داور ايراني سوت آغاز جام جهاني باشگاهها را به صدا درآورد
عليرضا فغاني؛ افتخار جهاني، حسرت ملي
در بامداد يكشنبه، چشمان ميليون‌ها علاقه‌مند به فوتبال در سراسر جهان به ايالات‌متحده دوخته شد؛ جايي كه ديدار افتتاحيه رقابت‌هاي جام باشگاه‌هاي جهان ۲۰۲۵ بين تيم‌هاي اينترميامي امريكا و الاهلي مصر برگزار شد.
اين ديدار كه با تساوي بدون گل به پايان رسيد، يك نقطه عطف ويژه براي فوتبال آسيا و به ويژه براي فوتبال ايران داشت: قضاوت بي‌نقص اين بازي حساس برعهده عليرضا فغاني، داور بين‌المللي سابق ايران و نماينده فعلي استراليا بود. اين اتفاق، درخشش ديگري در كارنامه پربار فغاني محسوب مي‌شود و بار ديگر توانايي‌هاي بي‌بديل او را در بالاترين سطح فوتبال جهان به اثبات رساند.
از بازي بامداد يكشنبه تصاويري از خوش و بش فغاني با مسي و ساير ستاره‌هاي اينتر ميامي نظير سوارز و بوسكتس در شبكه‌هاي اجتماعي منتشر شد.
فغاني كه سال‌هاست به عنوان يكي از برترين داوران جهان شناخته مي‌شود و در رويدادهاي بزرگي چون جام جهاني، المپيك و فينال جام ملت‌هاي آسيا قضاوت كرده، با حضور در اين تورنمنت معتبر آن‌هم در ديدار افتتاحيه جايگاه خود را به عنوان يك داور نخبه بيش از پيش تثبيت كرد. قضاوت او در اين بازي، بدون حاشيه و با تسلط كامل بر جريان بازي، نشان از آمادگي جسماني و ذهني بالاي او داشت و بار ديگر تحسين كارشناسان داوري را برانگيخت.
اما اين افتخارآفريني فغاني، براي فوتبال ايران طعمي تلخ و شيرين دارد. شيرين از آن جهت كه يك ايراني در اوج قله داوري جهان مي‌درخشد و پرچم استعدادهاي اين مرز و بوم را بالا نگه مي‌دارد و تلخ از آن رو كه اين داور ارزشمند، ديگر با پرچم ايران در ميادين بين‌المللي ظاهر نمي‌شود. فغاني كه مدتي پيش از ايران رفته بود اما هنوز در ليست داوران بين‌المللي ايران حضور داشت به دليل آنچه «جوانگرايي» در داوري ايران خوانده شد از ليست داوران بين‌المللي كشور خارج شد و درنهايت وارد ليست داوران كشور استراليا شد.
تصميمي كه در آن مقطع، با انتقادات گسترده‌اي ازسوي جامعه داوري و كارشناسان فوتبال مواجه شد، چراكه فغاني در اوج دوران حرفه‌اي خود قرار داشت و مي‌توانست سال‌ها به عنوان نماينده شايسته ايران در رويدادهاي جهاني حضور يابد. اين تصميم كه ريشه در سوءمديريت و شايد فساد در برخي اركان فوتبال كشور داشت، توسط كسي گرفته شد كه امروز خود به دليل پرونده‌هاي متعدد فساد در فوتبال، از‌جمله در جامعه داوري، از سمت‌هاي خود بركنار شده و معلوم نيست در كجا به‌سر مي‌برد: همان خ. الف معروف!
فردي كه به اذعان بسياري، جامعه داوري كشورمان را به قهقرا كشاند و با تصميمات نادرست و اعمال نفوذ، نه تنها داوران باتجربه و توانمندي چون فغاني را كنار گذاشت، بلكه اعتماد عمومي به داوري داخلي را نيز ازبين برد. نتيجه اين رويكرد فاجعه‌بار، وضعيت بحراني فعلي داوري در ايران است. درحالي كه عليرضا فغاني به عنوان نماينده استراليا در مهم‌ترين رويدادهاي جهاني قضاوت مي‌كند و اعتبار بين‌المللي كسب مي‌كند، داوري داخلي ايران با مشكلات عديده‌اي دست و پنجه نرم مي‌كند؛ از اشتباهات پرتكرار و تاثيرگذار در نتايج بازي‌ها گرفته تا عدم اعتماد تيم‌ها و هواداران به تصميمات داوران. جامعه داوري ايران، كه روزگاري داوراني چون فغاني را به خود مي‌ديد، امروز نه تنها از داشتن نماينده‌اي در سطح اول جهان محروم است، بلكه حتي در داخل كشور نيز با بحران هويت و اعتبار دست و پنجه نرم مي‌كند.
بعد از ديدار افتتاحيه رسانه معتبر آرژانتيني Bolavip در گزارشي به رويارويي مجدد عليرضا فغاني و ليونل مسي پس از شش سال اشاره كرده و اين تقابل را بسيار جالب توجه دانست. اين رسانه نوشت: «عليرضا فغاني، داور باتجربه ايراني-استراليايي، پيش‌تر در جام جهاني روسيه ۲۰۱۸ ديدار آرژانتين مقابل فرانسه را قضاوت كرده بود؛ همان ديداري كه در آن مسي و ماسكرانو با شكست حذف شدند. حالا فغاني دوباره داور بازي ليونل شد و ماسكرانو از روي نيمكت اينترميامي نظاره‌گر بازي بود.»
بعد از اين بازي با اعلام مسوولان برگزاري مسابقات تيم داوري آسيايي هدايت ديدار ميان پالميراس برزيل و پورتو پرتغال در جام جهاني باشگاهها را نيز برعهده خواهد داشت؛ عليرضا فغاني داور ايراني به همراه كمك‌هاي استراليايي‌اش. در كنار فغاني، دو كمك‌داور استراليايي به نام‌هاي آنتون شچيتنين و اشلي بكهام نيز حضور دارند تا تركيب كامل تيم داوري آسيايي را تشكيل دهند. عمر العلي، داور اهل امارات نيز به عنوان داور چهارم اين مسابقه انتخاب شده تا نمايندگان قاره آسيا حضوري پررنگ در هفته اول اين رويداد داشته باشند؛ حضوري كه بيانگر افزايش اعتماد فيفا به سطح قضاوت در فوتبال آسياست.
درنهايت، درخشش عليرضا فغاني در جام باشگاه‌هاي جهان، يادآور اين نكته تلخ است كه چگونه تصميمات غلط و سوءمديريت افراد ناكارآمد، مي‌تواند سرمايه‌هاي ملي را از كشور دور كند و درحالي كه جهان از توانايي‌هاي فرزندان ايران بهره مي‌برد، كشور خودمان از داشتن آنها محروم بماند. فغاني، مصداق بارز اين جمله است؛ يك افتخار جهاني كه حسرتي بزرگ براي فوتبال ايران به همراه دارد.