رييس جمهور امريكا در آديسآبابا با رهبران آفريقايي ديدار كرد
روزهاي آرام اوباما در شاخ آفريقا
تور آفريقايي باراك اوباما رييسجمهوري امريكا به آفريقا را بايد از معدود سفرهاي ديپلماتيك او دانست كه از حاشيه و جنجال سياسي معمول در سفرهاي خاورميانهاي، اروپايي و آسيايي دور بوده است، با آنكه مسلما فاقد جنبه سياسي و طرحهاي امنيتي و جهاني امريكا و رقباي بينالمللي آن نيست. به همين سبب بسياري از روايتها درباره ارزيابي ديدارها، رايزنيها و اظهارات باراك اوباما رييسجمهوري امريكا در اين سفر، از سوي اغلب محافل بيشتر جنبه روايتي دارد تا نقد.
شايد به بيان ديگر بتوان گفت، براي اوباما نيز اين تور آفريقايي يك زنگ تفريح در ميان مشغلههاي سنگين خارجي در خاورميانه، خاور دور و اروپا است. با اين حال بر اساس گزارشها براي رييسجمهوري امريكا اين سفر محملي براي ارايه طرحهايي درباره حل برخي بحرانهاي منطقهاي شده است، به ويژه سفر او به اتيوپي كه در دهه اخير به عنوان يكي از بازيگران مهم آفريقا در بحرانهاي منطقهاي بيشتر به دنبال ارايه نقشي ميانجيگرايانه بوده است.
به گزارش رويترز، رييسجمهوري امريكا نيز در سفر به اتيوپي با استفاده از اين ظرفيت، به دنبال ارايه طرحهايي براي حل بحرانهاي منطقهاي از جمله بحران سودان جنوبي بوده كه از اواخر 2013 از سودان جدا شده است. با اين حال به اعتراف هيات همراه اوباما، به نظر نميرسد اين طرحها، به ويژه در زمينه سودان جنوبي، به زودي راهي به جايي ببرند. اگر چه ديدار رييسجمهوري امريكا از اتيوپي، مجالي براي رايزني او با روساي جمهور اوگاندا و كنيا، نخست وزير اتيوپي، رييس اتحاديه آفريقا و وزراي خارجه سودان در آديسآبابا شده بود، اما نمايندگان سودان جنوبي به نشست مذكور دعوت نشده بودند.
گفته ميشود چنانچه راهحل پيشنهادي براي اين كشور نتواند ميان حاميان سالوا كر، رييسجمهوري سودان جنوبي و ريك مچار، رهبر شورشيان اين كشور صلح برقرار كند و بحران سودان جنوبي را پايان دهد، طرح جايگزين شامل تحريم تسليحاتي و تحريم دارايي افراد و منع سفر مقامات اين كشور تازه تاسيس خواهد بود. ضربالاجل 17 آگوست براي طرفين تعيين شده تا به توافق صلح نهايي برسند. چنانچه طرفين نتوانند به توافق برسند، اقدامات ديگري در نظر گرفته ميشود.
اين سفر باراك اوباما به اتيوپي كه دومين كشور پرجمعيت قاره آفريقا محسوب ميشود، نخستين سفر يك رييسجمهوري امريكا به اين كشور بوده است. چنانچه سفر اوباما به كنيا نيز همين شرايط را داشت. براساس گزارشها نگرانيهاي امنيتي و حقوق بشري از جمله محورهاي سفر اوباما به هر دو كشور بود.
باراك اوباما، رييسجمهوري امريكا بعد از سفر به كنيا سرزمين پدرياش، در دومين مرحله از سفرش به قاره آفريقا، وارد اتيوپي شد. اقتصاد اتيوپي در ربع قرن اخير، بيش از هر كشور آفريقايي ديگري پيشرفت داشته و آن كشور را بهصورت متحد مهم امريكا در شاخ آفريقا در آورده است. ايالات متحده چهارمين شريك تجاري اتيوپي است. رييسجمهوري امريكا در اين سفر وعده داد واشنگتن براي توسعه اقتصاد اتيوپي، افزايش دسترسي به برق، حقوق بشر و بهبود حكومتداري كار خواهد كرد. به باور تحليلگران رييسجمهوري امريكا در اين سفر تلاش كرده است از همراهي بيشتر رهبران آفريقايي براي مبارزه با افراطگرايي در منطقه، از جمله مقابله با گروهايي چون شباب و بوكوحرام استفاده كند. امريكا با استفاده از هواپيماهاي بدون سرنشين در پايگاهاي منطقهاي خود روزانه حملاتي به مواضع شبهنظاميان انجام ميدهد. بر اساس ارزيابيها جديترين رقيب امريكا در آفريقا چين است كه با بهرهبرداري از منابع مالي و كالاها و خدمات ارزان توانسته است در تعدادي از كشورهاي منطقه نفوذ سياسي و اقتصادي بيابد. براساس آمار رسمي، مبادلات اقتصادي امريكا و قاره آفريقا حدود 73 ميليارد دلار، مبادلات اقتصادي اروپا و قاره سياه حدود 140 ميليارد دلار و مبادلات اقتصادي چين و آفريقا بيش از 200 ميليارد دلار برآورد شده است. بررسيهاي آماري بيانگر آن است كه امريكا فقط يك درصد از سرمايهگذاريهاي خارجي خود را به آفريقا اختصاص داده در حالي كه چين 4/3درصد از سرمايهگذاري خود را به آفريقا سرازير كرده است.
نكته حايز اهميت در رويارويي واشنگتن و پكن در قاره آفريقا اين است كه گرچه به نظر ميرسد امريكا در زمينه مبادلات اقتصادي از پكن عقب مانده ولي در زمينه سياسي و نظامي همچنان گزينه اول كشورهاي منطقه است.