انتخابات اسفند، الكترونيكي يا سنتي؟

ناهيد مولوي / در حالي كه تنها دو ماه ديگر تا ثبت نام كانديداهاي انتخابات مجلس شوراي اسلامي باقي مانده است، ماجراي انتخابات الكترونيك تبديل به يك چالش بزرگ ميان شوراي نگهبان و وزارت كشور شده است. در حالي كه يك سوي ماجرا كار را تمام شده مي‌داند طرف ديگر اما همچنان از ابهام در اين موضوع سخن مي‌گويد. همين دو روز پيش بود كه حسينعلي اميري خبر از تاييد تجهيزات فني انتخابات الكترونيك توسط شوراي نگهبان داد و در گفت‌وگو با «اعتماد» تاكيد كرد كه انتخابات هر دو مجلس خبرگان و شوراي اسلامي در 9 كلانشهر به صورت الكترونيك برگزار خواهد شد و در فاز بعدي وزارت كشور اعلام خواهد كرد كه در انتخابات آتي در چند حوزه ما شاهد برگزاري انتخابات الكترونيك خواهيم بود، معاون اجرايي و امور انتخابات شوراي نگهبان اما حرف ديگري مي‌زند. سيامك ره‌پيك مي‌گويد هنوز وزارت كشور پيشنهادي مبني بر برگزاري انتخابات الكترونيك در 9 كلانشهر را به شوراي نگهبان نداده است. به نظر مي‌رسد داستان انتخابات الكترونيك همچنان كش‌دار خواهد بود و پيران و كهنه‌كاران سياست در شوراي نگهبان به اين راحتي‌ها دست‌كم تا زماني كه از امنيت اين تجهيزات اطمينان پيدا نكنند اجازه نخواهند داد تا سيستم انتخاباتي در ايران به سوي مدرن شدن پيش رود، به ويژه كه رييس مجلس خبرگان هم مخالفت خود را با اين مساله بيان كرده بود اگرچه قائم مقام وزير كشور به «اعتماد» گفته بود در جلساتي كه با آيت‌الله يزدي داشته‌اند تمام ابهامات او در اين مساله حل شده است و حالا او يكي از مدافعين برگزاري انتخابات الكترونيك است. با همه اين حرف‌ها ظاهر امر نشان از اين دارد كه شوراي نگهبان همچنان بر مدار مخالفت با اين موضوع مي‌چرخد و با توجه به اينكه پنج ماه بيشتر تا انتخابات باقي نمانده بعيد است وزارت كشور بتواند در اين فرصت باقي مانده رضايت شوراي نگهبان را جلب كند و به اين آرزوي رحماني فضلي جامه عمل بپوشاند و سيستم سنتي راي‌گيري در ايران به سمت مدرن شدن سوق دهد. به گزارش تسنيم، ره‌پيك با اشاره به برنامه‌ريزي‌هاي لازم براي برگزاري انتخابات الكترونيك، گفت: قالب و شكل دستگاه براي برگزاري انتخابات الكترونيك در شوراي نگهبان مورد بحث و بررسي قرار گرفت و نظرات اين شورا در مجموع، طي نامه‌اي به وزارت كشور ارسال شد. وي به جزييات نامه شوراي نگهبان به وزارت كشور اشاره كرد و افزود: براساس اين نامه اعلام كرديم كه اگر اين دستگاه در مراحل بعدي در تامين نرم‌افزار، امنيت و ساير شرايطي كه بحث شده، تست‌ها و آزمايشاتش موفق و تاييد شود، استفاده از آن به عنوان نمونه، صرف نظر از اينكه چه‌تعدادي از اين دستگاه مي‌خواهد استفاده شود يا كدام حوزه باشد، اگر تمام مراحلش طي شد، به‌كارگيري آن مانعي ندارد. معاون اجرايي و امور انتخابات شوراي نگهبان با بيان اينكه اين شورا هنوز درباره به‌كارگيري صندوق‌هاي الكترونيك انتخابات هيچ تصميمي نگرفته‌ است، گفت: تصميم‌گيري در مورد شعب، حوزه‌ها و تعداد آن، منوط به پيشنهاد وزارت كشور است ولي آنها هنوز پيشنهادي به شوراي نگهبان ارايه نداده‌اند و بايد پيشنهاد بدهند، اما اين پيشنهادات بايد در حدود اعتبارات، نيروي انساني متخصص، وضعيت جغرافيايي و جمعيتي و همه مسائلي كه ممكن است در روند انتخابات تاثير بگذارد، باشد. ره‌پيك همچنين تصريح كرد: پس از اينكه وزارت كشور درباره تعداد و نحوه به‌كارگيري صندوق‌هاي الكترونيك انتخابات پيشنهاد كرد، ما اعلام نظر مي‌كنيم؛ به عنوان مثال ممكن است يك يا دو حوزه انتخابيه يا 100 يا حتي هزار شعبه اخذ رأي براي برگزاري انتخابات الكترونيك پيشنهاد شود، اينها هنوز معلوم نيست و وزارت كشور بايد پيشنهاد كند و در مرحله بعدي در شوراي نگهبان بررسي شود؛ ما بايد اين نكته را بررسي كنيم و ببينيم كه در برگزاري انتخابات الكترونيك، مشكل مشاركت، امنيتي و فني پيش نيايد؛ اينكه برگزاري انتخابات الكترونيك در چه‌حدي امكان‌پذير و حدود آن چقدر است، در مرحله بعدي بررسي مي‌شود. وي با تاكيد بر اينكه پيشنهادي براي برگزاري انتخابات در 9 كلانشهر كشور به‌صورت الكترونيك به شوراي نگهبان ارايه نشده است، تصريح كرد: اينها صحبت‌هاي رسانه‌اي است. معاون اجرايي و امور انتخابات شوراي نگهبان در ادامه اظهار داشت: اگر پيشنهادي براي برگزاري انتخابات به‌صورت الكترونيك در تعدادي از حوزه‌هاي انتخابيه به شوراي نگهبان ارايه شود، ما آن را با توجه به فرصت كمي كه داريم، در هر ميزاني كه انتخابات الكترونيك با امنيت، مشاركت و همه عواملي كه براي برگزاري آن مناسب است، بررسي و درباره تاييد و تضمين و بحث‌هاي كارشناسي پيشنهاد، اعلام نظر خواهيم كرد، بنابراين در حال حاضر ما در مورد 9 حوزه يا يك حوزه نظري نداريم.

