چرا رئال مادريد مي‌خواهد تغييرات بزرگي در مدل مالكيت خود ايجاد كند؟
انقلاب در بزرگ‌ترين باشگاه جهان
رييس باشگاه رئال مادريد، فلورنتينو پرز، اعلام كرده است كه به‌زودي اعضاي باشگاه براي رأي‌گيري درباره تغييراتي فراخوانده خواهند شد كه به سرمايه‌گذاران خارجي اجازه مي‌دهد براي اولين‌بار سهامي از باشگاه را خريداري كنند.
اعضاي «سوسيو» باشگاه از زمان تأسيس آن در سال ۱۹۰۲ صاحب مادريد بوده‌اند و پرز مدت‌ها اين مدل را يكي از بزرگ‌ترين نقاط قوت باشگاه دانسته و با صداي بلند از آن دفاع كرده است. اما او براي اولين‌بار سال گذشته در مجمع عمومي سالانه، امكان برگزاري يك «همه‌پرسي» درباره تغيير ساختار مالكيت را مطرح كرد. در رويداد امسال كه روز يكشنبه برگزار شد، او طرحي ارايه كرد تا اساسنامه باشگاه به‌گونه‌اي تغيير يابد كه «يك سهام‌دار يا سهام‌داران اقليت» بتوانند وارد يك شركت فرعي جديد شوند؛ شركتي كه در كنار ۹۸،۲۷۲ عضو سوسيو قرار خواهد گرفت. او گفت اين اقدام براي «حفاظت از باشگاه در برابر حملات بيروني و داخلي» لازم است. جزييات بيشتري ارايه نشد. پرز تنها گفت: «در مجمع فوق‌العاده‌اي كه به‌زودي تشكيل مي‌شود، مي‌توانيم توضيحات بيشتري ارايه كنيم» ؛ هرچند هنوز تاريخي براي آن تعيين نشده است.
مدل مالكيت رئال مادريد چيست؟
تمام باشگاه‌هاي ورزشي اسپانيا تا اوايل دهه ۱۹۹۰ تحت مالكيت اعضا بودند، تا اينكه دولت اسپانيا اعلام كرد تيم‌هاي حرفه‌اي بايد به نوعي شركت خصوصي ويژه تبديل شوند كه «Sociedades Anónimas Deportivas» يا به اختصار SAD نام دارد. رئال مادريد در كنار بارسلونا، اتلتيك بيلبائو و اوساسونا از اين قانون مستثنا شدند و توانستند مدل عضويتي خود را حفظ كنند. اين چهار باشگاه به اين وضعيت خود افتخار مي‌كنند، وضعيتي كه شامل فرآيندهاي دموكراتيك مانند رأي اعضا براي انتخاب رييس باشگاه، تصويب يا رد حساب‌هاي سالانه، و اعمال يا جلوگيري از تغيير اساسنامه در مجمع‌هاي سالانه است. هواداران ساير تيم‌ها معمولا چنين سطحي از كنترل را بر باشگاه خود ندارند. پرز در مجمع سالانه ۲۰۱۶ گفته بود: «رئال مادريد صاحب ندارد؛ تنها متعلق به سوسيوهاست و آنها مسير باشگاه را تعيين مي‌كنند.» اين حرف از نظر احساسي درست است، اما از نظر حقوقي اعضا هيچ حق مالكيت فردي بر باشگاه يا دارايي‌هاي آن ندارند. براي مثال، رئال مادريد در شكل فعلي خود قابل فروش نيست، و اعضا از افزايش ارزش دارايي‌هاي باشگاه (مثل استاديوم يا زمين تمرين) سود مالي نمي‌برند. همچنين اعضا در برابر بدهي‌هاي باشگاه مسووليتي ندارند.
