مسير رياست بر فيفا از مونيخ ميگذرد؟
الخليفي؛ قدرتمند و تفرقهانگيز در آستانه تحقق روياي PSG
گروه ورزش
رييس باشگاه پاريسي نفوذ زيادي در فوتبال دارد و به شدت براي تحقق روياي قهرماني ليگ قهرمانان اروپا نزديك شده است. به گزارش «اعتماد» به نقل از گاردين، در حالي كه ناصر الخليفي سهشنبه شب از جايگاه مديران ورزشگاه امارات بازي آرسنال و پياسجي را تماشا ميكرد، ميتوانست به اين فكر كند كه پاري سن ژرمن ممكن است تنها يك ماه تا رسيدن به تنها جام قهرماني باقي مانده بزرگ دوران حرفهاياش فاصله داشته باشد. با توجه به اينكه برنامه سرمايهگذاريهاي ورزشي قطر اين بود كه پياسجي ظرف 5 سال از زمان تصاحب باشگاه در سال ۲۰۱۱، بر اروپا سلطنت كند، رسيدن به اين موفقيت مدتها طول كشيده است. اما حس تازه و شفافي در مورد باشگاه وجود دارد كه نشان ميدهد آنها ميتوانند چنين دستاوردي داشته باشند. برندگان سريالي ليگ فرانسه ميتوانند به زودي بر تخت پادشاهي فوتبال باشگاهي اروپا بنشينند. درست همان طور كه رييس باشگاهشان از طريق دالانهاي قدرت بر آن حكومت ميكند. به گفته يك ناظر باتجربه، خليفي «قدرتمندترين فرد در ورزش است كه هيچ كس نامي ازاو نميشنود.» اين غفلت از خليفي علاوه بر رسانههاي انگليسيزبان در مورد عموم مردم بريتانيا كه نفوذ او را هنوز كاملا درك نكردهاند، صادق است. اين نشان ميدهد چرا در لندن با خليفي بسيار ملايمتر از آنچه انتظار او را در مونيخ ميكشد، برخورد ميشود. مونيخيهايي كه مطمئنا به وظايف مختلف خود هنگام حضور مدير قطري در شهرشان آگاه هستند و اين را قبلا هم نشان دادهاند. مثلا روي بنري در Südkurve نوشته شده بود: «وزير، مالك باشگاه، دارنده حق پخش تلويزيوني، عضو اجرايي يوفا و رييس ECA، همه با هم؟» ديگري خليفي را به «پولدارسالاري» متهم كرده بود. هدف اين بنرها اين بود كه مشكلات ذاتي ناشي از وسعت و عمق قدرتي كه او به دست آورده، برجسته شود. البته به نوعي مديران بايرن بعدا از خليفي عذرخواهي كردند. به سختي ميتوان نقدي در مورد خليفي نوشت بدون اينكه به وظايف متعدد او اشاره شود. در قلب بیشتر دلخوريها از خليفي، مفهوم «تضاد منافع» قرار دارد. اين همان عبارتي است كه در حكم كميسيون مستقل بررسي اتهامات منچستر سيتي در فوتبال انگليس هم وجود داشت. اين كميسيون از ليگ برتر به عنوان سازماني كه «استاندارد دوگانه» دارد ياد كرد. سازماني كه «هم به عنوان تنظيمكننده رقابت ورزشي مانند فوتبال عمل ميكند و هم همزمان در بخش فعاليتهاي اقتصادي فوتبال، مثلا فروش حق پخش رسانهاي، مشاركت دارد.» شكي نيست كه خليفي اغلب بهطور همزمان، وظايف متعددي را بر عهده دارد. او علاوه بر رياست باشگاه در پاري سن ژرمن، رييس سرمايهگذاريهاي ورزشي قطر، گروه رسانهاي BeIN و انجمن باشگاههاي اروپايي است. ECA كه زماني چيزي بيش از يك گروه براي لابيگري تلقي نميشد، حالا تحت نظارت خليفي به يك سازماندهنده مسابقات در سطح بالا با ۷۵۰ عضو تبديل شده است. اين سازمان نفوذ گستردهاي دارد. نفوذ اين سازمان سال گذشته با ايجاد يك صندوق سرمايهگذاري مشترك با يوفا براي اداره ليگ قهرمانان اروپا و ليگ اروپا، متبلور شد. خليفي علاوه بر داشتن سمت ECA، عضو كميته اجرايي يوفا نيز هست. در حالي كه نفوذ خليفي در يوفا باعث ناراحتي چندين باشگاه بزرگ در كشورهاي ديگر، بهويژه بارسلونا و رئال مادريد شده، در فرانسه نقش دوگانه او در جايگاه رياست PSG و رياست BeIN واقعا آزاردهنده است.
