مخالفت شش كشور اروپايي
با «تغيير جمعيتي يا سرزميني در غزه»
محمود فاضلي
وزراي خارجه شش كشور اروپايي همچون «اسپانيا، ايسلند، ايرلند، لوكزامبورگ، نروژ و اسلووني» در بيانيه مشتركي با هرگونه «تغيير جمعيتي يا سرزميني در غزه» به شدت مخالف هستند و طرح اسراييل به منزله «تشديد جديد و خطرناك» درگيري‌ها در غزه خواهد بود. وزراي خارجه كشورهاي ياد شده هشدار دادند كه اين‌گونه طرح‌ها زمينه عبور از «خط قرمز ديگري را فراهم خواهد كرد» و «هر چشم‌اندازي براي راه‌حل دو دولتي» را به خطر مي‌اندازد. تشديد عمليات نظامي، «وضعيت فاجعه‌بار كنوني» غيرنظاميان فلسطيني را «وخيم‌تر كرده» و جان گروگان‌هاي نگهداري شده در غزه را به خطر مي‌اندازد. وزراي شش كشور اروپايي همچنين از اسراييل خواستند تا مانع ورود كمك‌هاي بشردوستانه براي غزه را كه منجر به كمبود غذا، سوخت و دارو شده و بر نگراني‌ها نسبت به قحطي و گرسنگي افزوده است، نشود. امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه در يك نشست خبري مشترك با فريدريش مرتس، صدراعظم جديد آلمان اظهار داشت: «وضعيت در غزه بحراني‌ترين وضعيتي است كه تاكنون ديده‌ايم. هرگز مردم تا اين حد از مراقبت‌هاي پزشكي محروم نشده‌اند، قادر به انتقال مجروحان نبوده‌اند و براي مدت طولاني از غذا، دارو و آب محروم نبوده‌اند. جابه‌جايي اجباري جمعيت از غزه غير قابل پذيرش است.»
كابينه اسراييل طرح گسترش عمليات نظامي و احتمال اشغال كامل غزه را تصويب كرده است. اين طرح كه با فراخوان ده‌ها هزار نيروي ذخيره ارتش همراه شده، شامل تصرف كامل غزه، حفظ مناطق اشغال شده، كوچ اجباري فلسطينيان به جنوب غزه و كنترل توزيع كمك‌هاي بشردوستانه با همكاري شركت‌هاي امنيتي خصوصي است. اين تصميم با موجي از نگراني‌هاي بين‌المللي مواجه شده و در شرايطي اتخاذ مي‌شود كه بيش از ۵۲ هزار نفر در غزه كشته و ورود كمك‌هاي انساني متوقف شده است.
اتحاديه اروپا از اسراييل خواسته است محاصره غزه را فورا لغو كند تا كمك‌هاي بشردوستانه به افراد نيازمند برسد. اتحاديه اروپا در بيانيه‌اي تاكيد كرده كه اسراييل به عنوان «قدرت اشغالگر» طبق قوانين بين‌المللي موظف است دسترسي كمك‌هاي بشردوستانه را تضمين كند. اين اتحاديه خواستار آتش‌بس و آزادي فوري گروگان‌ها شد و شيوه جديد تحويل كمك‌ها را كه به گفته اتحاديه اروپا «به بازيگران غيربشردوستانه و شركت‌هاي امنيتي خصوصي سپرده مي‌شود»، محكوم كرد. پس از انتقادات شديد كشورهاي اروپايي از ادامه محاصره شديد غزه و تشديد گرسنگي و اتمام انبارهاي مواد غذايي در غزه، وزيران خارجه اتحاديه اروپا قرار است در پايان ماه جاري طي يك جلسه رسمي در خصوص درخواست بازنگري در توافقنامه‌اي كه روابط تجاري اين اتحاديه با اسراييل را تنظيم مي‌كند، بحث و بررسي كنند. روابط تجاري اتحاديه اروپا و اسراييل طبق توافقنامه‌اي موسوم به «توافق همكاري» تنظيم مي‌شود.