چرا آنها مي‌خواهند تغيير ايجاد كنند؟
پرز بارها گفته است كه مدل سنتي در برخي زمينه‌ها، به‌ويژه در رقابت نقل‌وانتقالات با باشگاه‌هايي كه مالكاني ثروتمند يا صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري دولتي دارند، باشگاه را محدود مي‌كند. با اين حال، او در نشست روز يكشنبه هيچ اشاره‌اي به ضعف مالي نكرد و حتي افتخار كرد كه باشگاه «قوي‌ترين» وضعيت مالي را در فوتبال جهان دارد. رئال مادريد تنها باشگاهي است كه طبق گزارش Deloitte درآمدي بيش از يك ميليارد يورو در فصل ۲۴-۲۰۲۳ داشته است. پرز گفت براي ادامه مبارزه‌هاي سياسي مهم- مانند شكايت عليه يوفا درباره سدكردن پروژه سوپرليگ-بايد همين قدرت مالي حفظ شود. او همچنين در سال‌هاي اخير خطاب به خاوير تباس، رييس لاليگا، از تلاش‌هايي براي «تصاحب» بخشي از درآمد مادريد انتقاد كرده است. منابع آگاه گفته‌اند يكي ديگر از انگيزه‌ها، تلاش پرز براي تضمين آينده مالي باشگاه پس از دوران رياست خودش است. پرز ۷۸ سال دارد و گفته است تغييرات پيشنهادي مي‌تواند باشگاه را در برابر مديران يا روساي آينده‌اي كه ناكارآمد يا بي‌پروا باشند محافظت كند.
چه چيزي روز يكشنبه اعلام شد؟
پرز در ۹۰ دقيقه نخست سخنراني‌اش، بيشتر به انتقاد از دشمنان فرضي خود در دنياي فوتبال پرداخت- از تباس و يوفا گرفته تا داوران اسپانيايي و بارسلونا. و چندين بار تشويق شد. پس از اينكه حساب‌هاي سال گذشته و بودجه فصل جديد با اكثريت قاطع تصويب شد، او بازگشت و گفت: «مي‌خواهيم ساختار تاريخي‌مان را با الزامات آينده سازگار كنيم.» او گفت نتيجه بررسي‌هاي چندماهه روشن است: باشگاه عضو- محور باقي مي‌ماند اما يك شركت فرعي ايجاد خواهد شد كه در آن سوسيوها كنترل را حفظ مي‌كنند، ولي يك سهام‌دار اقليت با حدود ۵ درصد وارد خواهد شد. در اين طرح، هر سوسيو يك سهم در اين شركت فرعي دريافت مي‌كند؛ شركتي كه مالك قانوني دارايي‌هاي باشگاه خواهد بود. پرز گفت مزيت مهم اين ساختار جديد اين است كه به اعضا چيزي با ارزش مالي «ملموس» مي‌دهد. او گفت: «سوسيو بودن در رئال مادريد فقط ارزش عاطفي نخواهد داشت، بلكه ارزش اقتصادي هم خواهد داشت.» قسمت مهم ديگر طرح، تثبيت دايمي تعداد اعضا در سطح فعلي (۹۸،۲۷۲ نفر) است. سياستي كه پرز در سال ۲۰۰۹ ايجاد كرد- محدود كردن ورود اعضاي جديد به فرزندان و نوه‌هاي اعضاي فعلي- ادامه خواهد يافت. منابع مطلع گفته‌اند كه مدل جديد ممكن است به سرمايه‌گذار اجازه دهد سهمي از درآمد سالانه باشگاه دريافت كند، اما بدون حق رأي. در مقابل، سوسيوها حق انتخاب رييس و كنترل اساسنامه را حفظ مي‌كنند، اما سود مالي دريافت نمي‌كنند. پرز گفت هيچ سوسيو نمي‌تواند بيش از يك سهم داشته باشد تا كسي نتواند قدرت را با خريد سهم از ديگران انباشته كند. با اين حال، ممكن است يك سوسيو بتواند سهمش را به عضو خانواده يك سوسيو ديگر بفروشد. ارزش اين سهم بر اساس قيمتي تعيين مي‌شود كه سرمايه‌گذار خارجي براي سهم خود مي‌پردازد.