ارزش حق پخش رسانهاي ليگ فرانسه از بيش از ۱ ميليارد يورو (۸۵۰ میلیون پوند) در سال به كمتر از ۵۰۰ ميليون يورو سقوط كرده است؛ اين موضوع اوضاع را پيچيدهتر ميكند. دارنده اصلي حق پخش، Dazn، پس از عدم جذب مشتركين كافي، به دنبال بازپرداخت سهم ۴۰۰ ميليون يورويي خود بوده است. از آن طرف BeIN از سال ۲۰۱۲، يعني يك سال پس از خريد PSG توسط QSI، هر فصل ۱۰۰ ميليون يورو براي حق پخش انحصاري بزرگترين بازي آخر هفته اين ليگ پرداخت ميكند. نقش خليفي در مذاكرات بسيار دشوار بوده و مدتهاست كه باعث ايجاد تنش شده است. تنشي كه در طول يك جلسه فوقالعاده در تابستان گذشته كه در آن شكايات متعددي مطرح شد، به اوج خود رسيد. جوزف اوغورليان، مالك باشگاه لنس، خليفي را به قلدري و در دست گرفتن جلسه متهم كرد و گفت: «فكر ميكنم شما بايد مفهومي را كه به وضوح به خاطر حضور همزمان شما در BeIN و PSG وجود دارد درك كنيد، مفهومي كه تضاد منافع ناميده ميشود.» ويدئويي از رفتار پرخاشگرانه خليفي در طول تماس تلفني در ماه فوريه توسط يكي از رسانهها منتشر شد و چهره بدي از مردي نشان داد كه سعي دارد خود را به عنوان يك ديپلمات جذاب معرفي كند. منابع نزديك به او تصوير بسيار متفاوتي را ترسيم ميكنند. ادعاي آنها اين است كه كليپهاي گزينشي توسط دشمنان او، عمدتا جان تكستور، مالك ليون و سهامدار كريستال پالاس، و اوغورليان، منتشر ميشود. نكته قابل توجه اين است كه آنها تنها دو تن از مالكان باشگاه در ليگ فرانسه بودند كه تابستان گذشته به قرارداد مشترك چهار ساله با دازن و BeIN رأي منفي دادند. خليفي در حالي از پاسخ دادن به اين موضوع كه آيا رييس شركتي كه ميخواهد خريد حق پخش را پيشنهاد بدهد طفره ميروند، طرفدارانش معتقدند كه BeIn، نميخواهد از موقعيت خود سوءاستفاده كند و اگر باشگاهها پيشنهادهای بهتري دريافت ميكردند، با خوشحالي از ليگ فرانسه خارج ميشود. يك منبع BeIN گفت: «ما حق پخش را نميخواستيم! اما قرارداد مدياپرو كه در سال 2018 منعقد شده بود به هم خورد و آمازون و كانال پلاس هم كنار كشيدند. تنها جايگزين، يك سرويس پخش مستقيم به مصرفكننده بود كه توسط Textor ارائه ميشد، اما اين هم خوب پيش نرفت، بنابراين ناصر با اكراه وارد عمل شد و به جوش خوردن معامله كمك كرد.» خليفي همچنين اختلافاتي با جياني اينفانتينو داشته است. آخرين مورد آن سال گذشته بود؛ جايي كه او از عدم پيشرفت در ثبت قراردادهاي تجاري و پخش براي جام باشگاههاي جهان تابستان امسال نااميد شده بود. فردي كه شاهد جدال شديد اين دو نفر در يك جلسه بود، گفت: «ناصر ناراضي بود و جياني را از همه چيز مطلع كرد. ناصر فكر ميكرد كه باشگاهها بايد اين مسابقات را اداره كنند، همان طور كه اكنون در يوفا عملا اين كار را انجام ميدهند، اما فيفا و جياني ميخواستند كنترل امور را در دست داشته باشند.» البته هيچ شكي