل صخرهاي درياي بزرگ: در اين ساحل پديده موج فشان را ميتوان ديد. ارتفاع اين امواج در فصل مرداد ماه به 15 متر ميرسد و زيبايي شبانه دريا مسحوركننده است.
5 رستوراني كه در نزديكي ساحل درياي كوچك قرار گرفته است و به غذاهاي تازه و خوشمزه دريايياش معروف است. شبها ميتوان از آرامش فضاي ساحلي اين رستوران استفاده كرد.
6 بازار ماهيفروشان چابهار: در اين بازار انواع ماهيهاي تازه درياي جنوب با قيمتي ارزان به فروش ميرسد و بسياري از مسافران با خريد يخدانهاي كوچك انواع ماهي را خريداري ميكنند و به شهر خود ميبرند.
7 بازار بلوكها: در اين بازار انواع گياهان دارويي و پارچههاي چادري با قيمتي ارزان به فروش ميرسد. در مغازههاي رنگرزي اين بازار تكهاي از پارچه لباستان را به فروشنده تحويل ميدهيد و ميتوانيد شال همرنگ لباستان را تحويل بگيريد.
پتروشيمي پرتگاه يا سكوي پرتاب چابهار
بسياري از منتقدان ميگويند كه وقتي سالهاست حتي هتل جديدي در چابهار احداث نشده است و به زيرساختها و مشاغل مربوط به گردشگري اهميتي داده نميشود، چرا به سراغ احداث مجتمع پتروشيمي ميرويم. اما مسوولان پتروشيمي معتقدند قرار است چابهار را بعد از عسلويه و ماهشهر به قطب پتروشيمي ايران تبديل كنند و اين سرآغاز اشتغالزايي و توسعه چابهار است. مجتمع پتروشيمي در 15 كيلومتري شهر چابهار قرار گرفته است و بناست 1000 كيلومتر خط لوله گاز اتان از عسلويه به چابهار كشيده شود تا آغازي باشد براي توليد روزانهاي كه قرار است تا سال 1397 به 5/17 تن برسد.
يكي از دلايلي كه براي احداث مجتمع پتروشيمي چابهار آمده است نزديك بودن به بازار مصرف و كاهش هزينههاي توليد است. اما هنوز كشمكش ميان سازمان محيط زيست و پتروشيمي درباره آسيبهايي كه اين صنعت پر از آلودگي ميتواند بر پيكر شكننده ساحل چابهار وارد كند ادامه دارد. بزرگترين چالش ميان مخالفان و موافقان مكاني است كه مجتمع در آن تاسيس شده است. اين مجتمع بزرگ تنها در 15 كيلومتري شهر چابهار واقع شده است و با توجه به اقليم جغرافيايي اين شهر، بر سر راه تنها مسير ممكن براي توسعه شهر است. اين گونه است كه فاصله نزديك اين مكان با شهر وآلودگي هوا، دريا و تغيير اكوسيستم ناشي از آغاز به كار پتروشيمي، سبب كوچ گونههاي مختلف آبزيان و به خطر انداختن معيشت و سلامت مردم خواهد شد.
مردمي كه براي تامين زندگي روزمرهشان نيازمند دريا هستند، نگرانند. احداث 21 واحد پتروشيمي راههاي دسترسي آنها به دريا را محدود ميكند و پسابهاي به جا مانده از توليد دهها تن مواد شيميايي در روز سلامت دريا و گونههاي زيستي را به خطر مياندازد.
معين سعيدي، رييس شوراي شهر چابهار در اين باره ميگويد: «نميتوان از مردمي كه در تامين مايحتاج اوليه زندگي خود با مشكل روبهرو هستند انتظار داشت به محيط زيست فكر كنند، اما بايد به نگرانيهاي معيشتي مردم توجه داشت.»
استان سيستان و بلوچستان با مشكل كمبود نيروي كارگري ماهر روبهرو است و ايجاد مجتمع پتروشيمي به معناي ورود نيروي كار به شهر چابهار است. تخمين زده شده است پتروشيمي چابهار 40 هزار نيرو را به استخدام در بياورد و اگر قرار است اين صنعت تغييري در شرايط اشتغال مردم بومي ايجاد كند نياز به ايجاد مراكز آموزشي و تربيت نيروهاي متخصص بومي است.
سعيدي ميگويد: «ما از ايجاد صنايع بزرگ در چابهار استقبال ميكنيم، به شرط آنكه مطالعات جامعهشناسي و زيست محيطي در طرحها گنجانده شود. در حال حاضر نرخ رشد جمعيت چابهار حدود 8/9 درصد است و اين رقم با نرخ رشد جمعيت كشورهاي پرجمعيت برابري ميكند. شهر هنوز زيرساختهاي بهداشتي و رفاهي لازم براي مردم را ندارد و به هيچوجه پاسخگوي چنين حجم مهاجرتي نيست.»
سهم 30 درصدي چابهار از كل صيد آبزيان در كشور و رتبه نخست صيد آبزيان در جنوب كشور، نشان از اهميت صيادي در چرخه اقتصادي چابهار دارد و بسياري از كارشناسان معتقدند، توسعه بهتر است بر مبناي مشاغل بومي و پتانسيلهاي طبيعي صورت بپذيرد تا پايداري ايجاد شود.
اما معاون امور عمراني استاندري سيستان و بلوچستان، ضمن دفاع از احداث پتروشيمي چابهار ميگويد: «هر طرح و برنامه توسعهاي مسلما اثراتي روي محيط زيست خواهد گذاشت اما ما اطمينان ميدهيم هيچ پروژهاي را بدون هماهنگي با محيط زيست و در نظرداشتن ملاحظات زيست محيطي اجرا نميكنيم.» رييس هياتمديره شركت توسعه پتروشيمي نيز گفته است اين مجتمع هيچ خروجي يا پسابي به خليج چابهار نخواهد داشت.
اين گفتهها هنوز نتوانسته است اعتماد فعالان محيط زيست و مردم چابهار را جلب كند و مسوولان پتروشيمي و استانداري راه درازي را براي تامين زيرساختهاي لازم براي ايجاد صنايع سنگين و جلب اعتماد مردم درپيش دارند.