روند مهاجرت اتباع اسراييل به يونان و قبرس
محمود فاضلي
تحقيقات مركز دانشگاهي «روپين» اسراييل كه در ماه فوريه انجام شد، روند‌هاي نگران‌كننده‌اي را در مهاجرت از اراضي اشغالي آشكار كرده است. از آغاز جنگ غزه در اكتبر ۲۰۲۳ تاكنون، حدود ۱۰ هزار صهيونيست به يونان مهاجرت كرده‌اند. بيشتر اين افراد در املاك اجاره‌اي بلندمدت يا كوتاه‌مدت زندگي مي‌كنند، در حالي كه برخي نيز در يونان ملك خريدهاند.بيشتر اسراييلي‌هاي مهاجر در يونان در شهر‌هاي بزرگ يونان مانند آتن و تسالونيكي ساكن شده‌اند و تعداد كمتري در منطقه «آتيكا» (حومه پايتخت) زندگي مي‌كنند. بر اساس اين مطالعه، دليل اصلي فرار اسراييلي‌ها به يونان «ترس از وضعيت جنگي» است. با اين حال، برخي از اين افراد نيز به موافق نبودن با سياست‌هاي كابينه فعلي اسراييل بهعنوان يكي از دلايل مهاجرت اشاره كرده‌اند. عوامل موثر شامل نزديكي يونان به اراضي اشغالي، آب و هواي مشابه، هزينه پايين‌تر زندگي در مقايسه با اروپاي غربي و استقبال از سياست‌هاي تمديد ويزا توسط مقامات يوناني است. نظرسنجيها نشان داد كه ۲۴ درصد از شهرك‌نشينان اسراييلي در نظر داشتند در سال ۲۰۲۴ سرزمين‌هاي اشغالي را ترك كنند، كه نسبت به ۱۸ درصد دو سال پيش افزايش يافته بود. ۳۱ درصد از مهاجران، نگراني‌هاي امنيتي را دليل مهاجرت خود عنوان كردند. افزايش مهاجرت ساكنان سرزمين‌هاي اشغالي در پي استمرار جنگ و بي‌ثباتي، مي‌تواند نشان‌دهنده افزايش شكاف‌هاي اجتماعي و بي‌اعتمادي عمومي نسبت به مديريت كابينه تل‌آويو در حوزه‌هاي امنيتي و سياسي باشد.بر اساس داده‌هاي منتشر شده از سوي وزارت مهاجرت يونان، در سال ۲۰۲۴، حدود ۹۲۰۰ «ويزاي طلايي» صادر شده است؛ اين ويزا در ازاي سرمايه‌گذاري در بخش املاك اعطا مي‌شود. بيشترين تعداد اين ويزاها ابتدا به شهروندان تركيه، سپس اسراييل و بعد چين اعطا شده است. در حال حاضر نيز حدود ۵۰ هزار درخواست ديگر براي دريافت «ويزاي طلايي» در دست بررسي قرار دارد كه هنوز تأييد نشده‌اند. يك مطالعه جديد در مركز آكادميك «روبين» در فوريه گذشته، اطلاعات نگران‌كننده‌اي درباره روند مهاجرت از اسراييل منتشر كرده است. حضور هزاران اسراييلي در خاك يونان در حالي است كه افكار عمومي مردم يونان و احزاب سياسي اين كشور با سياست‌هاي حمايتي دولت محافظهكار يونان از اسراييل شديدا انتقاد مي‌كنند. چندي پيش حزب كمونيست يونان بهعنوان يك حزب مترقي و ضد امريكايي بارها مواضع مثبت و عدالتخواهانهاي در موضوعات خاورميانه و بهويژه فلسطين اتخاذ كرد و فرود هواپيماي نتانياهو را تهديدي براي يونان دانست و اين پرسش را مطرح كرد كه آيا دولت از خطري كه مردم را در معرض آن قرار داده آگاه است؟ دولت يونان آن‌چنان به طرح‌هاي امريكا و اسراييل وابسته است كه هيچ چيز برايشان اهميت ندارد. به باور حزب كمونيست، نسل‌كشي مردم فلسطين ادامه دارد، اسراييل هيچ كريدوري براي كمك‌هاي بشردوستانه باقي نگذاشته و «زنگ خطر» قحطي در غزه به صدا درآمده است. كمترين كاري كه دولت يونان بايد انجام دهد، محكوم كردن اقدام تروريستي فوق و البته قطع تمام همكاري‌هاي نظامي با اسراييل است. هر موضع ديگري بهمعناي همدستي در جنايات اوست. اين حزب از دولت راستگراي يونان خواسته بود تا هرگونه همكاري نظامي با اسراييل را متوقف كرده و بهعنوان عضو غير دايم شوراي امنيت، ابتكاراتي جهت بازگشايي تمامي كريدورهاي بشردوستانه بهسمت غزه و فلسطين به اجرا گذاشته تا فلسطينيان بتوانند به غذا، آب، دارو و پزشك دسترسي پيدا كنند. تحقيقات صورت گرفته حاكي از آن است كه تعداد مشابهي از اسراييلي‌ها نيز به قبرس مهاجرت كرده‌اند. فرار گسترده يهوديان به قبرس در نتيجه حملات موشكي مقاومت به رژيم اسراييل نگراني جدي در اين كشور درباره خريد زمين و ايجاد مدارس يهودي توسط اسراييلي‌ها ايجاد كرده و افكار عمومي از تبديل قبرس به حيات خلوت اسراييل ناراضي هستند. بيشك نزديكترين و امنترين مقصد براي شهرك‌نشينان يهودي جزيره قبرس است كه رهبران آن روابط حسنهاي با اسراييل دارند و در مقايسه با اردن و مصر از نظر اجتماعي مكان امنتري براي اتباع اسراييل است. آمارها نشان مي‌دهد كه تقريبا 2500 اسراييلي بهطور دايم در قبرس اقامت دارند، در حالي كه برآوردهاي غيررسمي تعداد واقعي را بين 12 الي 15 هزار نفر نشان مي‌دهد. تعداد زيادي از آنها از گذرنامه‌هاي اروپايي استفاده مي‌كنند. مردم قبرس جنوبي بهشدت نسبت به حضور يهوديان و خريد زمين توسط آنها نگران بوده و اين مساله به موضوع اصلي گفتمان سياسي و رسانه‌اي اين كشور تبديل شده است. لفاظي‌هاي تحريك‌آميز عليه اسراييلي‌ها در قبرس نيز رو به افزايش است. آقاي «استفانوس استفانو» دبيركل حزب چپگراي آكل (مهمترين حزب اپوزيسيون و دومين حزب بزرگ قبرس) با اشاره به اينكه كه اسراييلي‌ها بدون نظارت لازم در حال خريد زمين در قبرس هستند، تاكيد كرده است «كشور ما از ما گرفته مي‌شود و اسراييل ما را اشغال ميكند. ما شاهد توسعه اين پديده هستيم. اسراييلي‌ها در حال ساخت مدارس و كنيسه هستند. ما شاهد خريد سازمان يافته مراكز اقتصادي و زمينهاي وسيع در قبرس توسط اسراييلي‌ها هستيم. اظهارات ما ناشي از بيگانه‌هراسي نيست، بلكه نگراني واقعي در مورد حاكميت ملي است. اسراييل در حال آماده‌سازي يك «حيات خلوت» در قبرس است كه بايد زنگ خطري براي ما باشد.