در تعهد خليفي به جام باشگاههاي جهان وجود ندارد. اين جام با چنان شور و شوقي توسط ECA حمايت شد كه حالا باعث شده برخي از باشگاههاي سطح دو و سه از اينكه در اين برنامه نيستند غمگين شوند. اتحاديه فوتبال اروپا (ECA) در سال ۲۰۲۳ تفاهمنامه جديدي با فيفا امضا كرد كه از اين مسابقات و همين طور تقويم فعلي مسابقات بينالمللي حمايت ميكند. برخي از چهرهها اين سوال را مطرح ميكنند كه آيا اين به نفع اكثر اعضاي ECA است يا خير؟ و ميگويند كه اگر اين مساله به رأي گذاشته ميشد، تصويب نميشد. منتقدان خليفي معتقدند كه او سبك مديريتي استبدادي را به نمايش ميگذارد و ECA را به عنوان نهادي توصيف ميكنند كه به منافع باشگاههاي سطح يك اولويت ميدهد؛ و البته متحدان تصويري بازتر از او ترسيم ميكنند. خليفي قطع به يقين بدون رسوايي رخ داده در مورد سوپرليگ در سال ۲۰۲۱، چنين قدرتي پيدا نميكرد. خليفي ادعا ميكند كه هرگز نميخواسته زير پاي آندرهآ آنيلي در ECA را خالي كند و جاي او را بگيرد. اما پس از اينكه باشگاههاي شورشي موقتا ECA را ترك كردند نامزد ديگري در صحنه حضور نداشت. خليفي در اين برهه توانست خود را به عنوان گزينه ضد سوپرليگ معرفي كند، اگرچه آنيلي بعدا ادعا كرد كه همراه با خليفي در سال ۲۰۲۰ ايده مشابهي را مورد بحث قرار داده بودند. اگر پياسجي، تيم جوان و جذاب انريكه كه در بازي رفت مرحله نيمهنهايي ليگ قهرمانان در زمين آرسنال با يك گل به پيروزي دست پيدا كرد و حالا با قهرماني در اين رقابتها تنها دو 90 دقيقه فاصله دارد جام ليگ قهرمانان اروپا را در مونيخ بالاي سر ببرد، چه اتفاقي براي خليفي خواهد افتاد؟ او بارها از اينكه در فرانسه با منافع قطر و خودش خصومتورزي ميشود ابراز تاسف كرده است. اين موضوع زماني دوباره مطرح شد كه او در ماه فوريه به عنوان بخشي از يك پرونده پيچيده مربوط به آرنو لاگاردر كه يك تاجر است، تحت تحقيقات رسمي قرار گرفت. او هرگونه تخلفي را رد ميكند. خليفي اخيرا در مصاحبهاي با رسانههاي آلماني گفته است كه قطر «به طور پيوسته در حال واگذاري و سرمايهگذاري در محيطهاي دوستانهتر و منصفانهتر است.» برخي منابع گمان ميكنند كه خليفي براي رياست فيفا نقشههايي دارد، نقشي كه مطمئنا پيشرفت او را تكميل خواهد كرد. او به روياپردازي در مورد احتمال برگزاري فينال ليگ قهرمانان اروپا و شايد نيمهنهايي آن در ايالات متحده نيز معروف است. انجام چنين اقدام بحثبرانگيزي ولي همچنان اعتقادها بر اين است كه خليفي مشتاق بررسي برگزاري ليگهاي فرامرزي در اروپا است. چه چنين طرحهايي محقق شوند و چه نشوند، احتمال كمي وجود دارد كه نفوذ او كاهش يابد. اگر پاري سن ژرمن هفته بعد قدم نهايي به سمت فينال را بردارد و در بازي نهايي نيز جبران شكست خود مقابل بايرن مونيخ در سال ۲۰۲۰ را بكند، مهمترين پروژه خليفي بالاخره به واقعيت تبديل خواهد شد.