چه مدل‌هاي ديگري بررسي شده بود؟
چندين منبع گفته‌اند مديران مادريد مدل‌هاي مختلفي را بررسي كرده‌اند تا سرمايه‌گذاري خارجي امكان‌پذير باشد اما ساختار مديريتي حفظ شود. مشاوران نزديك پرز در شركت مالي Key Capital Partners و وكلاي Clifford Chance نقش مهمي داشتند. اجراي اين مدل‌ها مطابق قوانين تجاري و مالياتي اسپانيا بسيار پيچيده بوده است. همچنين، حساسيت موضوع باعث مي‌شد هيچ‌كس نمي‌خواست متهم به خيانت به سنت‌ها يا حقوق اعضا شود. يكي از مدل‌هايي كه بررسي شده بود، مشابه قانون «1+50» در بوندس‌ليگا بود، اما طبق قوانين اسپانيا اجراي آن بسيار دشوار تشخيص داده شد.
چرا مانند بيشتر باشگاه‌ها به SAD تبديل نشدند؟
در اسپانيا اگر باشگاهي به SAD تبديل شود، اعضاي فعلي به‌طور خودكار سهم دريافت نمي‌كنند. آنها فقط حق دارند سهام را با قيمتي ثابت كه يك كميسيون تعيين مي‌كند خريداري كنند. نتيجه اين روند براي باشگاه‌هايي كه در دهه ۹۰ اين مسير را رفتند، متفاوت بوده است: برخي مثل ويارئال و بتيس به ثبات رسيدند، برخي مثل سويا دچار نزاع بين سهام‌داران شده‌اند، و برخي مثل والنسيا و مالاگا اكنون مالكان خارجي بسيار نامحبوبي دارند. پرز هميشه گفته است كه هرگز نمي‌خواهد شخص يا نهادي بيروني كنترل رئال مادريد را در دست بگيرد. او روز يكشنبه گفت باشگاه حق خريد دوباره سهام را حفظ خواهد كرد.
اكنون چه اتفاقي رخ مي‌دهد؟
پرز گفت: «ما يك مجمع فوق‌العاده برگزار خواهيم كرد تا حمايت لازم را براي برگزاري همه‌پرسي كسب كنيم و بتوانيم همه اعضا را وارد تصميم‌گيري كنيم.» اين مطابق اساسنامه باشگاه است: مجمع‌هاي عادي تنها درباره حساب‌هاي باشگاه رأي مي‌دهند، و تغييرات ساختاري نياز به مجمع فوق‌العاده دارند. طبق ماده ۵۸ اساسنامه، هرگونه «تغيير ساختار، ادغام يا انحلال» نيازمند رأي اكثريت مطلق اعضاي واجدشرايط در يك همه‌پرسي است. هنوز تاريخي براي مجمع فوق‌العاده تعيين نشده است. در آن جلسه، سوسيوهاي كمپروميساريو رأي خواهند داد. در مجمع يكشنبه، ۱،۷۴۴ نفر رأي دادند- ۸۶۸ نفر حضوري، ۸۷۶ نفر آنلاين- و 99 درصد موافق بودند. اگر اكثريت موافق همه‌پرسي باشند، آنگاه كل ۹۸،۲۷۲ عضو بالاي ۱۸سال حق رأي خواهند داشت. كارشناسان حقوقي گفته‌اند از نظر حقوقي شايد پرز مجبور نباشد همه‌پرسي برگزار كند، اما انجام آن مشروعيت بيشتري به طرح مي‌دهد.
سرمايه‌گذاران احتمالي چه كساني هستند؟
منابع صنعتي گفته‌اند با توجه به اعتبار و ثروت رئال مادريد، «صفي طولاني» از شركت‌هاي مالي و افراد ثروتمند علاقه‌مند به خريد سهم در شركت فرعي جديد وجود خواهد داشت. منابع مي‌گويند بعيد است شركاي مالي فعلي مانند Sixth Street كه بخشي از تأمين مالي ۱.۸ ميليارد يورويي بازسازي برنابئو را انجام داده است، به دنبال مالكيت باشند. همچنين گفته شده ساختار جديد روي شركت جداگانه‌اي كه براي مديريت فعاليت‌هاي غير فوتبالي در برنابئو ايجاد شده- از كنسرت‌هاي تيلور سويفت تا بازي‌هاي NFL و رويدادهاي شركتي- تأثيري نخواهد گذاشت.