مقيمي از دليل عدم پيشنهاد وزارت كشور

به شوراي نگهبان مي‌گويد

رييس ستاد انتخابات كشور درباره اينكه چرا تاكنون وزارت كشور پيشنهاد برگزاري انتخابات الكترونيك را در 9 كلانشهر به شوراي نگهبان نداده است، گفت: پس از تاييد نهايي دستگاه‌هاي الكترونيكي انتخابات، وزارت كشور پيشنهادات خود را مبني بر مراكز استان‌هايي كه قرار است در آنجا انتخابات تمام‌الكترونيكي برگزار شود به شوراي نگهبان ارايه خواهد كرد. به گزارش فارس، محمد‌حسين مقيمي با بيان اينكه نمونه‌اي از دستگاه‌هاي انتخابات الكترونيكي را براي بررسي و در دو بخش سخت‌افزار و نرم‌افزار به شوراي نگهبان ارسال كرده‌ايم، گفت: پس از برگزاري جلسات مشترك بين كارشناسان وزارت كشور و شوراي نگهبان در نهايت بخش سخت‌افزاري دستگاه‌هاي الكترونيكي انتخابات مورد تاييد قرار گرفت. وي افزود: هم‌اكنون در مرحله بررسي بخش نرم‌افزار دستگاه الكترونيكي هستيم كه كارشناسان دو‌طرف در حال انجام اين كار هستند تا بتوانيم در نهايت به تصميم مشتركي در اين خصوص برسيم. رييس ستاد انتخابات كشور تاكيد كرد: مراكز استان‌هاي پيش‌بيني شده براي برگزاري انتخابات الكترونيكي به شوراي نگهبان پيشنهاد نشده به دليل اينكه بررسي بخش نرم‌افزارهاي دستگاه‌هاي الكترونيكي همچنان باقي ‌مانده است. مقيمي خاطرنشان كرد: بنابراين پس از تاييد نهايي دستگاه‌هاي الكترونيكي انتخابات، وزارت كشور پيشنهادات خود را مبني بر مراكز استان‌هايي كه قرار است در آنجا انتخابات تمام‌الكترونيكي برگزار شود به شوراي نگهبان ارايه خواهد كرد. وي گفت: بر همين اساس تعداد شعب اخذ راي الكترونيكي هم پس از اتمام مراحل بررسي دستگاه‌هاي الكترونيكي تعيين و به شوراي نگهبان اعلام مي‌شود.

ره‌پيك در صورتي مساله برگزاري انتخابات الكترونيك در 9 كلانشهر را صحبت‌هاي رسانه‌ها مي‌خواند كه حسينعلي اميري بارها بر اين موضوع تاكيد كرده است. با وجود اينكه مسوولان وزارت كشور اصرار دارند كه موضوع را از سوي شوراي نگهبان حل شده جلوه بدهند اما به نظر مي‌رسد شوراي نگهبان به اين راحتي‌ها تن به الكترونيك كردن انتخابات ندهد حتي اگر قرار باشد اين انتخابات تنها در 9 كلانشهر و در برخي حوزه‌هاي خاص صورت گيرد. حال بايد منتظر بود و ديد آيا وزارت كشور مي‌تواند شوراي نگهبان را راضي كند تا اسفندماه پيش رو نخستين تجربه انتخابات الكترونيك را در ايران رقم بزند يا اينكه ظرفيت‌هاي خود را براي انتخابات رياست‌جمهوري سال 96 نگه خواهد داشت.