همكاري معدني اسلام‌آباد و واشنگتن در سايه رقابت با چين
پيوند اقتصادي با اسلام‌آباد؛ بخشي از يك رقابت بزرگ‌تر- «دان» روزنامه مطرح و محلي پاكستان، در تحليلي به اين نكته اشاره كرده كه ابتكار CMF نه‌تنها اقتصادي، بلكه پاسخي مستقيم به «چالش ساختاري» ناشي از سيطره چين بر منابع خام جهان است. به گفته استرير، چين با بهره‌گيري از يارانه‌هاي دولتي، يكپارچگي عمودي زنجيره‌ها و شاخص‌هاي زيست‌محيطي سهلگيرانه، توانسته بازار جهاني مواد معدني را قبضه كند. در مقابل امريكا با محدوديت‌هايي همچون هزينه‌هاي بالاي توليد و ريسك نامطمئن سرمايه‌گذاري مواجه است. بنابراين تلاش براي جذب شريكاني مانند پاكستان، بخشي از راهبرد گسترده‌تر واشنگتن براي «بازطراحي ژئواقتصادي» خود در آسياي جنوبي و آسياي مركزي تلقي مي‌شود؛ مناطقي كه چين نيز در قالب ابتكار «كمربند و جاده» و سرمايه‌گذاري در معادن پاكستان، از جمله طرح‌هاي مرتبط با طرح CPEC حضور فعال دارد.
اسلام‌آباد چه مي‌خواهد؟- واقعيت اين است كه اسلام‌آباد به دنبال بازسازي اقتصاد و تقويت اعتماد سرمايه‌گذاران بين‌المللي است. وزير دارايي پاكستان در اين ديدار بر وجود مشروعيت اصلاحات ساختاري، انضباط مالي و چشم‌انداز مثبت رشد تاكيد كرده و گفته است كه يك «سياست قدرتمند مواد معدني» مي‌تواند زمينه‌ساز رشد صادرات‌محور و ثبات اقتصادي بلندمدت باشد. در شرايطي كه پاكستان همچنان با بحران بدهي و كمبود منابع ارزي دست‌وپنجه نرم مي‌كند، چنين همكاري‌هايي مي‌تواند فرصت تازه‌اي براي ورود سرمايه‌گذاري خارجي باشد.
آينده همكاري‌ها: فرصت‌ها و محدوديت‌ها- به‌رغم تعهد دو طرف به ادامه همكاري، چالش‌هاي مهمي پيش‌رو است. فقدان قطعيت در قيمت‌هاي جهاني مواد معدني، خطر سياسي داخلي پاكستان و رقابت شديد چين در بازارهاي معدني، همگي عواملي هستند كه مي‌تواند بر سرعت تصميم‌گيري شركت‌هاي امريكايي تاثير بگذارد. از سوي ديگر، نزديك شدن واشنگتن و اسلام‌آباد در حوزه‌هاي حساس معدني ممكن است واكنش‌هايي در پكن ايجاد كند؛ زيرا پاكستان عملا يكي از محورهاي كليدي ابتكار كمربند و جاده چين بوده و بسياري از طرح‌هاي معدني و زيرساختي آن، با سرمايه‌گذاري چين تعريف شده‌اند.
جمع‌بندي - ديدار اخير مقام‌هاي امريكايي و پاكستاني نشان مي‌دهد كه همكاري در بخش مواد معدني به يكي از محورهاي جديد در روابط دو كشور تبديل شده است؛ محوري كه در چارچوب رقابت گسترده‌تر امريكا و چين معنا پيدا مي‌كند. پاكستان نيز در تلاش است با بهره‌گيري از اين رقابت، منابع مالي و فناوري مورد نياز براي نوسازي بخش معدن و تقويت رشد اقتصادي خود را جذب كند. در مجموع، معادن پاكستان ممكن است در آينده به يكي از ميدان‌هاي مهم رقابت ژئواقتصادي ميان واشنگتن و پكن تبديل شود. رقابتي كه به نظر مي‌رسد پيامدهاي آن فراتر از اقتصاد و در حوزه سياست منطقه‌اي و امنيت انرژي نيز قابل مشاهده خواهد بود. (پايان)
تحليلگر ارشد مسائل آسياي جنوبي و مركزي