دولت سعودي، امتحانش را بد پس داد
احمد پورنجاتي
برگزاري مراسم حج، با توجه به افزوني هرساله حضور زايران از كشورهاي مختلف اسلامي‌و ضرورت برنامه‌ريزي‌ها و پيش بيني‌هاي لازم براي انجام مطلوب چنين مراسمي، مستلزم اين است كه دولت ميزبان، چه در شرايط كنوني كه عربستان سعودي است و چه در شرايط ديگر، با استفاده از تجربه‌ها و نمونه‌هاي مكرري كه از حوادث سال‌هاي گذشته، بارها پيش آمده، تمهيداتي را فراهم كند كه احتمال حوادث غيرمترقبه و خارج از پيش‌بيني هم، حتي كاهش پيدا كند و به صفر برسد. در حالي كه متاسفانه ما شاهد هستيم در حج امسال، دو حادثه بسيار پر آسيب از نظر جاني كه كشته و مجروح شدن پي در پي زايران از كشورهاي مختلف را به دنبال داشت و در يك مورد كه قضيه سقوط جرثقيل بود كه البته گفته شد عامل آب و هوايي و توفاني باعث فروريختنش شده، به نظر مي‌رسد حكايت از عدم پيش بيني‌هاي احتياطي لازم بوده كه گمان نمي‌كنم خود دولت سعودي هم در آن مورد هيچ توجيهي جز بي‌توجهي و سهل‌انگاري داشته باشد. هرچند موضوع را احاله بدهد و توپ را به زمين مجري پروژه‌هاي طرح توسعه حرمين، يعني شركت بن‌لادن بفرستد، به هر حال مسووليت اصلي، با دولت ميزبان است.
نكته دوم در مورد قضيه منا، اين است كه گرچه در سال‌هاي گذشته، اقدامات به نسبه خوبي براي تعريض و گسترش فضاي منطقه‌اي كه به جمرات مي‌رسد، شده، اما به نظر من، مهم‌ترين عامل و اشكالي كه چه در گذشته در حوادث مشابه و چه امسال، در اين قضيه دخالت داشته، نبودن يك برنامه‌ريزي و مديريت علمي و همه‌جانبه براي حضور تدريجي زايران در آن نقطه و در واقع نوعي وانهادگي موضوع به خود زايران است. يعني تا جايي كه بنده در سال‌هاي گذشته هم شاهد بودم، انگار از يك منطقه‌اي به بعد، مقامات مسوول عربستان، منطقه منا و فعاليت‌هاي گوناگوني كه به واسطه آن، حجاج در آن محدوده زماني كوتاه، در آن مكان حضور دارند را به حال خود رها مي‌كنند و حتي پيش‌بيني‌هاي لازم براي واكنش سريع نسبت به حوادث به حد لازم و كافي، انجام نمي‌شود.
ادامه در صفحه 3