برخي كشورهاي اروپايي از جمله هلند، به دليل نقض حقوقبشر توسط اسراييل، خواستار بررسي دوباره اين توافقنامه شده‌اند. هلند اعلام كرده كه قصد دارد تا زمان انجام اين بررسي‌ها، اين توافقنامه را مسدود كند. به اعتقاد «كاسپار ولدكمپ»، وزير امور خارجه هلند، نگراني‌هاي اين كشور نسبت به محاصره غزه و تشديد عمليات‌هاي جنگي اسراييل بهطور گسترده‌اي در ميان كشورهاي اروپايي به اشتراك گذاشته مي‌شود.
به گفته «تانيا فاجون»، وزير خارجه اسلووني، «جهان در آزمون انسانيت شكست خورده است و ما بايد جدي‌تر عمل كنيم، زيرا نقض آشكار قوانين بين‌المللي و حقوق بشري در جريان است.» «پائولو رانگل»، وزير خارجه پرتغال نيز بر اين باور است كه «از اوضاع تراژديك غزه نگرانيم و خواستار بازبيني در توافقنامه شراكت ميان اسراييل با اتحاديه اروپا هستيم.» «خوزه مانوئل آلبارس»، وزير خارجه اسپانيا نيز ضمن اعتقاد به اهميت بالا گرفتن صداي اروپا در برابر اقدامات اسراييل در غزه تاكيد دارد: «اتحاديه اروپا هرگز جابه‌جايي مردم غزه را نخواهد پذيرفت.»
اتحاديه اروپا در مورد نحوه پاسخ به اين بحران به شدت دچار اختلاف است. كشورهاي اتريش، آلمان و مجارستان از مواضع اسراييل حمايت كرده و كشورهاي ايرلند، اسپانيا و اسلووني به حمايت از فلسطيني‌ها پرداخته‌اند.
«هميش فالكونر»، معاون وزير خارجه انگليس در نشست مجلس عوام با ابراز نگراني شديد از طرح جديد كابينه امنيتي اسراييل براي گسترش عمليات نظامي در غزه مدعي شد: «هرگونه تلاش براي اشغال زمين يا تغيير بافت جمعيتي در اين منطقه «غيرقابل قبول» است و تنها راه پايان درگيري، آتش‌بس فوري و راه‌حل سياسي است. گزارش‌ها درباره احتمال اشغال كامل اين منطقه موجب «نگراني عميق» لندن شده است. ما به شدت با گسترش عمليات نظامي اسراييل مخالفيم. هرگونه اقدام براي اشغال سرزميني در غزه غيرقابل قبول است.
نبايد از قلمرو فلسطينيان كاسته يا در بافت جمعيتي آن تغييري داده شود.» وي همچنين خواستار برقراري فوري آتش‌بس، تسهيل ارسال كمك‌هاي انساني و حركت به سوي راه‌حلي سياسي شد و افزود كه ادامه درگيري، موجب تلفات بيشتر غيرنظاميان خواهد شد .وي با انتقاد از طرح اسراييل براي توزيع كمك‌هاي انساني از طريق شركت‌هاي خصوصي اعلام كرد كه اين روش از منظر سازمان ملل با اصول انساني سازگار نيست و اسراييل بايد شفاف‌سازي داشته باشد. يك‌سال پس از حمله به كاروان سازمان جهاني غذا كه منجر به كشته شدن سه تبعه انگليسي شد، لندن همچنان خواهان نتيجه‌گيري درباره تحقيقات اسراييل است. انگليس همچنان از تشكيلات خودگردان به عنوان تنها نهاد مشروع فلسطيني حمايت مي‌كند و به راه‌حل دو دولتي پايبند است. امريكا و اسراييل در حال بررسي طرحي هستند كه بر اساس آن، يك اداره موقت در نوار غزه به رهبري امريكا پس از پايان درگيري‌هاي جاري تشكيل شود. اين طرح كه هنوز در مراحل اوليه مذاكره قرار دارد، شامل ايجاد يك دولت انتقالي به سرپرستي يك مقام امريكايي خواهد بود كه وظيفه نظارت بر غزه را تا زمان خلع سلاح و تثبيت اوضاع اين منطقه بر عهده خواهد داشت. اين دولت موقت شامل حماس يا تشكيلات خودگردان فلسطين نخواهد بود، اما از تكنوكرات‌هاي فلسطيني استفاده خواهد كرد و امكان مشاركت كشورهاي ديگر نيز وجود دارد.